توسعه متوازن زیرساخت‌ها در پروژه استراتژیک فولاد زاگرس اندیمشک
مجتمع فولاد زاگرس اندیمشک، به عنوان یکی از پروژه‌های کلیدی و راهبردی در تکمیل زنجیره ارزش فولاد کشور، با سرعت قابل توجهی در حال پیشرفت است. این مجتمع که در موقعیت مکانی ممتازی در فاصله ۱۵ کیلومتری شهرستان اندیمشک قرار گرفته، شاهد توسعه‌ای متوازن در تمام بخش‌هاست. به گفته عبدالرضا ملکی، مدیر سایت مجتمع، پیشرفت فیزیکی در بخش اصلی فولادسازی تاکنون به حدود ۵۱ درصد رسیده است. اما با احتساب پیشرفت چشمگیر در بخش‌های زیربنایی و یوتیلیتی، پیشرفت کل پروژه از مرز ۷۱ درصد عبور کرده است که نشان‌دهنده تمرکز بر توسعه همزمان تمام اجزا می‌باشد. در حال حاضر حدود ۳۵۰ نفر به صورت مستقیم در این پروژه مشغول به کار هستند و پیش‌بینی می‌شود با راه‌اندازی کامل، این رقم برای اشتغال مستقیم به بیش از ۶۰۰ نفر و برای اشتغال غیرمستقیم به حدود ۶ هزار نفر افزایش یابد.
افزایش دو برابری ظرفیت تولید و پیشرفت فاز نخست
بر اساس طراحی اولیه، ظرفیت تولید این مجتمع برای تولید ۴۰۰ هزار تن بیلت فولادی در سال برنامه‌ریزی شده بود. با این حال، مطالعات تکمیلی و بازنگری‌های فنی منجر به اتخاذ تصمیمی استراتژیک برای افزایش ظرفیت هدف‌گذاری شده به ۸۰۰ هزار تن در سال شد. عملیات اجرایی فاز نخست پروژه، که معادل همان ظرفیت ۴۰۰ هزار تن اولیه است، هم‌اکنون با جدیت در حال اجرا می‌باشد و واحد فولادسازی این فاز به پیشرفت فیزیکی ۵۵ درصدی دست یافته است. این توسعه ظرفیت، جایگاه پروژه را در معادلات صنعت فولاد کشور به شکل معناداری ارتقا خواهد داد.
پیشرفت قابل توجه در زیرساخت‌های حیاتی انرژی و آب
مدیر سایت پروژه با ارائه جزئیات، از پیشرفت‌های بزرگ در بخش تأسیسات زیربنایی خبر داد. عملیات اجرایی پست برق ۴۰۰ به ۳۳ کیلوولت با پیشرفت تقریبی ۷۰ درصد در حال انجام است. برق پایدار پروژه از طریق خط سراسری ۴۰۰ کیلوولت گتوند–مهر تأمین خواهد شد که انرژی را به ترانس‌های قدرتمند ۱۶۰ مگاولت آمپری منتقل کرده و در نهایت در بخش‌های مختلف مجتمع توزیع می‌کند. در حوزه تأمین آب نیز، با احداث آبگیر در پایین‌دست سد کرخه و اجرای یک خط لوله به طول ۱۲.۵ کیلومتر، آب به مخزن ۸ هزار مترمکعبی سایت منتقل شده است. با وجود دسترسی به منبع آب پایدار، مدیریت پروژه با نگاهی بلندمدت، استفاده از پساب شهرهای مجاور را نیز در دستور کار قرار داده است.
مدیریت هوشمند منابع با فناوری‌های نوین
یکی از نقاط قوت برجسته فولاد زاگرس، بهره‌گیری از فناوری‌های به‌روز برای مدیریت بهینه منابع است. میزان مصرف آب به ازای تولید هر تن فولاد در این مجتمع حدود ۰.۸ مترمکعب پیش‌بینی شده که رقمی بسیار پایین‌تر از میانگین مصرف در پروژه‌های مشابه و یک دستاورد زیست‌محیطی محسوب می‌شود. همچنین، احداث واحد تصفیه پساب صنعتی به منظور کاهش ریسک‌های زیست‌محیطی و افزایش بهره‌وری از طریق بازچرخانی آب، در دستور کار جدی پروژه قرار گرفته است.
دسترسی‌های لجستیکی و تأمین مالی پروژه
عبدالرضا ملکی در خصوص دسترسی‌های استراتژیک پروژه افزود: مجتمع در فاصله تنها یک کیلومتری از خط لوله سراسری گاز واقع شده و مجوز تخصیص ۴۱ هزار مترمکعب گاز در ساعت را نیز دریافت کرده است. علاوه بر این، اتصال به شبکه ریلی کشور از طریق احداث ۱۴ کیلومتر خط آهن و یک بارانداز ریلی ۴ کیلومتری، نقش کلیدی در لجستیک مواد اولیه و صادرات محصولات ایفا خواهد کرد. در بخش تأمین تجهیزات، بخش عمده‌ای از خریدهای خارجی انجام شده و بخشی از تجهیزات وارد سایت شده و مابقی در گمرک منتظر تأمین مالی برای ترخیص هستند.
حمایت غول‌های فولادی کشور و برنامه ورود به بازار سرمایه
نقطه قوت اصلی این پروژه، ترکیب سهام‌داری قدرتمند آن است. شرکت کاوند نهان زمین با ۴۸ درصد، فولاد مبارکه اصفهان با ۲۵ درصد، گروه توسعه فراگیر سرمایه‌گذاری فولاد خوزستان با ۲۵ درصد، و شرکت‌های گل‌گهر و چادرملو هر کدام با ۱ درصد، کنسرسیومی از بزرگان صنعت فولاد را تشکیل داده‌اند که پایداری سرمایه‌گذاری و مدیریت اجرایی را تضمین می‌کند. یکی از نقاط عطف مهم پروژه، اخذ مجوز سهامی عام از سازمان بورس است و برنامه‌ریزی شده تا حدود ۳۰ درصد از منابع مالی مورد نیاز از طریق عرضه سهام در بازار سرمایه تأمین شود که به شفافیت مالی و مشارکت عمومی کمک شایانی خواهد کرد.
***
پروژه فولاد زاگرس اندیمشک نمونه‌ای مثال‌زدنی از یک پروژه صنعتی با «توسعه متوازن» است. برخلاف بسیاری از پروژه‌ها که صرفاً بر احداث واحد تولیدی متمرکز شده و در ادامه با چالش زیرساخت مواجه می‌شوند، این مجتمع از ابتدا تأمین پایدار و پرظرفیت آب، برق، گاز و دسترسی ریلی را به موازات ساخت کارخانه پیش برده است. حضور کنسرسیومی از قدرتمندترین شرکت‌های فولادی کشور به عنوان سهام‌دار، ریسک‌های مالی و اجرایی پروژه را به حداقل رسانده و تضمین‌کننده انتقال دانش فنی و مدیریتی است. هدف‌گذاری برای دو برابر کردن ظرفیت و برنامه ورود به بازار سرمایه، نشان از چشم‌انداز بلندپروازانه و اتکا به شیوه‌های نوین تأمین مالی دارد. این پروژه نه تنها یک واحد تولیدی، بلکه یک هاب لجستیکی و صنعتی است که می‌تواند نقشه فولاد جنوب غرب ایران را متحول کند.