صنعت پتروشیمی و محصولات شیمیایی یکی از ارکان حیاتی اقتصاد ایران به شمار می‌رود و در سال‌های اخیر، این صنعت به‌عنوان یکی از حفاظت‌شده‌ترین بخش‌های اقتصادی به تحقیق و توسعه روی آورده و توجه خاصی به افزایش سرمایه دارد. در نُه ماهه نخست سال جاری، شواهد حاکی از آن است که 23 شرکت فعال در بازار سرمایه به افزایش سرمایه پرداخته‌اند. این روند عمدتاً به دلیل تمایل به بهره‌برداری از معافیت‌های مالیاتی موجود در قانون بودجه 1403 و همچنین به‌منظور تقویت ساختار مالی و افزایش ظرفیت تولید بوده است. در این شرایط، 15 پیشنهاد افزایش سرمایه به تصویب رسیده است که از میان آن‌ها، 7 شرکت منابع مالی خود را از مطالبات و آورده نقدی تامین کرده و تنها 3 شرکت، افزایش سرمایه خود را از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها انجام داده‌اند.
افزایش سرمایه در شرکت‌های پتروشیمی نه‌تنها به بهبود مالی و ساختاری آن‌ها کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به تقویت موقعیت رقابتی آن‌ها در بازارهای داخلی و بین‌المللی منجر شود. با توجه به اینکه این صنعت به‌عنوان یکی از صنایع مادر محسوب می‌شود، توسعه و بهبود مستمر آن برای کاهش وابستگی به نفت و ایجاد تنوع در سبد اقتصادی کشور ضروری است. در این گزارش به جزئیات افزایش سرمایه شرکت‌های پتروشیمی پرداخته خواهد شد تا برنامه‌های شرکت‌ها در راستای بهینه‌سازی رشد و توسعه این صنعت مورد بررسی قرار گیرد.
در 9 ماهه نخست سال جاری از میان شرکت‌های حاضر در صنعت شیمیایی بازار سرمایه، 23 نماد به افزایش سرمایه خود پرداختند. افزایش سرمایه‌های صورت گرفته عمدتاً از محل سود انباشته جهت استفاده از معافیت مالیاتی قانون افزایش سرمایه در بودجه 1403 بوده است. در ادامه 7 شرکت از مطالبات و آورده نقدی به عنوان منبع افزایش سرمایه خود بهره بردند. درحالی که از میان افزایش سرمایه‌های صورت گرفته تنها 3 برنامه افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها انجام شد.
در 9 ماهه نخست سال جاری 15 پیشنهاد افزایش سرمایه مطرح شد و سایر افزایش سرمایه‌های انجام شده مربوط به درخواست‌های سال گذشته بوده است که 3 نماد مرحله دوم افزایش سرمایه خود را در 9 ماهه نخست به اجرا گذاشتند که شامل شرکت‌های «زنجان»، «شگستر» و «شتوکا» می‌باشد. این شرکت‌ها براساس مجوز افزایش سرمایه دریافتی در سال گذشته و مجمع صورت گرفته، مرحله دوم افزایش سرمایه خود را در مهر ماه و آبان ماه سال جاری اجرا کردند.
شرکت صنایع کشاورزی و کود زنجان با نماد «زنجان» در شهریور ماه سال گذشته مجمع عمومی خود را برگزار کرد و مرحله دوم افزایش سرمایه 43 درصدی از مبلغ 6،125،000 میلیون ریال به 8،750،000 میلیون ریال را در آبان ماه سال جاری انجام داد، تا از محل مطالبات و آورده نقدی بتواند تسیهلات بانکی را بازپرداخت نموده و کارخانه اوره و آمونیاک خود را تکمیل نماید.
شرکت گسترش سوخت سبز زاگرس نیز تصمیم هیئت مدیره در خصوص افزایش سرمایه (مرحله دوم افزایش سرمایه تصویب شده مجمع) را در آبان ماه سال جاری اجرایی نمود. این شرکت از محل آورده نقدی با سلب حق تقدم افزایش سرمایه 64 درصدی خود را از مبلغ 25،000،000 میلیون ریال به 40،984،469 میلیون ریال انجام داد. «شگستر» قصد داشت با استفاده از این افزایش سرمایه، طرح‌های بیواتانول کرمانشاه و باشت را در چارچوب دستورالعمل نحوه صدور مجوز عرضه عمومی شرکت پروژه اجرایی نماید.
مجمع عمومی شرکت توکا رنگ فولاد سپاهان که در آذر ماه سال گذشته تشکیل و مرحله نخست پیشنهاد هیئت مدیره را اجرایی نمود، مرحله دوم افزایش سرمایه را از محل مطالبات و آورده نقدی به میزان 44 درصد از مبلغ 875 هزار ریال به 1 میلیون و 263 هزار ریال به عهده هیئت مدیره قرار داد. لذا در مهر ماه سال جاری، هیئت مدیره «شتوکا» اقدام به اجرای مرحله دوم افزایش سرمایه نمود و سرمایه شرکت را 44 درصد به منظور ایجاد ظرفیت تولید 1،400 تن انواع پوشش های صنعتی انجام داد.
از میان 15 پیشنهاد افزایش سرمایه صنعت شیمیایی در 9 ماهه نخست سال جاری، بیشترین درصد افزایش سرمایه توسط کلر پارس به میزان 1093 درصد از مبلغ 655،000 میلیون ریال به 7،8،12،331 میلیون ریال ارائه شد. «کلر» به منظور بازسازی خطوط تولید و اصلاح ساختار مالی این پیشنهاد را از محل سود انباشته و مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها مطرح نمود که در آبان ماه اظهار نظر حسابرس منتشر گردید و فعلا در انتظار دریافت مجوز از سازمان بورس اشد.
مجتمع پترو صنعت گامرون با نماد «شگامرن» که پیشنهاد افزایش سرمایه خود را از محل سود انباشته و مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها مطرح نمود، در جایگاه دوم بیشترین افزایش سرمایه پیشنهادی طی 9 ماهه نخست سال جاری قرار گرفت. این شرکت به منظور اصلاح ساختار مالی خود این پیشنهاد را در خرداد ماه سال جاری ارائه کرد که تا در مهر ماه پس از اظهار نظر حسابرس، مجوز آن توسط سازمان بورس منتشر گردید. این افزایش سرمایه موجب رشد سرمایه «شگامرن» از مبلغ 280،000 میلیون ریال به 3،200،000 میلیون ریال به میزان 1043 درصد می‌شود.
افزایش سرمایه 740 درصدی صنایع بهداشتی ساینا، این نماد را در جایگاه سوم بیشترین درصد افزایش سرمایه پیشنهادی 9 ماهه نخست امسال قرار می‌دهد. «ساینا» به منظور تأمین مالی خرید برند تجاری گلی و تقویت بنیه مالی در کنار استفاده از مزیت معافیت مالیاتی افزایش سرمایه از محل صرف سهام، پیشنهاد افزایش سرمایه خود را از محل آورده نقدی با سلب حق تقدم مطرح کرد که در مهر ماه مجوز افزایش سرمایه از سازمان بورس را دریافت نمود.
در این بین، شرکت معدنی املاح ایران با نماد شاملا که قصد افزایش سرمایه از محل سود انباشته و آورده نقدی با سلب حق تقدم در مرداد ماه سال جاری به منظور اجرای قانون افزایش سرمایه شرکت‌های بورسی از طریق صرف سهام با سلب حق تقدم داشت، در مهر ماه محل افزایش سرمایه پیشنهادی هیئت مدیره را به سود انباشته و مطالبات و آورده نقدی تغییر داد. علت این تغییر اتمام مهلت الزام قانون مذکور بود.
از میان افزایش سرمایه‌های 9 ماهه نخست سال جاری 13 برنامه به منظور اصلاح ساخار مالی، 5 برنامه به منظور تکمیل طرح توسعه و ایجاد طرفیت تولید، 5 برنامه به منظور تامین سرمایه در گردش، 5 برنامه به منظور بهره‌مندی از معافیت مالیاتی، 5 برنامه به منظور جلوگیری از خروج وجه نقد و 1 برنامه به منظور بازپرداخت بدهی (تسهیلات بانکی) انجام شد.
شرکت‌های حاضر در صنعت محصولات شیمیایی که برنامه افزایش سرمایه خود را برای تکمیل طرح توسعه انجام دادند شامل شرکت‌های «زنجان»، «شاملا»، «شدوص»، «نوری» و «شگستر» بوده است و شرکت «شتوکا» نیز برای ایجاد ظرفیت 1.400 تن انواع پوشش های صنعتی، فرایند افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده نقدی را انجام داد.
همچنان که مشاهده می‌شود، شرکت‌های حاضر در صنعت محصولات شیمیایی در 9 ماهه مذکور به منظور بهبود بخشیدن به فرایند تولید و تأمین مالی طرح‌های خود اقدام به اجرای افزایش سرمایه نمودند تا توانایی رقابتی خود را در مقابل شرکت‌های دیگر حفظ و بهبود بخشند. از انجا که صنعت محصولات شیمیایی یک صنعت مادر محسوب می‌شود، توجه به توسعه مستمر و بهبود فرایند تولید الزامی است که حضور در بازار سرمایه اجرای توسعه مستمر را بیش از پیش ضروری می‌کند.