دیدار استراتژیک در شانگهای؛ ایران در مسیر تقویت همکاری با بریکس
پس از شرکت در نشست روسای بانک مرکزی و وزرای اقتصاد سازمان همکاری شانگهای در پکن، دکتر محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، دیداری مهم و راهبردی با خانم دیلما روسف، رئیس بانک توسعه نوین بریکس (NDB) و رئیس‌جمهور سابق برزیل، در شهر شانگهای چین برگزار کرد. محور اصلی این گفتگو، بررسی راه‌های افزایش تعاملات پولی و بانکی میان ایران و کشورهای عضو گروه بریکس و همچنین اعلام رسمی اراده ایران برای عضویت کامل در بانک توسعه نوین این گروه بود.
حمایت رئیس بانک توسعه نوین از عضویت ایران؛ گامی کلیدی برای پیوستن به نهاد مالی بریکس
در این ملاقات، خانم روسف با نگاهی مثبت به درخواست ایران، خبر مهمی را اعلام کرد: وی نظر مساعد و مثبت خود را در جلسات تصمیم‌گیری گروه بریکس در خصوص پیوستن جمهوری اسلامی ایران به بانک توسعه نوین بریکس ارائه خواهد داد. این اعلام موضع، گامی بسیار مهم در مسیر عضویت ایران در این نهاد مالی بین‌المللی تلقی می‌شود.
ایران، بازیگر فعال در نهادهای مالی بین‌المللی و منطقه‌ای با عملکرد اقتصادی مطلوب
دکتر فرزین در این دیدار، بر نقش برجسته بانک توسعه نوین بریکس در پیشبرد اهداف توسعه‌ای کشورهای در حال توسعه و اقتصادهای نوظهور تاکید ورزید. وی همچنین به تصویب ایجاد بانک توسعه شانگهای توسط کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای اشاره نمود و جایگاه و عضویت فعال ایران در نهادهای معتبر بین‌المللی و منطقه‌ای نظیر صندوق بین‌المللی پول (IMF)، گروه بانک جهانی، بانک توسعه اسلامی (IDB) و بانک سرمایه‌گذاری زیرساخت آسیا (AIIB) را یادآور شد. رئیس‌کل بانک مرکزی افزود: “جمهوری اسلامی ایران علاوه بر حضور در هیات مدیره صندوق بین المللی پول، ریاست یکی از گروه‌های متشکل از هشت کشور در آن نهاد را برعهده دارد.”
ایشان با اشاره به عملکرد اقتصادی مطلوب ایران طی سال‌های اخیر، به ظرفیت‌های گسترده جغرافیایی، منابع طبیعی غنی و نیروی انسانی متخصص ایران اشاره کرد. دکتر فرزین همچنین روابط و همکاری‌های مثبت و سازنده ایران با کشورهای موسس بانک توسعه نوین بریکس، یعنی هند، آفریقای جنوبی، روسیه، برزیل و چین را مورد تاکید قرار داد و آمادگی کامل ایران را برای تقویت و گسترش هرچه بیشتر مناسبات و تعاملات پولی و بانکی با کشورهای عضو بریکس در چارچوب این بانک اعلام نمود.
استقبال بانک توسعه نوین از اقتصاد قدرتمند ایران؛ پتانسیل ایران برای تحقق اهداف بریکس
خانم دکتر دیلما روسف نیز در این گفتگو، ضمن تاکید بر قدرت اقتصادی قابل توجه جمهوری اسلامی ایران در منطقه، از حضور و عضویت کشوری با چنین اقتصاد قوی در بانک توسعه نوین بریکس به گرمی استقبال کرد. وی تصریح نمود: “شاخص‌های مثبت اقتصادی ایران و مزیت‌های مطلوبی که ایران در اختیار دارد، قطعا در پیشبرد اهداف بانک توسعه نوین بریکس موثر خواهد بود.” این اظهارات، تایید دیگری بر ظرفیت‌های بالای ایران برای ایفای نقشی سازنده در این گروه اقتصادی نوظهور است.
گسترش تعاملات و نگاهی به بانک توسعه نوین بریکس و اعضای آن
در پایان این دیدار سازنده، دکتر فرزین از خانم روسف دعوت به عمل آورد تا در اجلاس آتی اتحادیه پایاپای آسیا (ACU) که طی ماه‌های آینده در تهران برگزار خواهد شد، حضور یابند.
شایان ذکر است که بانک توسعه نوین بریکس در سال 2014 با مشارکت کشورهای برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی با هدف تجمیع منابع برای اجرای طرح‌های زیرساختی و توسعه پایدار در کشورهای عضو بریکس و سایر اقتصادهای نوظهور از طریق تخصیص وام، ارائه ضمانت و سایر ابزارهای مالی، تأسیس گردید.
قدرت اقتصادی فزاینده گروه بریکس در عرصه جهانی
کشورهای روسیه، چین، هند، برزیل و آفریقای جنوبی به عنوان اعضای موسس گروه بریکس شناخته می‌شوند. در سال 2024، جمهوری اسلامی ایران به همراه کشورهای مصر، امارات متحده عربی و اتیوپی رسماً به این گروه قدرتمند اقتصادی پیوستند. علاوه بر این، چندین کشور دیگر از جمله ترکیه و سوریه نیز تمایل خود را برای عضویت در بریکس اعلام کرده‌اند. بر اساس گزارش بانک جهانی، کشورهای عضو گروه بریکس در حال حاضر 40 درصد از کل منابع مالی جهان، 25 درصد از تجارت جهانی و 35.6 درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) جهانی را به خود اختصاص داده‌اند که نشان‌دهنده وزن و اهمیت فزاینده این گروه در اقتصاد بین‌الملل است.
***
دیدار رئیس‌کل بانک مرکزی ایران با رئیس بانک توسعه نوین بریکس و اعلام نظر مثبت برای عضویت ایران، نشان‌دهنده اراده جدی تهران برای گسترش پیوندهای اقتصادی با قدرت‌های نوظهور جهانی و بهره‌مندی از ظرفیت‌های مالی این گروه است. عضویت کامل در این بانک می‌تواند دسترسی ایران به منابع مالی جدید برای پروژه‌های زیرساختی و توسعه پایدار را تسهیل کرده و به تنوع‌بخشی به منابع ارزی کشور و تقویت تجارت خارجی کمک شایانی نماید. این اقدام همچنین گامی مهم در جهت تقویت همکاری‌های پولی و بانکی با کشورهای عضو بریکس و افزایش نقش‌آفرینی ایران در ساختارهای نوین اقتصاد بین‌الملل تلقی می‌شود. با توجه به ظرفیت‌های اقتصادی قابل توجه ایران و جایگاه گروه بریکس که 40% منابع مالی و 35.6% تولید ناخالص جهانی را در اختیار دارد، این همکاری متقابل می‌تواند منافع اقتصادی چشمگیری برای طرفین به همراه داشته باشد.