*برگزاری اجلاس کمیسیون مشترک ایران و روسیه با هدف توسعه همکاری اقتصادی
از تاریخ ۳ اردیبهشت ۱۴۰۴، هجدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی میان جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در شهر مسکو آغاز شد. این اجلاس به مدت سه روز با حضور مقامات عالی‌رتبه و کارشناسان ارشد ۱۱ وزارتخانه ایرانی و ۱۴ نهاد روسی برگزار شد. هدف اصلی این نشست، بازتعریف نقشه راه جدید همکاری‌های اقتصادی، صنعتی و مالی، مطابق با معاهده جامع بلندمدت راهبردی میان دو کشور بود.
*انعقاد تفاهم‌نامه همکاری در ۲۸۵ ماده؛ شامل بازار سرمایه
تفاهم‌نامه همکاری بین‌دولتی که با ۲۸۵ ماده تنظیم شده بود، توسط وزرای نفت ایران و انرژی روسیه به امضا رسید. این سند جامع، موضوعات مهمی مانند همکاری در صنایع نفت و گاز، انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای، حمل و نقل و ترانزیت، فعال‌سازی گذرگاه شمال-جنوب، افزایش تعاملات کشاورزی، بهداشت و سلامت، گمرک و استانداردهای تجاری را پوشش داد. در میان این مواد، بندی مرتبط با بازار سرمایه نیز درج شد که به گسترش همکاری‌های استراتژیک در این حوزه با روسیه پرداخته و ظرفیت‌سازی برای تسهیل سرمایه‌گذاری خارجی را هدف‌گذاری کرده است.
*مذاکرات دوجانبه سازمان بورس ایران و بانک مرکزی روسیه برای انعقاد یادداشت تفاهم
در حاشیه اجلاس، جلسه‌ای تخصصی میان نمایندگان سازمان بورس و اوراق بهادار ایران و بانک مرکزی روسیه، به عنوان نهاد ناظر بازار سرمایه این کشور، در ساختمان اصلی بانک مرکزی روسیه برگزار شد. این نشست با هدف نهایی‌سازی متن یادداشت تفاهم همکاری میان دو نهاد، بر موارد باقی‌مانده تمرکز داشته و مذاکراتی در زمینه تسهیل عرضه و گردش اوراق بهادار انجام شد. به گفته مینا صادقی، کارشناس مسئول اداره امور بین‌الملل سازمان بورس، این یادداشت تفاهم به‌زودی در مراسمی با حضور روسای دو نهاد در تهران یا مسکو امضا خواهد شد.
*اهداف یادداشت تفاهم مشترک برای بازار سرمایه ایران
هدف اصلی این یادداشت تفاهم، توسعه سرمایه‌گذاری‌های متقابل و ایجاد پروژه‌های مشترک است. این تفاهم‌نامه به دنبال پیوند بازارهای مالی ایران و روسیه، تسهیل سرمایه‌گذاری نهادهای مالی در ابزارهای نوین مالی همچون صکوک و اوراق بهادار ایران، و رفع موانع زیرساختی در حوزه تسویه وجوه است. اجرای سند همکاری بین شرکت‌های پایاپای و تسویه وجوه دو کشور یعنی “سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار ایران” و “سپرده‌گذاری ملی روسیه” یکی از اولین اقداماتی است که با امضای این تفاهم‌نامه آغاز خواهد شد.
*جایگاه بورس مسکو و چشم‌انداز همکاری برای رشد بازار سرمایه ایران
به گفته صادقی، ارزش بازار سرمایه روسیه در سال ۲۰۲۵ به بیش از ۷۴۹ میلیارد دلار رسیده و بورس مسکو در بین ۲۰ بورس برتر جهان قرار دارد. خدمات مالی این کشور از سطح بالایی از دیجیتالی شدن برخوردار است که فراتر از میانگین جهانی است. این ظرفیت اقتصادی و تکنولوژیک، همکاری با نهادهای ناظر روسیه را برای بازار سرمایه ایران بسیار حائز اهمیت می‌کند. پیوند میان زیرساخت‌های دو بازار می‌تواند منجر به افزایش جذب سرمایه خارجی، کاهش موانع عملیاتی و تسهیل مبادلات مالی برای سرمایه‌گذاران شود.
***
هجدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه، بستر مناسبی برای تقویت روابط دو کشور در عرصه‌های مختلف اقتصادی فراهم کرد. یکی از نقاط برجسته این رویداد، تمرکز بر بازار سرمایه و تلاش برای رفع موانع سرمایه‌گذاری‌های خارجی در ایران بود. همکاری با نهاد ناظر بازار سرمایه روسیه و ایجاد پیوند میان زیرساخت‌های دو کشور، می‌تواند به افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی و توسعه ابزارهای نوین مالی کمک کند.
یادداشت تفاهم میان سازمان بورس و بانک مرکزی روسیه، گامی رو به جلو برای تقویت روابط مالی بین‌المللی ایران است و انتظار می‌رود این سند، فرصت‌های جدیدی برای توسعه بازار سرمایه ایران و دستیابی به منابع مالی بکر جهانی ایجاد کند. با توجه به جایگاه برجسته روسیه در بین ۲۰ بورس برتر جهان، مشارکت فعال ایران با این کشور می‌تواند موقعیت جهانی بازار سرمایه ایران را ارتقا دهد و شرایط را برای رشد پایدار آن فراهم سازد.