*عبور از تکلیف قانونی: پرداخت 51 درصد تسهیلات نهضت ملی مسکن
دکتر علی خورسندیان، مدیرعامل بانک مسکن، در مجمع عمومی این بانک اعلام کرد که این مجموعه به تنهایی 51 درصد از تسهیلات پرداختی کل شبکه بانکی در طرح نهضت ملی مسکن را تأمین کرده است. این دستاورد در شرایطی محقق شده که سهم اولیه تعیین شده برای بانک مسکن تنها 18 درصد از کل تعهدات نظام بانکی بود. این بانک برای اجرای این طرح ملی، پرداخت 390 هزار میلیارد تومان تسهیلات را به عنوان تکلیف قانونی بر عهده داشت؛ در حالی که کل منابع آن در ابتدای طرح حدود 270 هزار میلیارد تومان بود. همچنین، میزان جذب سپرده توسط بانک در 5 ماهه نخست سال 1404 به بیش از 42 هزار میلیارد تومان رسید که نشان‌دهنده عزم جدی برای تأمین پایدار منابع است.
*چالش ناترازی منابع: پیامد ایفای تعهدات فراتر از انتظار
ایفای تعهدات گسترده در طرح نهضت ملی مسکن، بانک مسکن را با چالش جدی ناترازی منابع و مصارف روبرو کرده است. به گفته مدیرعامل بانک، پیش از اجرای این طرح ملی، بانک با مازاد منابع مواجه بود. اما اجرای طرح نه تنها تمام منابع مالی موجود را مصرف کرد، بلکه بانک را ناگزیر به دریافت خط اعتباری از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران برای عمل به تکالیف قانونی خود نمود. این فشار مالی، بزرگترین چالش فعلی بانک مسکن محسوب می‌شود و لزوم حمایت‌های ویژه برای عبور از این وضعیت را دوچندان کرده است.
*راهکارهای عبور از بحران: از افزایش سرمایه تا تنوع‌بخشی خدمات
مدیریت بانک مسکن برای رفع ناترازی مالی و افزایش توان تسهیلات‌دهی، راهکارهای متعددی را به صورت جدی پیگیری می‌کند. افزایش سرمایه بانک از طریق واگذاری املاک مازاد و همچنین انتشار اوراق بهادار با ضمانت دولت، از اصلی‌ترین برنامه‌هاست. در کنار آن، بانک برای کاهش محدودیت‌های ناشی از فعالیت تخصصی در حوزه مسکن، به سمت توسعه بانکداری شرکتی حرکت کرده است. این مجموعه با رایزنی و ارائه بسته‌های جذاب به شرکت‌های معتبر در بخش‌های مختلف، به دنبال ایجاد تنوع در سبد خدمات و منابع خود است.
*پیشنهادهای راهبردی: خط اعتباری بلندمدت و اوراق رهنی
دکتر خورسندیان پیشنهاد تخصیص یک خط اعتباری بلندمدت به بانک مسکن را به عنوان راهکاری برای تأمین مالی پایدار مطرح کرد. همچنین، استفاده از ظرفیت اوراق رهنی برای تجهیز منابع جدید مورد تأکید قرار گرفت. وی با اشاره به اتکای بانک به ظرفیت‌های داخلی، اعلام کرد که تجهیز منابع به عنوان یکی از اصلی‌ترین وظایف مدیران و کارکنان استانی تعریف شده است. هدف از این اقدامات، سرعت بخشیدن به روند اجرای طرح نهضت ملی مسکن و عمل به تعهدات ملی است.
*تصویب صورت‌های مالی 1403 و تاکید هیات مدیره
مجمع عمومی عادی سالانه بانک مسکن که با حضور وزیر امور اقتصادی و دارایی برگزار شد، با تصویب صورت‌های مالی منتهی به اسفند 1403 خاتمه یافت. این بانک به عنوان اولین بانک دولتی موفق به برگزاری مجمع و تصویب صورت‌های مالی خود شد. در این جلسه، دکتر صابر عسکرپور، رییس هیات مدیره بانک مسکن، نیز بر لزوم ارائه ابزارهای نوین برای تأمین مالی مسکن تاکید کرد. او ابراز امیدواری کرد که با رشد منابع داخلی و حمایت‌های بانک مرکزی، موانع موجود بر سر راه اجرای طرح نهضت ملی مسکن برطرف شود.
***
عملکرد بانک مسکن در طرح نهضت ملی مسکن، جایگاه محوری این بانک را در تحقق سیاست‌های کلان دولت در حوزه مسکن به وضوح نشان می‌دهد. پرداخت 51 درصدی تسهیلات، فراتر از تعهد 18 درصدی، بیانگر توان اجرایی بالا و همچنین ریسک‌پذیری این بانک در راستای اهداف ملی است. با این حال، این موفقیت عملیاتی یک چالش ساختاری، یعنی ناترازی شدید منابع و مصارف را به همراه داشته است. این وضعیت نشان می‌دهد که موفقیت بلندمدت طرح‌های ملی مسکن به طور مستقیم به سلامت مالی و ثبات بانک توسعه‌ای آن وابسته است. درخواست صریح برای افزایش سرمایه و حمایت‌های دولتی، یک نقطه عطف برای تضمین پایداری این نقش‌آفرینی کلیدی محسوب می‌شود.