پایان وابستگی به واردات کاتالیست‌های فولادی
صنعت فولاد ایران سال‌ها با چالش وابستگی به واردات کاتالیست‌های احیای مستقیم آهن (DRI) روبرو بود. این وابستگی یک گلوگاه حیاتی محسوب می‌شد زیرا نبود این کاتالیست‌ها می‌توانست خطوط تولید آهن اسفنجی را متوقف کند. شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات (ومعادن) در سال 1390 با تأسیس شرکت «گسترش کاتالیست ایرانیان» این چالش را هدف قرار داد. این اقدام، مسیر بومی‌سازی و خودکفایی در این محصول راهبردی را هموار ساخت.
جهش 80 برابری ظرفیت تولید در 4 سال
شرکت گسترش کاتالیست ایرانیان یک رشد تولید خیره‌کننده را به ثبت رسانده است. ظرفیت تولید کاتالیست DRI در این شرکت از تنها 15 تن در سال 1399 به 1200 تن در سال 1403 افزایش یافت. این شرکت اکنون موفق به تأمین بیش از 30 درصد نیاز داخلی شده است. برنامه‌های توسعه‌ای، دستیابی به ظرفیت تولید 3000 تن تا سال 1405 را هدف‌گذاری کرده‌اند. همچنین مساحت زیربنای این واحد تولیدی طی 4 سال اخیر بیش از 2 برابر رشد داشته است.
تنوع‌بخشی به سبد محصولات دانش‌بنیان
مسیر رشد شرکت تنها به افزایش ظرفیت محدود نشده و تنوع محصولات نیز در دستور کار بوده است. سبد محصولات شرکت از 2 نوع محصول به 12 نوع در سال گذشته افزایش پیدا کرد. این روند توسعه ادامه دارد و تعداد محصولات تا پایان سال 1404 به 17 و در ادامه به 23 نوع خواهد رسید. این پیشرفت فنی، بلوغ صنعتی و توان نوآوری فناورانه متخصصان داخلی را به نمایش می‌گذارد.
ثبت عملکرد مالی درخشان در سال 1403
موفقیت‌های عملیاتی شرکت گسترش کاتالیست ایرانیان، نتایج مالی چشمگیری نیز به همراه داشته است. این شرکت در سال مالی 1403 موفق شد درآمدی بالغ بر 588 میلیارد تومان کسب کند. همچنین سود خالص این مجموعه معادل 190 میلیارد تومان به ثبت رسید که رشد قابل توجهی نسبت به سال قبل نشان می‌دهد. این عملکرد مالی، پایداری و سودآوری مدل کسب‌وکار مبتنی بر بومی‌سازی را اثبات می‌کند.
افق صادراتی: از منطقه تا بازارهای جهانی
این شرکت برنامه‌های صادراتی مدونی را برای آینده تدوین کرده است. فاز اول صادرات بر بازار کشورهای منطقه شامل عراق، ترکمنستان، آذربایجان، پاکستان و حوزه خلیج فارس متمرکز است. در ادامه، شرکت قصد دارد با تکمیل طرح‌های اتوماسیون تولید و تکیه بر کیفیت بالا و قیمت رقابتی، به بازارهای اروپا، آسیا و آفریقا نیز ورود کند. تحقیقات در حوزه فرآوری مواد معدنی نیز برای کنترل کیفیت مواد اولیه آغاز شده است.
***
سرمایه‌گذاری هدفمند «ومعادن» در بومی‌سازی کاتالیست‌های فولادی، یک نمونه موفق از تفکر استراتژیک در راستای کاهش وابستگی و افزایش تاب‌آوری صنعتی است. این اقدام با شناسایی یک گلوگاه کلیدی در زنجیره ارزش فولاد، نه تنها کشور را به خودکفایی نزدیک کرده، بلکه یک مزیت رقابتی جدید برای صادرات ایجاد نموده است. رشد خیره‌کننده ظرفیت تولید، تنوع محصولات و عملکرد مالی درخشان «شرکت گسترش کاتالیست ایرانیان»، نشان‌دهنده موفقیت این رویکرد است. این موفقیت، ایران را در موقعیت بسیار مطلوبی برای تبدیل شدن به قطب تولید و صادرات کاتالیست در منطقه غرب آسیا قرار می‌دهد.