افزایش سرمایه بیسابقه؛ گام بزرگ فملی برای جهش تولید و توسعه
در مجمع عمومی فوقالعاده شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی)، سهامداران با اکثریتی چشمگیر، افزایش سرمایه تاریخی ۲۷۰ هزار میلیارد ریالی را از محل سود انباشته تصویب کردند. این افزایش سرمایه، سرمایه اسمی شرکت را از ۷۸۰ هزار میلیارد ریال به ۱,۰۵۰ هزار میلیارد ریال میرساند تا منابع لازم برای اجرای عظیمترین برنامههای توسعهای صنعت مس کشور تامین شود. مهمترین کاربرد این سرمایه تازه، اجرای طرحهای استراتژیک همچون تولید مس کاتدی سونگون و احداث نیروگاههای خورشیدی ذکر شد؛ اقداماتی که قرار است ایران را در زمره بزرگترین تولیدکنندگان جهانی این فلز ارزشمند قرار دهد.
*تصویب با مشارکت بالای سهامداران و همراهی مدیران ارشد
این تصمیم تحولآفرین، در سایه حضور بیش از ۷۱ درصد سهامداران و مقامهای ارشد شرکت به وقوع پیوست. سید مصطفی فیض اردکانی، مدیرعامل ملی صنایع مس ایران، در جریان این نشست بر نقش رهبری فملی در بازار سرمایه و معدن تاکید نموده و رشد مستمر شرکت را نتیجه همت و فعالیت نیروهای متعدد در تمامی سطوح سازمان دانست. فیض اردکانی حرکت شرکت را منطبق بر نامگذاری سال “سرمایهگذاری برای تولید” از سوی رهبری ارزیابی کرد و از اهتمام به جذب حداکثری منابع و استفاده از مدلهای نوین تامین مالی گفت: توسعه متوازن با تکیه بر مدلهای ترکیبی تامین مالی و حرکت در مسیر سیاستهای کلان توسعهای کشور از استراتژیهای اصلی فملی است.
*محوریت صنعت معدن چهارم و سیاستهای کلان در برنامه توسعهای شرکت
مدیرعامل فملی با اشاره به تبعیت کامل برنامههای توسعهای شرکت از اسناد بالادستی و قانون برنامه هفتم توسعه افزود: توسعه صنعت مس ایران بر مبنای صنعت معدن چهارم، یعنی استفاده بهینه از فناوریهای پیشرفته، افزایش بهرهوری و حداکثرسازی ارزش افزوده، هدایت میشود. تمرکز بر ارتقای ظرفیت استخراج و تولید، توسعه تکنولوژیهای نوین و اهتمام به پایداری زنجیره تولید از دیگر اولویتهای استراتژیک شرکت اعلام شد.
*ارتقا جایگاه فملی در صنعت جهانی مس؛ برنامهریزی برای جهش تولید و استخراج
غلامرضا ملاطاهری، معاون طرح و برنامهریزی راهبردی شرکت، به عنوان معمار اصلی نقشه راه توسعه فملی، با ارائه آمار و اطلاعات جدید از وضعیت معادن مس کشور گفت: نرخ بهرهبرداری فعلی از معادن مس ایران ۰.۵۲ است، به نسبت میانگین جهانی مقدار کمتری به شمار میرود، اما با برنامهریزیهای انجام شده، چشمانداز روشنی برای افزایش سهم ایران متصور است.
وی با اشاره به کاهش ذخایر مس جهان از یک میلیارد به ۹۸۰ میلیون تن و کاستی ذخایر کشورهایی چون پرو، آمریکا و اندونزی، عملکرد مثبت ایران در افزایش ۶ میلیون تن ذخیره جدید در سال ۲۰۲۳ را نقطه قوتی مهم برشمرد. ملاطاهری به ورود هند به عرصه برترین دارندگان ذخایر مس جهان نیز اشاره کرد.
*گسترش پروژههای اکتشاف و حفاری برای آینده بلندمدت
برنامه ملی اکتشافات فملی ابعاد وسیعی دارد: براساس گزارش معاونت طرح و برنامهریزی راهبردی، طی سال ۱۴۰۳ حدود ۴۷۸ هزار متر حفاری در دست اجرا بوده و برای سال ۱۴۰۴، برنامهریزی حفاری ۵۰۰ هزار متری انجام شده است. با در اختیار داشتن ۹۲ دستگاه حفاری، شرکت رکورد گمانهزنی عمیق به طول ۲۰۷۵ متر را ثبت و مطالعات اکتشافی خود را به بازهای به وسعت ۹۷۰ کیلومتر مربع گسترش داده است.
ملی صنایع مس ایران با دریافت ۱۰۰ پروانه اکتشافی و اخذ گواهی کشف جدید سونگون و اصلاح پروانه بهرهبرداری آن، چشمانداز جهش تولید را ترسیم کرده. همینطور اخذ چهار پروانه تازه در استانهای کرمان و خراسان رضوی و راهاندازی پروژههای جدید در دره آلو و درهزار، حجم تولید مس محتوای شرکت را به ۳۵۵ هزار تن رسانده؛ با بهرهبرداری از پروژههای نیستیکو ۲، میدوک ۲ و فاز ۳ سونگون، این ظرفیت تا سال ۲۰۲۸ به یک میلیون تن خواهد رسید.
*سهم ایران در برنامه جهانی مس؛ ارتقا به رده هشتم دنیا
طبق تحلیلهای برنامه توسعه، از مجموع ۱۱.۵ میلیون تن برنامه جهانی تولید مس، سهم ملی صنایع مس ایران ۶۵۰ هزار تن خواهد بود. با تحقق کامل این برنامه، رتبه تولید مس ایران در جهان از پانزدهم به هشتم ارتقا مییابد. طبق آمارها، عملکرد فملی در تمامی شاخصها (جزء کنسانتره مولیبدن و فلزات گرانبها) نسبت به سال ۱۴۰۲ روند صعودی داشته است و این امر موقعیت ایران را از منظر تولید و فناوری مستحکمتر میکند.
*رکوردشکنیهای تولید، استخراج و فروش؛ آغاز فصل طلایی برای فملی
غلامرضا ملاطاهری، به ثبت رکورد جدید استخراج ۳۰۴ میلیون تنی در سال جاری اشاره کرد و افزود که تنها در سنگ سولفور، رقم استخراج از ۵۵ میلیون تن به ۵۹ میلیون تن افزایش یافته است. تولید کنسانتره مس نیز برای نخستین بار از مرز یک میلیون و ۳۶۶ هزار تن عبور کرد که دستاوردی ممتاز برای صنعت مس کشور محسوب میشود.
در زمینه بازارهای جهانی، مطابق گزارش مارس ۲۰۲۵، متوسط قیمت جهانی مس در سال جاری ۹۳۴۱ دلار ثبت شده و برآورد میشود قیمت تا سال ۲۰۲۹ به مرز ۱۴ هزار دلار برسد. رشد ۳۵ درصدی ارزش فروش شرکت نسبت به سال قبل (تا رسیدن به رقم ۱۷۶ هزار همت)، و افزایش ۸۲ درصدی ارزش بازار صادراتی (۸۵۴ میلیون دلار)، موقعیت ارزی شرکت را مستحکمتر کرده است. همچنین بازده سهم فملی ۳۸ درصد و جایگاه دوم بازار سرمایه و رشد ۶۰ درصدی ارزش بازار به رقم ۷۰۸ همت، گواه اقبال بازار به سهام این غول معدنی است.
*اهداف کلان توسعه و سرمایهگذاری؛ چشمانداز روشن برای آینده صنعت مس ایران
در برنامه هفتم توسعه، مقرر شده است منابع زمینشناسی ملی به ۲۲ میلیارد تن برسد که طبق اظهارات ملاطاهری، این هدف هماکنون محقق شده. اهداف تولیدی تا سال آینده شامل دستیابی به ظرفیت ۳ میلیون و ۳۶۰ هزار تنی تولید کنسانتره و ۸۰۰ هزار تنی مس کاتد است.
افزایش سرمایه ۳۴.۶ درصدی به افزایش سرمایه اسمی شرکت به ۱۰۵ همت میانجامد که صرف تامین مالی و تسریع طرحهای تولیدی و صنعتی کلیدی از جمله تولید کاتد مس، فاز سوم سونگون و میدوک، احداث کارخانه فلوتاسیون سرباره، کارخانه آهک خاتون آباد و خط محصول ۸ میلیمتری خواهد شد.
*تداوم پروژههای عظیم توسعهای؛ افزایش پایدار تولید و ارزآوری برای کشور
غلامرضا ملاطاهری، بار دیگر به ضرورت تداوم پروژههای توسعهای فملی اشاره کرد و افزایش تولید، رشد درآمد ارزی و ایجاد اشتغال را سه هدف کلیدی این پروژهها معرفی نمود. او چالشهای صنعت مس از جمله افزایش هزینههای حقوق دولتی، مالیات و انرژی را یادآور شد اما قدرت مالی و داراییهای شرکت را عامل اصلی انطباق و رویارویی با ریسکهای فزاینده دانست.
سه راهبرد اصلی شرکت برای حفظ رشد و سوددهی عبارت است از: ارتقای کمی محصولات از طریق اجرای طرحهای نوین توسعهای، ارتقای کیفی و افزایش تنوع در سبد محصولات و همچنین کاهش هزینهها از رهگذر افزایش بهرهوری و توسعه فناوری در زنجیره ارزش.
*وضعیت پروژههای اجرایی و نقش کلیدی ابرپروژهها در توسعه
در حال حاضر، ۱۵ ابرپروژه بزرگ توسط فملی در حال اجراست که برخی از مهمترین آنها شامل طرحهای فلوتاسیون درآلو و درهزار، فلوتاسیون سرباره سرچشمه، ورزشگاه ۳۰ هزار نفری شهید رئیسی و نیروگاههای متنوع از جمله خاتونآباد و رفسنجان است. این پروژهها در سال ۱۴۰۳ به بهرهبرداری رسیده و مجموعاً ۳۱۳ هزار تن به ظرفیت کنسانتره شرکت افزودهاند. رقم سرمایهگذاری محققشده برای این بخشها در سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۷۴۱ میلیون یورو بوده است.
به گفته ملاطاهری، برای نخستین بار، ۱۰۰ هزار تن کنسانتره مازاد بر تقاضا تولید شد. برنامهریزی افتتاح پروژههای آتی نیز به ارزش ۶۴۸ میلیون یورو در سال ۱۴۰۴ در دستور کار است که افزایش ۳۶ هزار تنی ظرفیت کنسانتره، ۱۳۰ هزار تنی مفتول، ۲۲۷ هزار تنی تولید آهک و ۳۰۹ مگاواتی ظرفیت برق را به همراه خواهد آورد. رفع مشکل مزمن انتقال آب خلیج فارس به درآلو نیز از دیگر موفقیتهای شرکت تا پایان سال ۱۴۰۴ خواهد بود.
*گامی بلند برای حل مشکلات زیرساختی و افزایش ظرفیت تولید
پروژههای آتی (از ۱۴۰۴ به بعد) میتوانند ظرفیت کنسانتره فملی را ۱,۶۲۷ هزار تن، ظرفیت کاتد را ۲۰۰ هزار تن، ظرفیت برق را ۳۰۰ مگاوات و تخصیص آب را به ۲۰۰ میلیون مترمکعب افزایش دهند. این مسیر توسعه، حتی تولید ۳۶۰ هزار تن اسید فسفریک و جذب سرمایه کلان ۵.۲ میلیون یورو را شامل میشود.
*جزئیات پروژههای در حال پیشرفت کلیدی؛ حرکت پرشتاب به سوی اهداف ملی
گزارش پیشرفت پروژههای قابل افتتاح در سال ۱۴۰۴ نشان میدهد پروژههایی چون ورزشگاه شهر بابک (۷۸ درصد)، ریختهگری مفتول مسی (۹۵ درصد)، واحدهای آهک اهر و خاتون آباد (۸۷ و ۸۳ درصد)، پساب اسید مس سرچشمه و خاتون آباد (۸۹ درصد) و فلوتاسیون سرباره خاتون آباد (۷۸ درصد) همگی در آستانه بهرهبرداری هستند. طرح احداث نیروگاههای عظیم خاتونآباد و سرچشمه، انتقال آب و پروژههای تغلیظ سرچشمه و میدوک با پیشرفتهای آشکار در دست اجرا بوده و نوید افزایش چشمگیر تولید را برای این شرکت دارند.
*تایید نهایی حسابرس قانونی و تصویب مجمع سهامداران
در جریان مجمع عمومی فوقالعاده، نماینده حسابرس و بازرس قانونی شرکت ملی صنایع مس ایران گزارش خود را درباره افزایش سرمایه ۲۷۰ هزار میلیارد ریالی ارائه نمود. اگرچه به دلایل فنی و حقوقی برخی موارد منوط به بررسی و اصلاح شد، تأکید گردید سقف قانونی و حسابرسی سود انباشته جهت انتقال به سرمایه رعایت شده و نهاییسازی افزایش سرمایه منوط به دریافت مجوزهای رسمی از سازمان بورس و رعایت قوانین تجارت است.
در نهایت، این افزایش سرمایه به تصویب مجمع و سهامداران رسید و مسیر توسعه راهبردی فملی با منابع مالی مطمئن تقویت شد.
تصویب افزایش سرمایه کمسابقه در فملی، نه تنها تامین مالی مطمئنی برای طرحهای توسعهای و پروژههای کلان فراهم نموده، بلکه نماد عزم جدی این شرکت برای حفظ و ارتقای سهم ایران در بازار جهانی مس است. دو مؤلفه رکوردشکنی تولید و رشد پیوسته صادرات، استحکام مالی و عملیاتی ملی صنایع مس ایران را حتی در شرایط دشوار اقتصادی تضمین میکند. مسیر توسعه سرمایهگذاری، افزایش فناوری، جهش بهرهوری و حل مشکلات زیرساختی (همچون انتقال آب و تامین انرژی)، چشماندازی روشن از تداوم رشد و ارزآوری را ترسیم مینماید. موفقیت فملی، الگویی ملی برای تبدیل تهدیدهای تحریمی و داخلی به فرصتهای رشد و تبدیل مزیتهای ذخایر زیرزمینی به موتور محرک توسعه اقتصاد کشور است.