*لزوم تمایز میان سرمایهگذاری “در تولید” و “برای تولید”
محمدعلی شیرازی با تأکید بر تفاوت دو مفهوم سرمایهگذاری «در تولید» و «برای تولید»، اظهار داشت: سرمایهگذاری در تولید به معنای تقویت جریانهای تولیدی نظیر تأمین مالی برای فرایندها است، اما سرمایهگذاری برای تولید زیرساختهای کلیدی نظیر برق، گاز، آب و همچنین رفع مشکلات زنجیره توزیع و خدمات مرتبط را در بر میگیرد.
به گفته وی، ظرفیتهای تولیدی کشور، بهویژه صنایع بزرگی مانند فولاد، هنوز بهصورت کامل مورد بهرهبرداری قرار نگرفتهاند، و رفع این مشکل مستلزم فراهمسازی مقدمات و سرمایهگذاری در زیرساختهاست.
*شناسایی مقاصد پرطرفدار سرمایهگذاری در ایران
شیرازی به عوامل اولویتبندی سرمایهگذاری در کشور پرداخت و بیان کرد: طلا، ارز، املاک و اوراق بهادار از جمله مقاصد رایج سرمایهگذاری هستند که اکثر مردم به آنها تمایل دارند. با این حال، وی سرمایهگذاری در طلا و ارز را غیرمولد دانست و اظهار داشت سرمایهگذاریهایی نظیر خرید سهام و اوراق بهادار، چه در بازار اولیه و چه در بازار ثانویه، نقش مهمی در بهبود فرآیندهای تولیدی دارند.
*اهمیت هدایت سرمایهگذاری به بخش مولد توسط سیاستگذاران
شیرازی معتقد است که سیاستگذاران نقش کلیدی در سوق دادن سرمایهگذاری از بخشهای غیرمولد مانند طلا و ارز به سمت بخشهای مولد نظیر تولید دارند. او هشدار داد که دخالتهای دولت در بخش تولید، نظیر قیمتگذاری دستوری، موجب کاهش سودآوری و جذابیت سرمایهگذاری در این بخش شده است.
وی تأکید کرد که اگر هدایت سرمایهها به نحوی صحیح انجام نشود، عملاً اهداف کلانی مانند تحقق شعار سال عملی نخواهند شد.
*انتقاد از قیمتگذاری دستوری و تأثیر بر بازار سرمایه
مدیرعامل فرابورس ایران قیمتگذاری دستوری را یکی از بزرگترین موانع در مسیر توسعه سرمایهگذاری در بخش تولید عنوان کرد. وی بیان کرد که به دلیل این سیاستها، اکثر شرکتهای حاضر در بازار سرمایه با نرخی کمتر از ارزش ذاتی خود معامله میشوند.
به گفته او، دولتها قدرت اعمال سیاست مستقیم بر طلا و ارز ندارند اما در بسیاری از بخشهای تولیدی، از خرید مواد اولیه تا فروش محصول نهایی، مداخله میکنند و همین امر، سرمایهگذاری تولیدی را به لحاظ اقتصادی کمصرفه کرده است.
*پیشنهاد بهبود: بازگشت به سازوکارهای بازار
شیرازی به دولت پیشنهاد داد که برای افزایش جذابیت سرمایهگذاری در تولید، سیستم قیمتگذاری دستوری را بازنگری کند و مقررات بازار را در تصمیمگیریها ارجح بداند. وی البته تأکید کرد این بدان معنا نیست که دولت نباید هیچ نظارتی داشته باشد، بلکه باید با قاعدهسازی شفاف، اقتصاد را بر پایه رویکردهای بازار هدایت کند.
***
صحبتهای محمدعلی شیرازی نکتهای مهم و کلیدی را روشن میکند: تولید صرفاً به سرمایهگذاری مستقیم نیاز ندارد، بلکه توسعه زیرساختها و مهیا کردن خدمات مکمل، پیشنیاز رشد پایدار آن است. هدایت درست منابع مالی به سمت بخشهای مولد و رفع موانع سرمایهگذاری، نظیر قیمتگذاری دستوری، میتواند واجد اثری تحولآفرین در اقتصاد کشور باشد. دولت و سیاستگذاران لازم است با بازتعریف سیاستهای حمایتی، نه تنها جذابیت تولید، بلکه بهرهوری و رقابتپذیری آن را تقویت کنند.