سقوط شاخص کل به کانال 2 میلیون واحدی
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در معاملات هفته منتهی به 21 خرداد ماه 1404 با نوسان منفی قابل توجهی مواجه شد. این شاخص با افت 3.8 درصدی، در نهایت روی عدد 2 میلیون و 984 هزار و 650 واحد به کار خود پایان داد. روند ارزش معاملات نیز در این هفته نزولی بود؛ به طوری که بیشترین حجم معاملات 9.5 همت (هزار میلیارد تومان) و کمترین میزان آن 6 همت ثبت شد. با وجود این افت، ارزش دلاری کل بازار سهام در محدوده 130 میلیارد دلار ثابت ماند.
خروج سنگین پول حقیقی از بازار سهام
یکی از نشانه‌های مهم هفته منفی بورس، خروج سرمایه از سوی سرمایه‌گذاران حقیقی بود. خالص ارزش ورود پول حقیقی به سهام در این هفته کاملاً منفی ثبت شد. اوج این خروج سرمایه در روز شنبه اتفاق افتاد که طی آن مبلغ 2 هزار و 200 میلیارد تومان پول حقیقی از گردونه معاملات سهام خارج شد. این روند نشان‌دهنده افزایش ریسک گریزی و بی‌اعتمادی در میان فعالان خرد بازار است.
عملکرد متضاد صنایع؛ درخشش نساجی و افت اوراق بهادار
بررسی بازدهی صنایع مختلف در هفته گذشته تصویری ناهمگون را به نمایش می‌گذارد. صنعت نساجی با کسب بازدهی مثبت 2 درصدی، بهترین عملکرد را در میان تمامی گروه‌ها به ثبت رساند. پس از آن، صنعت حمل و نقل بار زمینی با بازدهی 1 درصدی در جایگاه دوم قرار گرفت. در سوی دیگر بازار، گروه فعالیت‌های مرتبط با اوراق بهادار با ثبت بازدهی منفی 8 درصدی، متحمل بیشترین زیان شد و پس از آن، فعالیت‌های مهندسی با بازدهی منفی 7 درصدی قرار داشت.
بازدهی متفاوت سهام شاخص‌ساز و بزرگ بازار
در میان سهام بزرگ بازار که ارزش بازاری بالایی دارند، بالاترین بازدهی هفتگی به نماد «وپاسار» با رشد 4.6 درصد تعلق گرفت. شرکت‌های «میدکو» و «مارون» نیز به ترتیب با رشد 3.7 درصد و 3.5 درصد، عملکرد مثبتی را از خود به جای گذاشتند. در مقابل، نماد «پارسان» با ثبت زیان 5.6 درصدی و سهام «فارس» (صنایع پتروشیمی خلیج فارس) با افت 5.5 درصدی، بدترین عملکرد را در این گروه داشتند.
برترین و ضعیف‌ترین بازدهی در میان کل سهام
با وجود روند کلی منفی بازار، برخی نمادها بازدهی چشمگیری داشتند. نمادهای «فتوسا» و «فنیشا» با رشد هفتگی 15.5 درصد، بیشترین بازدهی را در کل بازار کسب کردند. در نقطه مقابل، سهام «فالوم» با افت 13.9 درصدی و «شفارس» با کاهش 13.3 درصدی، بدترین عملکرد را برای سهامداران خود به ثبت رساندند. در همین حال، نرخ بهره بدون ریسک بدون تغییر خاصی در سطح 34 درصد باقی ماند.
رونق نسبی در معاملات بورس کالا
معاملات بورس کالا در هفته گذشته روندهای متفاوتی را تجربه کرد. در بخش محصولات معدنی و فلزی، نقره با کسب بازدهی 8.9 درصدی بیشترین رشد را به نام خود ثبت کرد. در بخش محصولات پتروشیمی، دوده صنعتی و پارازایلین با رشد قیمت به ترتیب 2 درصدی و 1 درصدی، پیشتاز بودند. همچنین در میان محصولات نفت و فرآورده‌های آن، وکیوم باتوم با رشد 2 درصدی بیشترین بازدهی را در این گروه به دست آورد.
بیت‌کوین و نفت، پیشتاز بازارهای موازی
در مقایسه بازدهی کلاس‌های مختلف سرمایه‌گذاری، بیت‌کوین با رشد 4.32 درصدی بهترین عملکرد هفتگی را داشت. پس از آن، نفت با بازدهی 3.2 درصدی و سکه امامی با رشد محدود 0.3 درصدی قرار گرفتند. کمترین بازدهی نیز با افت 3.8 درصدی به ارزش دلاری بازار سهام تعلق داشت که نشان‌دهنده عملکرد ضعیف‌تر بورس در مقایسه با سایر بازارها در این هفته بود.
تحولات سیاسی و اقتصادی اثرگذار بر بازار
مجموعه‌ای از اخبار مهم سیاسی و اقتصادی، فضای معاملاتی این هفته را تحت تأثیر قرار داد. سخنگوی وزارت امور خارجه از برنامه‌ریزی برای دور بعدی مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در مسقط خبر داد. از سوی دیگر، دیوان عدالت اداری مصوبه قیمت‌گذاری دستوری خودرو را ابطال کرد و بلافاصله پس از آن، شرکت‌های ایران خودرو و سایپا افزایش نرخ 20 درصدی محصولات خود را افشا کردند. همزمان، منابع خبری از ارائه پیش‌نویس قطعنامه علیه ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر دادند که بر جو عدم اطمینان در بازارها افزود.
***
بازار سهام هفته گذشته را تحت فشار همزمان ریسک‌های سیاسی و اقتصادی داخلی به پایان رساند. افت شاخص کل به زیر مرز روانی 3 میلیون واحد و خروج قابل توجه پول حقیقی، نشان‌دهنده تشدید نگرانی سرمایه‌گذاران است. انتشار اخبار مربوط به قطعنامه احتمالی شورای حکام و ابهام در مذاکرات، سایه سنگینی بر کلیت بازار انداخته است. در این میان، ابطال قیمت‌گذاری دستوری خودرو یک سیگنال مثبت برای صنعت خودرو تلقی می‌شود که می‌تواند به بهبود سودآوری این گروه در آینده کمک کند. عملکرد بهتر بازارهایی مانند بیت‌کوین و کالاها در مقایسه با سهام، نشان از تمایل سرمایه‌گذاران به سمت دارایی‌های امن‌تر یا جایگزین در شرایط عدم قطعیت دارد.