تولد مراکز داده از خاکستر نیروگاه‌های قدیمی
جهش تقاضای انرژی ناشی از هوش مصنوعی، مسیری نوین پیش روی شرکت‌های انرژی اروپا گشوده است. نیروگاه‌های غیرفعال زغال‌سنگ و گاز به دلیل دسترسی آماده به اتصالات شبکه برق و منابع آبی، به مکان‌هایی ایده‌آل برای احداث مراکز داده مدرن تبدیل شده‌اند. شرکت‌های بزرگ فناوری این سایت‌ها را راهکاری برای عبور از گلوگاه‌های اصلی صنعت خود یعنی تأمین برق و تأسیسات خنک‌کننده می‌دانند. این تغییر کاربری، زیرساخت‌های صنعتی دیروز را به ستون فقرات اقتصاد دیجیتال فردا تبدیل می‌کند.
فرصتی طلایی برای غول‌های انرژی اروپا
شرکت‌های برجسته انرژی مانند «انژی» فرانسه، «آر.دبلیو.ای» آلمان و «اِنل» ایتالیا، این تحول را به یک فرصت استراتژیک تبدیل کرده‌اند. آن‌ها به جای صرف هزینه‌های سنگین برای برچیدن نیروگاه‌های ازکارافتاده، این محوطه‌ها را به مراکز داده تبدیل می‌کنند. سپس با انعقاد قراردادهای فروش برق بلندمدت و سودآور، درآمدی پایدار برای خود خلق می‌نمایند. این مدل تجاری نه‌تنها ریسک سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی را کاهش می‌دهد، بلکه پشتوانه مالی مطمئنی برای توسعه طرح‌های انرژی تجدیدپذیر فراهم می‌آورد.
مزیت سرعت: راهکار فناوری برای عبور از بن‌بست‌ها
در اروپا، فرآیند اتصال یک پروژه جدید به شبکه برق گاهی بیش از 10 سال زمان می‌برد. «بابی هالیس»، معاون بخش انرژی مایکروسافت، تأکید می‌کند که سایت‌های نیروگاهی قدیمی همه قطعات پازل را یکجا دارند. این سایت‌ها دسترسی فوری به برق و آب را ممکن می‌سازند و به گفته «لیندسی مک‌کوید»، مدیر انرژی آمازون، فرآیندهای صدور مجوز را به شکل چشمگیری تسریع می‌کنند. این مزیت رقابتی، دلیل اصلی جذابیت این نیروگاه‌ها برای شرکت‌های فناوری است که به دنبال رشد سریع در بازار هستند.
ابعاد اقتصادی: قراردادهای میلیارد یورویی در راه است
جذابیت این معاملات در ارقام نهفته است. شرکت‌های فناوری حاضرند برای تأمین برق پاک، تا 20 یورو به ازای هر مگاوات‌ساعت «اضافه‌بهای انرژی پاک» بپردازند. با توجه به اینکه نیاز برقی یک مرکز داده می‌تواند به بیش از 1 گیگاوات برسد، این مبلغ اضافی می‌تواند ارزش یک قرارداد را به صدها میلیون یا حتی میلیاردها یورو برساند. به گفته «سایمون استنتون» از شرکت «آر.دبلیو.ای»، این معاملات فراتر از فروش زمین و به معنای ایجاد یک رابطه تجاری بلندمدت و پرسود است.
مقیاس تحول و چشم‌انداز آینده
بر اساس آمارها، انتظار می‌رود 153 نیروگاه زغال‌سنگ فعال در اتحادیه اروپا و بریتانیا تا سال 2038 تعطیل شوند. این تعداد به 190 نیروگاهی اضافه می‌شود که از سال 2005 تاکنون از مدار خارج شده‌اند. شرکت «انژی» به تنهایی 40 سایت را در سراسر جهان برای این تغییر کاربری شناسایی کرده است. شرکت‌هایی مانند «درکس» بریتانیا نیز به دنبال شریک برای توسعه سایت‌های خود هستند و قراردادهای تأمین برق مستقیم «پشت کنتور» را پیشنهاد می‌دهند که وابستگی به شبکه سراسری را کاهش می‌دهد.
***
این روند نشان‌دهنده یک تحول ساختاری در مدل کسب‌وکار شرکت‌های انرژی اروپایی است. آن‌ها در حال گذار از یک تولیدکننده صرف انرژی به یک شریک استراتژیک برای صنعت فناوری هستند. این هم‌افزایی، ریسک سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر را با تضمین یک مشتری بزرگ و پرمصرف کاهش می‌دهد. در واقع، تقاضای سیری‌ناپذیر هوش مصنوعی برای انرژی، دارایی‌های صنعتی در حال اسقاط (نیروگاه‌های فرسوده) را به اهرمی برای تأمین مالی گذار به اقتصاد سبز تبدیل کرده است. این استراتژی، تنوع‌بخشی هوشمندانه‌ای است که جریان‌های درآمدی جدید و پایداری را برای این شرکت‌ها در عصر دیجیتال خلق می‌کند و سرعت توسعه زیرساخت‌های دیجیتال را افزایش می‌دهد.