تشریح دستاوردهای توسعه نورد سرد فولاد مبارکه توسط محسن اختری زواره
در یکی دیگر از برنامه‌های رادیو فولاد، جناب آقای محسن اختری زواره، مدیر توسعه نورد سرد شرکت فولاد مبارکه، با حضور در استودیو شیشه‌ای این رسانه داخلی، به تفصیل به تشریح برخی از مهم‌ترین دستاوردها و برنامه‌های توسعه‌ای واحد تحت مدیریت خود پرداخت. این گفتگو فرصتی بود تا جزئیات پروژه‌های کلیدی و تاثیر آن‌ها بر روند تولید و کیفیت محصولات نورد سرد فولاد مبارکه برای مخاطبان روشن شود.
بهینه‌سازی خط گالوانیزه؛ گامی به سوی پایداری تولید و ارتقای کیفیت
یکی از اقدامات شاخص و محوری در مدیریت توسعه نورد سرد، پروژه بهینه‌سازی خط گالوانیزه بوده است که تقریباً بیست سال پس از راه‌اندازی اولیه این خط، تعریف و اجرایی گردید. آقای اختری زواره در خصوص اهداف و دستاوردهای این پروژه توضیح داد: «یکی از اهداف اصلی این پروژه، بهروزرسانی تکنولوژی، به‌ویژه در بخش‌های برق و اتوماسیون خط، و در نتیجه پایدارسازی فرآیند تولید بود. چرا که برخی از تجهیزات برقی و الکترونیکی پس از گذشت حدود ده سال، دیگر از پشتیبانی فنی مطمئنی برخوردار نیستند و نیازمند بهروزرسانی هستند.» وی افزود: «از منظر تجهیزات مکانیکی نیز، ضرورت داشت تا در فرایند شست‌وشوی خط تغییراتی ایجاد شود تا امکان انجام شست‌وشوی الکترونیکی، علاوه بر روش‌های متداول فیزیکی و شیمیایی، فراهم گردد که این خود یک تغییر و ارتقای تکنولوژیکی محسوب می‌شود. همچنین، با توجه به تغییرات اعمال شده در تکنولوژی، فرایند اعمال پوشش فلز روی نیز می‌بایست با کیفیت و یکنواختی بالاتر و با مقدار جرم پوشش کمتر انجام می‌پذیرفت که در این بخش نیز تحولات مثبتی صورت گرفت. ماحصل تمامی این فرایندها، دستیابی به پایداری در تولید، کاهش هزینه‌های عملیاتی و افزایش کیفیت محصول نهایی است. خوشبختانه پس از گذشت دو سال از اجرای این پروژه، شرایطی فراهم شده است که خط گالوانیزه بتواند برای سال‌های آینده نیازهای مشتریان را به بهترین شکل پوشش دهد.»
نوسازی خط تاندم پنج‌قفسه‌ای و ثبت رکورد تولیدی درخشان
مدیر توسعه نورد سرد فولاد مبارکه در ادامه به پروژه نوسازی خط تاندم پنج‌قفسه‌ای اشاره کرد و تاثیرات آن را بر کمیت و کیفیت محصولات نورد سرد تشریح نمود: «با انجام موفقیت‌آمیز نوسازی این خط، شاهد ثبت رکورد فوق‌العاده و باورنکردنی تولید یکصد و چهل هزار تن محصول تنها در بیست و نه روز از اردیبهشت‌ماه بودیم. این دستاورد در شرایطی حاصل شد که تنها چهار ماه از آخرین مرحله تعمیرات برنامه‌ریزی‌شده این خط سپری شده بود و همکاران پرتلاش ما در خط تولید موفق به ثبت این رکورد ارزشمند شدند.» ایشان در خصوص جزئیات فنی این پروژه گفتند: «در این پروژه، بخش برق و اتوماسیون نیازمند بهروزرسانی اساسی بود و از نظر تجهیزاتی نیز، فرایند اعمال نیرو که پیش از این به‌صورت مکانیکی انجام می‌شد، می‌بایست به سیستم هیدرولیکی تغییر می‌یافت. اجرای این پروژه مستلزم چهار مرحله توقف برنامه‌ریزی شده در طول سال‌های یکهزار و چهارصد و دو و یکهزار و چهارصد و سه بود که خوشبختانه توانستیم در زمان‌بندی مقرر، خط را با موفقیت راه‌اندازی کنیم. امیدواریم این وضعیت مطلوب ادامه یابد و در آینده شاهد ثبت رکوردهای سالانه افزایش تولید در ناحیه نورد سرد و به‌ویژه در واحد تاندم‌میل باشیم.»
هم‌افزایی توسعه و بهره‌برداری؛ رمز موفقیت پروژه‌ها
آقای اختری زواره در پاسخ به سوالی درباره چگونگی تعاملات میان واحد توسعه و واحدهای بهره‌بردار برای اجرای پروژه‌ها، تاکید کرد: «برای اجرای موفقیت‌آمیز پروژه‌ها و دستیابی به بهبود مستمر، به دو بال قدرتمند توسعه و بهره‌برداری نیاز است. اگر این دو بال با هماهنگی کامل و دقت بالا عمل کنند، می‌توانیم با اطمینان به سمت تعالی و پیشرفت پرواز کنیم.»
پروژه PLTCM؛ گامی بلند به سوی تولید محصولات نوین با ارزش افزوده بالا
مدیر توسعه نورد سرد در خصوص پروژه مهم PLTCM (خط اسیدشویی و نورد پیوسته تاندم) توضیحاتی ارائه داد: «این پروژه یکی از پروژه‌های بسیار مورد توجه مدیریت ارشد سازمان است. به دلیل محدودیت‌های بین‌المللی موجود و چالش‌های مربوط به انتقال تکنولوژی، اجرای آن قدری به طول انجامیده و برنامه‌ریزی شده است تا پس از راه‌اندازی پروژه نورد گرم شماره دو به بهره‌برداری برسد. در حال حاضر، پروژه نورد گرم شماره دو یکی از اصلی‌ترین اولویت‌ها و دغدغه‌های فولاد مبارکه محسوب می‌شود. پروژه PLTCM نیز باید در ادامه، در یک زمان‌بندی دقیق و حساب‌شده به سرانجام برسد.» وی بر اهمیت نیروی انسانی متخصص تاکید کرد و افزود: «نکته حائز اهمیت این است که انجام چنین پروژه‌های عظیم و پیچیده‌ای بدون حضور کارکنان مجرب، متخصص و آموزش‌دیده مقدور نیست. در حال حاضر، نسلی از همکاران ارزشمند در فولاد مبارکه حضور دارند که طی چهار تا پنج سال آینده در تمامی رده‌های سازمانی به افتخار بازنشستگی نائل خواهند شد. این عزیزان کسانی هستند که یک بار فرایند توسعه را در فولاد مبارکه تجربه و تمرین کرده‌اند و با پیچیدگی‌های این فرایند به‌خوبی آشنا هستند. من بسیار امیدوارم که نسل جدیدی که در کنار این نسل باتجربه قرار می‌گیرند، بتوانند انجام یک پروژه بزرگ دیگر را تمرین کرده و از مزیت انتقال دانش و تجربیات گران‌بهای آنان به‌منظور ارتقای بیشتر توانمندی‌های خود و شرکت بهره‌مند شوند.»
مزیت‌های استراتژیک پروژه PLTCM برای فولاد مبارکه
ایشان در تشریح مزیت‌های پروژه PLTCM گفتند: «برخی از محصولات با مشخصات ابعادی خاص، مانند عرض بیشتر و طول دو متر، و همچنین گریدهای ویژه فولادی مورد نیاز برای تولید خودروهای جدید، در خطوط فعلی نورد سرد امکان تولید ندارند. بنابراین، لازم است که از تکنولوژی‌های جدید و پیشرفته‌تری در این زمینه بهره بگیریم. این پروژه، اولین گام اساسی برای ورود ما به حوزه تولید محصولات جدید با ارزش افزوده بالا و پاسخگویی به نیازهای روزافزون صنایع پیشرفته است.»
تبیین مزایای کلی توسعه در ناحیه نورد سرد
محسن اختری زواره در خصوص مزیت‌های کلی سرمایه‌گذاری و توسعه در ناحیه نورد سرد اظهار داشت: «معیار اصلی تولید فولاد در تمامی کشورهای دنیا، تولید اسلب است. خطوط فولادسازی که توانایی و ظرفیت تولید محصولات با ارزش افزوده بالا را دارند، نیازمند سرمایه‌گذاری قابل توجهی در خطوط نورد گرم و نورد سرد هستند. این سرمایه‌گذاری ممکن است از نظر کمی، افزایش چشمگیری در تناژ تولید ایجاد نکند، اما از نظر کیفی، با همان خط فولادسازی موجود می‌توان به‌جای تولید اسلب تجاری معمولی، اسلب‌های خاص و مرتبط با محصولات با ارزش افزوده بالاتر تولید کرد که این، مزیت اصلی و استراتژیک گروه فولاد مبارکه به شمار می‌رود.»
وی افزود: «خوشبختانه برای اجرای توسعه‌های جدید در فولاد مبارکه فرصت بسیار خوبی ایجاد شده است. این در حالی است که فرایند نورد، مزیت‌های خاص خود را داراست. ضمن اینکه محدودیت‌های مرتبط با انرژی، آب و همچنین مسائل زیست‌محیطی برای فرایندهای نورد سرد به‌مراتب کمتر از سایر بخش‌هاست. در حال حاضر، توسعه در ناحیه نورد سرد به‌شدت مورد تأکید مدیریت ارشد فولاد مبارکه قرار دارد؛ زیرا نیازهای اساسی صنایع مهمی همچون خودروسازی و لوازم‌خانگی کشور از طریق دولت و وزارتخانه‌های ذی‌ربط به فولاد مبارکه ارجاع داده می‌شود. همچنین، ما به نوسازی بیست و چهار خط تولید موجود در ناحیه نورد سرد نیاز داریم که امیدواریم این امر مهم نیز به‌زودی وارد فاز اجرایی شود.»
روند امیدوارکننده پیشرفت عملیات احداث خط رنگی شماره دو
مدیر توسعه نورد سرد در مورد آخرین وضعیت پیشرفت عملیات احداث خط رنگی شماره دو گفت: «ان‌شاءالله با همکاری و همت تمامی عزیزان و دست‌اندرکاران، در نیمه دوم سال آینده شاهد شروع بهره‌برداری از واحد رنگی شماره دو خواهیم بود. خوشبختانه شرکت صاحب تکنولوژی، تعهدات مهندسی خود را با شتاب بسیار زیادی به انجام رسانده است و کارهای مهندسی مربوطه نیز در روزهای آینده به سرانجام خواهد رسید. کارهای ساختمانی پروژه نیز شتاب خوبی گرفته و عملیات نصب اسکلت فلزی پروژه آغاز شده است. در مورد تأمین و تدارکات داخلی و همچنین تأمین و تدارکات خارجی که در تعهد پیمانکار داخلی است، شاهد فعالیت‌های مثبت و رو به جلویی بوده‌ایم. امیدواریم با تسهیلاتی که در زمینه تأمین منابع ارزی و همچنین فرایندهای ترخیص و آزادسازی کالا از گمرک ایجاد می‌شود، با چالش جدی مواجه نشده و در نیمه دوم سال آینده، جشن شروع بهره‌برداری از این خط مهم را برگزار کنیم.»
افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های تولید با تکنولوژی‌های نوین نورد سرد
ایشان در مقایسه بهره‌وری و هزینه‌های تولید در خطوط جدید طرح‌های توسعه‌ای با خطوط موجود توضیح دادند: «در تکنولوژی‌های قدیمی و فعلی نورد سرد، کلاف برای تکمیل فرایند تولید، حداقل باید در پنج مرحله از خطوط تولید مختلف عبور کند، وارد انبار شود و سپس به خط بعدی منتقل گردد. اما با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های جدید نورد سرد، تنها دو فرایند اصلی بیشتر وجود ندارد. به این معنا که کلاف ورودی از ناحیه نورد گرم، مستقیماً وارد خط PLTCM شده و پس از انجام عملیات اسیدشویی، نورد می‌شود. در مرحله بعد نیز، عملیات شست‌وشو، آنیلینگ و نورد نهایی انجام می‌پذیرد و در نهایت، تنها خطوط نهایی بسته‌بندی باقی می‌ماند. بنابراین، به‌جای نیاز به پنج انبار میانی، می‌توانیم با یک یا حداکثر دو انبار، کلاف را از چرخه تولید خارج کنیم. این اقدامات تاثیر مستقیم و قابل توجهی در کاهش هزینه‌ها، افزایش کیفیت محصول و کاهش زمان کلی تولید خواهد داشت.»
اقدامات زیست‌محیطی در پروژه‌های توسعه نورد سرد
محسن اختری زواره در پایان به اقدامات صورت گرفته برای بهبود فرایندهای زیست‌محیطی اشاره کرد: «بخشی از پروژه نوسازی خط گالوانیزه به واحد پسیویشن این خط مربوط می‌شود که در آن از تکنولوژی کروم صفر استفاده شده است. این خط تولید پس از اجرای پروژه نوسازی، از نظر زیست‌محیطی به شرایط بسیار قابل قبولی دست یافته است. همچنین، برای بهبود فرایند در واحد قلع‌اندود نیز پروژه نصب ضخامت‌سنج به‌زودی انجام خواهد شد. با اجرای این پروژه، همکاران ما در این خط تولید قادر خواهند بود کنترل بسیار بهتری بر نوسانات و میزان قلعی که روی ورق اعمال می‌کنند، داشته باشند؛ ضمن اینکه مصارف قلع نیز به‌طور قابل‌توجهی می‌تواند تحت کنترل قرار گیرد و بهینه‌سازی شود. به‌طورکلی، باید تاکید کنم که هر نوع صرفه‌جویی در مصارف مختلف ناحیه نورد سرد، مستقیماً در کاهش هزینه‌های زیست‌محیطی فرایند تولید نیز اثرگذار خواهد بود.»
***
اظهارات مدیر توسعه نورد سرد فولاد مبارکه، تصویری روشن از عزم جدی این شرکت برای حرکت در مسیر نوآوری، افزایش بهره‌وری و تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر را به نمایش می‌گذارد. اجرای موفقیت‌آمیز پروژه‌هایی نظیر بهینه‌سازی خط گالوانیزه و نوسازی خط تاندم پنج‌قفسه‌ای، نه تنها به ثبت رکوردهای تولیدی جدید منجر شده، بلکه پایداری و کیفیت تولید را نیز به شکل محسوسی ارتقا داده است. تمرکز بر پروژه‌های استراتژیکی مانند PLTCM و خط رنگی شماره دو، نشان‌دهنده نگاه بلندمدت فولاد مبارکه به تامین نیازهای صنایع کلیدی کشور و ورود به بازارهای جدید با محصولات پیشرفته است. تاکید بر اهمیت انتقال دانش از نسل باتجربه به نیروهای جوان و همچنین توجه ویژه به کاهش هزینه‌ها و بهبود مستمر فرایندهای زیست‌محیطی، از دیگر نقاط قوت رویکرد توسعه‌ای این شرکت است. این مجموعه اقدامات، فولاد مبارکه را در جایگاه یک تولیدکننده پیشرو و مسئولیت‌پذیر در صنعت فولاد کشور تثبیت کرده و زمینه را برای موفقیت‌های آتی آن در عرصه رقابت داخلی و بین‌المللی فراهم می‌آورد.