از مرز تا مزیت: سنگان و نقش‌آفرینی تازه در دیپلماسی معدنی شرق کشور

توسط

به گزارش روابط عمومی فولاد مبارکه اصفهان؛ مجتمع سنگان، با تنها یک‌میلیارد و ۲۰۰ میلیون تن ذخیره سنگ‌آهن در جوار مرز افغانستان و بهره‌گیری از ۱۶هزار نیروی مستقیم، اکنون تأمین‌کننده…


به گزارش روابط عمومی فولاد مبارکه اصفهان؛ مجتمع سنگان، با تنها یک‌میلیارد و ۲۰۰ میلیون تن ذخیره سنگ‌آهن در جوار مرز افغانستان و بهره‌گیری از ۱۶هزار نیروی مستقیم، اکنون تأمین‌کننده ۳۰ درصد خوراک صنعت فولاد کشور است. این مجموعه ضمن دستیابی به ظرفیت تولید ۱۲.۵ میلیون تن کنسانتره، با اجرای طرح‌های توسعه‌ای متنوع از جمله احداث کارخانه‌های جدید و گسترش اکتشافات، تا افق ۱۴۰۷ تولید کنسانتره را به ۱۷.۵ میلیون تن خواهد رساند. سنگان علاوه بر تمرکز بر رشد پایدار و توسعه فناوری‌های هوشمند، در زمینه مسئولیت اجتماعی، اشتغال‌زایی، همکاری‌های بین‌المللی، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و مهار مصرف آب نیز الگویی برای سایر مجتمع‌های معدنی کشور ارائه کرده است.

۱*قطب تأمین سنگ‌آهن شرق کشور؛ آغاز و ظرفیت‌ها

مجتمع سنگان با دارا بودن ذخایر عظیم یک‌میلیارد و ۲۰۰ میلیون تنی، در ۳۰ کیلومتری مرز افغانستان بنا شده و از سال ۱۳۵۶ فعالیت خود را آغاز کرده است. این مجتمع امروز با به کارگیری بیش از ۱۶هزار نفر نیروی مستقیم و هزاران نفر در صنایع جانبی، تأمین سالانه ۳۰ درصد از مواد اولیه صنعت فولاد کشور را بر عهده دارد و به بزرگ‌ترین قطب معدنی شرق ایران تبدیل شده است.

*رکوردشکنی در تولید و توسعه زیرساخت؛ ماشین‌آلات، کارخانجات و انرژی

در هر روز ۲۰۰ دستگاه ماشین‌آلات سنگین با استخراج ۲۵ میلیون تن سنگ‌آهن نقش‌آفرینی می‌کنند. خطوط فرآوری نیز با تبدیل سنگ به کنسانتره و گندله، ظرفیت تولید فعلی ۱۲.۵ میلیون تن کنسانتره را فراهم کرده‌اند. ساخت دو کارخانه جدید با ظرفیت ۲.۵ میلیون تن در حال انجام است که تا سال آینده ظرفیت منطقه را به ۱۷.۵ میلیون تن خواهد رساند؛ سیاستی که علاوه‌بر تولید، ارزش افزوده زنجیره را تحقق می‌بخشد. همزمان، احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر و اجرای پروژه انتقال آب از دریای عمان برای تأمین ۵۰ میلیون مترمکعب آب، زیرساخت‌های منطقه را ارتقا داده و وابستگی به منابع آب رایج را کاهش داده است.

*پیشتازی در اکتشافات؛ از عملیات مقدماتی تا حفاری‌های پیشرفته

عملیات اکتشاف از ۱۳۵۶ آغاز و با ورود شرکت BHP استرالیا تکمیل شد. فرآیند اکتشافات در چهار مرحله تخصصی اجرا شده است، حاصل آن حفر ۱۲۸۰ چاهک اکتشافی، ۳۳۷هزار متر حفاری و برداشت ۵۵ میلیون نمونه است. در سال‌های اخیر با به‌کارگیری دستگاه‌های جدید ظرفیتی برای اکتشافات عمیق‌تر و کشف ذخایر بالقوه مهیا شده است. بر اساس گزارش رسولیان، مدیر مجتمع، سال گذشته ۶۲۰۰ متر حفاری پیشرفته انجام شده که ۲۹ درصد فراتر از برنامه و ۴۱ درصد بیشتر نسبت به سال قبل بوده است.

*فرآوری، ارزش افزوده و کاهش مصرف آب

رهیافت سنگان بر تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر از جمله کنسانتره و گندله قرار دارد. سنگ‌های استخراجی پس از خردایش، از طریق نوار نقاله‌های عظیم تا ۱۰ کیلومتر منتقل شده و در آسیاب‌های فولادی و مغناطیسی فرآوری می‌شوند. مجتمع به کمک فناوری‌های نوین موفق به کاهش محسوس مصرف آب هنگام تولید کنسانتره شده و حتی تولید کنسانتره خشک را آغاز کرده است؛ اقدامی که هم‌راستا با اجرای قانون برنامه هفتم توسعه و الزامات زیست‌محیطی است.

*طرح‌های توسعه و سرمایه‌گذاری؛ افق ۱۴۰۷ و الزامات زیرساختی

برنامه توسعه منطقه تا سال ۱۴۰۷ بر افزایش ظرفیت تولید، تکمیل اکتشافات و ارتقای زنجیره ارزش متمرکز است. پنج شرکت بزرگ معدنی در منطقه حاضرند و برای بهره‌گیری، سالانه ۳۷ میلیون تن سنگ استخراج می‌شود. طبق نقشه راه، تولید تا ۴۰ میلیون تن، باطله‌برداری تا ۱۲۰ میلیون تن و تحقق ظرفیت ۱۷.۵ میلیون تن کنسانتره هدف‌گذاری شده است. به گفته مدیر مجتمع، توسعه تولید وابسته به تأمین زیرساخت‌هایی چون برق، گاز، آب و حمل‌ونقل است که قراردادهای همکاری با پارک فناوری و معاونت علمی ریاست‌جمهوری برای راه‌اندازی دو مرکز تحقیق و فناوری به همین منظور در دست اجراست.

*همکاری‌های بین‌المللی و فناورانه؛ فرصت‌های منطقه‌ای و هوشمندسازی

نزدیکی سنگان به مرز افغانستان و وجود ذخایر معدنی مشترک، زمینه تفاهم و همکاری‌های مرزی و فناورانه را مهیا کرده است. مذاکرات با دولت و بخش خصوصی افغانستان برای انتقال فناوری و تشکیل منطقه ویژه معدنی مشترک در جریان است. از سوی دیگر، مجتمع با شرکت‌های دانش‌بنیان و پارک علم و فناوری استان خراسان رضوی همکاری نزدیک دارد تا سیستم‌های کنترل هوشمند ناوگان و خطوط تولید، بهره‌وری و مدیریت داده‌ها را ارتقا دهد.

*توسعه پایدار، مسئولیت اجتماعی و اشتغال

غیر از بعد اقتصادی، توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی در طرح‌های سنگان جایگاه ویژه دارد. هفته‌ای جلسات شورای سرمایه‌گذاری منطقه با حضور بنگاه‌های بزرگ برای برنامه‌ریزی تحول اقتصادی و مشارکت مردم دایر است. ۱۶هزار نفر مستقیم و شمار زیادی غیرمستقیم در این طرح شاغل‌اند. طرح پیمانکاری فرعی (SPX) به اتصال شرکت‌های کوچک محلی به بنگاه‌های بزرگ و رونق اشتغال غیرمعدنی کمک کرده است. اجرای پروژه‌های نیروگاهی بادی و خورشیدی و بازچرخانی آب، ضمن پاسخ به چالش برق و آب، به حفظ محیط زیست نیز کمک می‌کند.

*تأمین ایمنی و بهداشت شغلی؛ استانداردهای روز دنیا

۸ درصد بودجه سالانه سنگان به تأمین تجهیزات ایمنی و توسعه سیستم‌های پیشگیرانه اختصاص یافته و با برگزاری دوره‌های آموزشی مستمر و پایش سلامت، ایمنی پرسنل در سطح استاندارد جهانی تضمین شده است. شرایط خشک اقلیمی و حضور بادهای ۱۲۰روزه، اهمیت استقرار سیستم‌های ایمنی هوشمند را مضاعف ساخته است.

*آمارهای کلیدی عملکرد و دستاوردها با محوریت رسولیان

به گفته رسولیان، مدیر مجتمع سنگان:

  • تاکنون حداکثر ۱۵۰ میلیون تن از ذخایر برداشت شده و اکتشافات جدید نوید افزایش بیشتر را می‌دهد.
  • در شش ماه نخست امسال، ۱۴.۳ میلیون تن سنگ‌آهن استخراج و تحویل کارخانه‌ها شده است (رشد ۱۱ درصدی نسبت به مدت مشابه).
  • درآمد مجتمع نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۵ درصد افزایش یافته است.
  • حفاری‌های اکتشافی نسبت به سال قبل ۴۱ درصد رشد داشته و اکنون ۲۹ درصد جلوتر از برنامه هستند.

*چشم‌انداز، آینده و جایگاه نمونه‌ای

سنگان، با دستاوردهای چشمگیر خود در تولید، فناوری، اشتغال و توسعه زیرساخت، نه‌تنها پایه‌گذار رشد صنعت فولاد کشور است، بلکه با تمرکز بر توسعه متوازن و پایدار، الگویی ممتاز برای سایر مجتمع‌های معدنی ایرانی و منطقه‌ای شناخته می‌شود.

مطابق داده‌ها و راهبردهای مجتمع سنگان، این منطقه با رشد پیوسته تولید سنگ‌آهن، اکتشافات عمیق، ارتقای زنجیره ارزش و تاکید بر فناوری‌های نوین توانسته اقتدار و سهم خود را در زنجیره ارزش فولاد ایران تثبیت نماید. تمرکز سنگان بر پیوند اهداف اقتصادی با توسعه پایدار، اشتغال‌زایی، مسئولیت اجتماعی، حفظ محیط زیست و همکاری‌های فناورانه و منطقه‌ای، نشان می‌دهد که صنعت معدن صرفاً یک فعالیت استخراجی نیست، بلکه با نگاه آینده‌نگر، به توسعه اجتماعی، زیست‌محیطی و فناورانه منطقه و کشور کمک می‌کند. آینده مجتمع سنگان با اتکا به مزیت‌های زیرساختی و فنی، استفاده از فناوری‌های هوشمند و تقویت نهضت تولید ملی، افقی روشن را نوید می‌دهد و می‌تواند سرمشق اصلی تحول و پایداری در صنعت معدنی باشد.

همچنین ممکن است دوست داشته باشید

پیام بگذارید

اطلس اقتصاد