*تداوم حمایت هوشمند از بورس پس از تنش‌های نظامی
اداره تحلیل‌های اقتصادی و ریسک سازمان بورس و اوراق بهادار در گزارشی رسمی، شواهد آماری از استمرار حمایت برنامه‌ریزی شده و هوشمند از بازار سهام را ارائه کرد. این نهاد ناظر تاکید نمود که حمایت از بازار به شکلی مستمر و هوشمندانه ادامه پیدا می‌کند. این گزارش در پی تحولات اخیر و بازگشایی بازار پس از یک دوره توقف منتشر شده است. بازار سرمایه در 2 روز معاملاتی اخیر جهشی قابل توجه در ارزش معاملات سهام را تجربه کرد. این رقم در تاریخ 10 تیر ماه به حدود 12 هزار میلیارد تومان (همت) رسید.
*مدیریت شوک خارجی؛ رویکرد نهاد ناظر در مقایسه با بورس‌های جهانی
در پی وقوع درگیری نظامی از سحرگاه 22 خرداد که تا صبح روز 3 تیر ماه ادامه داشت، معاملات بازار سهام به مدت 9 روز متوقف شد. سازمان بورس اعلام کرد که نوع شوک، تعیین‌کننده سطح اقدامات است و این آسیب خارجی، نیازمند مجموعه‌ای از توجهات در سطح ملی بود. پس از پایان درگیری، مولفه‌هایی نظیر حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران، رفع نگرانی از ریسک نقدشوندگی، کنترل فشار عرضه و جلوگیری از صف‌نشینی فزاینده مبنای تصمیمات قرار گرفت. در هیچ‌یک از بورس‌های دنیا توقف معاملات پس از پایان درگیری نظامی ادامه نمی‌یابد. حتی برخی بورس‌ها با وجود ریسک بالای امنیتی، معاملات را پس از چند روز وقفه از سر گرفته‌اند. شدیدترین محدودیت ساختاری در چنین شرایطی، دامنه نوسان 5 درصدی است و امروزه بورس‌ها از ابزارهای اقتصادی و مدیریت ریسک به جای محدودیت‌های ساختاری استفاده می‌کنند.
*اقدامات اجرایی برای بازگشت ثبات: از دامنه نوسان تا تزریق منابع
بر همین اساس، نهاد ناظر بازار سرمایه پیش از بازگشایی بازار مجموعه‌ای از اقدامات اجرایی را آغاز کرد. این اقدامات شامل اعمال محدودیت ساختاری خاص، یعنی دامنه نوسان 3 درصدی، بود. همچنین اطلاع‌رسانی گسترده برای آگاهی‌بخشی و مدیریت ریسک در دستور کار قرار گرفت. تزریق منابع مالی به صندوق‌های تثبیت‌ساز بازار با حمایت قاعده‌مند دولت و بانک مرکزی انجام پذیرفت. علاوه بر این، برخی محدودیت‌های موقت در سمت عرضه سهام وضع شد و هماهنگی‌های لازم با سهامداران عمده و سرمایه‌گذاران نهادی صورت گرفت. تخصیص خطوط اعتباری با هدف تقویت سمت تقاضا از دیگر اقدامات کلیدی در این دوره بود.
*ثبت رکورد تاریخی در فروش شرکت‌های بورسی
گزارش تحلیلی سازمان بورس نشان می‌دهد که شرکت‌های تولیدی بورسی نیز عملکرد درخشانی داشته‌اند. درآمد فروش بیش از 360 شرکت تولیدی عضو بورس تهران و فرابورس ایران رکورد جدیدی را ثبت کرده است. این درآمد با بیش از 40 درصد افزایش نسبت به ماه مشابه سال قبل، به رقم بی‌سابقه 530 همت در اردیبهشت ماه افزایش یافت. این عملکرد مثبت موجب شد درآمد فروش سالانه شرکت‌های تولیدی بورسی به بیش از 4,930 همت برسد که 3.2 درصد افزایش نسبت به ماه قبل را نشان می‌دهد. فروش داخلی و صادراتی شرکت‌ها در اردیبهشت ماه به ترتیب 464 همت و 66 همت گزارش شده که به ترتیب رشد مثبت 38 درصدی و 56 درصدی نسبت به ماه مشابه سال گذشته داشته‌اند.
*شواهد آماری از تشدید حمایت؛ جهش ارزش معاملات به 12 همت
شواهد آماری نشان‌دهنده اثربخشی سیاست‌های حمایتی است. در روزهای معاملاتی 7 و 8 تیر ماه، بازار افت شدید ارزش معاملات را شاهد بود، اما مقایسه متوسط ارزش هر معامله نشان از شروع تدریجی حمایت‌ها برای مدیریت هیجانات داشت. این حمایت در 2 روز اخیر تشدید شد و در نهایت ارزش معاملات در تاریخ 10 تیر ماه به مرز 12 همت رسید که نشانگر تقویت سمت تقاضا و افزایش اطمینان در بازار است.
***
اقدام چندوجهی سازمان بورس در مواجهه با شوک خارجی، بیانگر یک رویکرد استراتژیک برای مدیریت فعالانه ریسک و پرهیز از توقف طولانی‌مدت بازار است. جهش ارزش معاملات به 12 همت، همزمان با انتشار گزارش رکورد فروش 530 همتی شرکت‌ها، نشان می‌دهد که این تدابیر در تقویت نقدشوندگی و اعتماد سرمایه‌گذاران موفق عمل کرده‌اند. استفاده ترکیبی از محدودیت‌های ساختاری موقت مانند دامنه نوسان 3 درصدی و محرک‌های اقتصادی نظیر تزریق منابع، الگویی کارآمد برای کنترل نوسانات شدید و بازگرداندن بازار به مسیر تعادل است. تداوم این سیاست حمایتی هوشمند که با همکاری دولت و بانک مرکزی اجرا می‌شود، برای حفظ کارایی بازار و عبور کامل از شرایط هیجانی، اهمیتی کلیدی دارد.