با توجه به اینکه فولاد مبارکه بزرگترین مجموعه صنعتی و معدنی کشور و با کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران نیز مرتبط است، برخی اتفاقات خوب این شرکت که منجر به امیدآفرینی در جامعه خواهد شد را ارائه میدهم چراکه فعالیتها و دستاوردهای فولاد مبارکه به حوزه معدن وابسته است؛ امروز موضوع رفع ناترازیها به گفتمان شماره یک کشور تبدیل شده و از بالاترین مقامات کشور یعنی مقام معظم رهبری و رئیسجمهور گرفته تا وزرا و صنعتگران، همه از ناترازی صحبت میکنند.
وقتی صحبت از ناترازی میشود، غالباً نگاهها به ناترازی در حوزه برق و گاز معطوف میشود و باید توجه داشت که ناترازی در اقتصاد ایران یک بحث زیربنایی است و صرفاً به حوزههای گاز و آب محدود نمیشود؛ این در حالی است که از سال ۱۴۰۰ و زمانی که مسئولیت مدیریت فولاد مبارکه به من واگذار شد و مشکل ناترازیهای انرژی نیز به شدت امروز نبود، “توسعه کمّی، کیفی و متوازن” را بهعنوان استراتژی اصلی شرکت اعلام و بر ضرورت ایجاد توازن در زنجیره فولاد تأکید کردیم.
طی دهههای اخیر توسعههای قابل توجهی در فولاد مبارکه صورت گرفته و اکنون ما میراثدار افتخارات و دستاوردهای گذشتهایم اما توسعه متوازن مسئلهای جدی است که ما از سه سال پیش به آن ورود پیدا کردیم چراکه بیش از این که با مشکل ناترازی انرژی مواجه باشیم، با کمبود مواد اولیه و مشکلات مربوط به حوزه حملونقل مواجه بودیم و باید این عدم توازن را حل میکردیم؛ این در حالی است که فولاد مبارکه طی سالهای اخیر بخش قابل توجهی از میزان تولید خود را به دلیل محدودیتهای انرژی از دست داده است.
*فولاد مبارکه با نگاهی پیشرفته از ۳ سال پیش پروژههای خودتامینی انرژی را آغاز کرد
علاوه بر انرژی، ما در حوزههای مختلفی ازجمله سرمایه انسانی هم با ناترازی مواجه هستیم و پرورش نیروهای متخصص در حوزههای مختلف و تا سطح مدیریت یکی از نیازهای امروز صنایع کشور است؛ همچنین با عدم تعادل در تولید کالاها و محصولات مختلفی ازجمله محصولات فولادی در کشور مواجه شدهایم که این رویه نیازمند اصلاح است؛ برای رفع ناترازی انرژی نیازمند برنامهریزی بلندمدت هستیم و به همین دلیل فولاد مبارکه با نگاهی مترقی از ۳ سال پیش پروژههای خودتأمینی انرژی را آغاز کرد.
زمانی که قصد احداث نیروگاه برای تامین انرژی مورد نیاز فولاد مبارکه را داشتیم، برخی چنین اقداماتی را بیهوده میدانستند و حتی عدهای از سهامداران فولاد مبارکه نیز نسبت به این اقدامات معترض بودند اما امروز شاهد ثمرات سرمایهگذاریهای سالهای گذشته در حوزه نیروگاهی هستیم؛ ما نباید برای تأمین نیازهای خود به امید دولتها باشیم، بلکه باید در زمینههای مختلف مدلها و الگوهای موفقی را پیادهسازی و آنها را در سراسر کشور تکثیر کنیم.
فولاد مبارکه برای صرفهجویی در مصرف آب از سالها قبل سرمایهگذاریهای لازم برای بازچرخانی و تصفیه پسابهای صنعتی و شهری را انجام داده و راندمان مصرف آب مورد نیاز خود را به ۲.۲ متر مکعب به ازای تولید هر تن فولاد رسانده است؛ این در حالی است که فولاد مبارکه در حال اجرای پروژه انتقال ۲۰۰ میلیون متر مکعب آب از دریای عمان است تا علاوه بر تأمین آب مورد نیاز خود، آب مورد نیاز کل صنایع استان اصفهان را تأمین کند.
*نیروگاه ۹۱۴ مگاواتی فولاد مبارکه تا سال آینده به صورت کامل وارد مدار میشود
پروژه احداث نیروگاه ۹۱۴ مگاواتی سیکل ترکیبی فولاد مبارکه پیشرفت قابل توجهی داشته به طوری که ۶۱۴ مگاوات آن وارد مدار شده و در تابستان سال آینده نیز ۳۰۰ مگاوات دیگر آن وارد مدار خواهد شد. پروژه احداث نیروگاه خورشیدی ۶۰۰ مگاواتی فولاد مبارکه که در شرق اصفهان احداث شده نیز پیشرفت قابل توجهی داشته به طوری که تاکنون ۴۰ مگاوات آن وارد مدار شده و در هر ماه ۲۰ مگاوات به این عدد اضافه خواهد شد و تا پایان سال جاری به ۱۲۰ مگاوات میرسد.
مطالعات پروژه احداث نیروگاه بادی ۲۰۰ مگاواتی فولاد مبارکه در منطقه خواف نیز انجام شده و وارد مرحله مناقصه شده است؛ فولاد مبارکه حدود ۳ سال پیش قرارداد یک میدان گازی را امضا کرده و پیگیر اجرای آن است که با عملیاتی شدن آن، علاوه بر تأمین نیاز خود، گاز مازاد را در اختیار شبکه سراسری قرار میدهد؛ فولاد مبارکه ۵ سال پیش به حوزه اکتشافات ورود پیدا کرد و در حال حاضر مطالعات ۷۱ محدوده و پهنه معدنی را در دستور کار خود قرار داده است اما به دلیل محدودیتهایی معطوف به معادن کوچک است و برای رفع نیاز خود در سال جاری اقدام به خرید شرکت اپال کرده است.
فولاد مبارکه برای رفع نیازهای خود در حوزه حملونقل اقدام به خریداری ۵۰ لوکوموتیو کرد و اگر در این زمینه سرمایهگذاری نکرده بود، قطعاً با مشکلات زیادی مواجه شده بود؛ همچنین طی دو سال اخیر برای ۱۳۰ روستای مجاور کمبرخوردار خود سند پیشرفت و آبادانی تهیه کرده تا ضمن توانمندسازی و آموزش اهالی این روستاها، افراد توانمندی مثل پزشکان و مهندسان این مناطق که به دلیل برخی محرومیتها به شهرهای بزرگ کوچ کردهاند را به روستاهایشان بازگرداند؛ راندمان کشت در زمینهای زراعی کشاورزانی که فولاد مبارکه به آنان آموزشهای ویژه ارائه داده، ۱۵ درصد افزایش یافته است.
*بهرام شکوری، رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران، قیمتگذاری دستوری در حوزه معدن و صنایع معدنی به ضرر تولیدکنندگان است
جلسات کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران به صورت دورهای با صنایع استانها و شهرستانهای مختلف کشور برگزار میشود تا تعاملات سازنده در آنها منجر به اتفاقات خوبی برای حوزه معدن و صنایع معدنی کشور شود؛ اخیراً اعضای هیئترئیسه اتاق بازرگانی ایران با رئیسجمهور محترم دیدار داشتند که مباحث بسیار خوبی مطرح شد و از رئیسجمهور خواسته شد تا به بخش خصوصی اعتماد کنند؛ ما هم بهعنوان بخش خصوصی قول دادیم که در صورت حمایت دولت و عدم حرکت روی به جلوی بخش خصوصی در کمتر از یک سال، دیگر به ما اعتماد نکنند.
یکی از مباحث دیگری که مطرح شد، موضوع ناترازی در انرژی و بهویژه برق بود و علیرغم این که برخی از صنایع کشور مثل فولاد مبارکه از انرژی خورشیدی استفاده میکند، باز هم مشمول محدودیت انرژی خواهند شد؛ یکی دیگر از خواستههایی که در این دیدار مطرح شد این بود که حقوق دولتی در بخش معادن را واقعی در نظر بگیرید و از دادن حقوق دولتی معاف شوند تا از جهات دیگری برای کشور منافع ایجاد شود.
بیش از ۷ هزار ۷۰۰ معدن در کشور تعطیل هستند که اگر بتوانیم بخش عمدهای از این معادن را به چرخه فعالیت برگردانیم، قطعاً به تولید، اشتغال و ارزآوری کشور کمک قابل توجهی خواهد داشت. قیمتگذاری دستوری در حوزه معدن و صنایع معدنی که به ضرر تولیدکنندگان است نیز از دیگر مباحثی بود که در دیدار با رئیسجمهور مطرح و به سیاست اخذ عوارض تحت عنوان حمایت از دانشبنیانها انتقاد شد. پیمانسپاری ارزی از دیگر مباحثی بود که مطرح شد و با ساز و کار ارز نیمایی کاری از پیش نخواهد رفت؛ تصدیگری دولت باید حذف شود چراکه تبعات آن برای بخش خصوصی است. ثبات مدیریت در مجموعههای بزرگی مثل فولاد مبارکه و ذوبآهن ضروری است چراکه یکی از دلایل سودآوری خواهد بود.