پروژه ملی جانجا؛ الگوی توسعه پایدار با نگاه به آینده استان
مدیر فنی و مهندسی «ومعادن» جانجا، توسعه معدن مس جانجا را نه‌تنها یک پروژه معدنی، بلکه رسالت اجتماعی و اقتصادی برای ارتقای کیفیت زندگی مردم سیستان و بلوچستان دانست. به باور اعضای کنسرسیوم، این پروژه فراتر از منافع اقتصادی شرکت‌ها، سهم مهمی در توسعه متوازن و پایدار منطقه خواهد داشت.
*گام‌های عملیات اجرایی و علمی؛ از اکتشافات تا شروع حفاری و فرآوری
با استقرار پیمانکار و تجهیز ماشین‌آلات، عملیات مکان‌یابی و حفاری مراحل پایانی را طی می‌کند. مطالعات فرآوری نمونه‌های اکسیدی در ایران، و مطالعات بر روی ماده معدنی سولفیدی با عیار پایین مس، با همکاری مشاوران داخلی و خارجی در حال اجراست. اتخاذ رویکرد علمی و بهره‌گیری از مراکز تحقیقاتی معتبر، نویدگر تبیین استاندارد جدیدی در فرآوری مس کشور است.
*اهمیت کارشناسی و جانمایی صحیح؛ سد و دمپ باطله، نقطه کلیدی تصمیم‌گیری
لطفی تاکید می‌کند جانمایی اصولی سایت، تجهیزات و خصوصاً دمپ و سد باطله به‌ویژه در معادنی با عیار پایین، حیاتی و غیرقابل بازگشت است؛ اشتباه در این گام می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به پروژه و ذخایر ایران وارد کند. شرکت طرح‌ریزی دقیق‌تر و تکمیل اکتشافات را نخستین گام‌های راهبردی خود قرار داده است.
*برنامه‌ریزی زمان‌بندی شده؛ حجم عملیات بی‌سابقه در کلاس جهانی
برآوردها نشان می‌دهد طی سه سال، ۲۰ میلیون مترمکعب فعالیت معدنی و آماده‌سازی انجام شده و طی ۶ سال، استخراج سالانه به ۷۵ میلیون تن خواهد رسید؛ عددی که پروژه جانجا را هم‌تراز با معادن مطرح کشور نظیر سرچشمه قرار می‌دهد.
*چالش‌های سیاستی و ریسک‌های سرنوشت‌ساز:
مهم‌ترین موانع پروژه، ریسک‌های بیرونی از جمله ممنوعیت واردات ماشین‌آلات، بخشنامه‌های متناقض و محدودیت‌های ارزی و تحریم‌ها است که طبق تأکید لطفی، باید این طرح‌های عظیم، مشمول «سبد حمایتی ویژه ملی» شوند تا پروژه‌های راهبردی به خاطر تصمیمات آنی دچار توقف نشوند.
*تکنولوژی روز و نیروی انسانی؛ دو رکن توسعه پایدار صنعت معدن
وی تصریح می‌کند که انتظار بومی‌سازی همه تجهیزات منطقی نیست و تجربه جهانی باید مبنای رشد باشد. محدودیت‌های تکنولوژیکی و قطع ارتباطات بین‌المللی، کیفیت و بهره‌وری نیروی انسانی را نیز تحت تأثیر قرار داده است؛ آموزش مستمر و تعامل با دانش روز، لازمه توسعه است.
طرح مس جانجا به عنوان پروژه‌ای پیشرو در منطقه‌ای کمترتوسعه‌یافته، می‌تواند موتور محرک اقتصاد محلی و ملی شود. دسترسی به تکنولوژی‌های پیشرفته و تجهیز ماشین‌آلات جدید الزامی است و اصرار به صرفاً بومی‌سازی و محدودیت واردات، هزینه‌های فنی و اقتصادی را بالا می‌برد. اجرای مدبرانه این طرح می‌تواند ضمن صادرات، درآمد ارزی و اشتغال منطقه‌ای را تقویت کند. در سطح کلان، راهبرد معقول، مدیریت تعارضات مقرراتی و سیاست‌های ارزی، بازنگری در قوانین حمایتی و ارتقاء سرمایه انسانی، کلید موفقیت نه فقط پروژه جانجا، بلکه صنعت معدن ایران خواهد بود.