پیشرفت 95 درصدی فاز نخست در انتظار برق
فاز نخست مجتمع فولاد مکران که شامل یک واحد تولید بریکت گرم (HBI) با ظرفیت 1.6 میلیون تن است، پیشرفت فیزیکی 95 درصدی را تجربه می‌کند. مدیرعامل شرکت، محمدرضا احسان‌فر، تاکید کرد که بهره‌برداری نهایی از این فاز، تنها در گرو رفع مشکل برق و راه‌اندازی پست 230/63 کیلوولت است. با وجود خرید انشعاب، شرکت توانیر با تاخیری 7 ماهه در عمل به تعهدات خود مواجه بوده است. شرکت امیدوار است با تحویل پست برق در ابتدای پاییز، واحد تولیدی را طی 3.5 تا 4 ماه آینده به مرحله راه‌اندازی برساند.
چالش‌های مالی و تاخیر یک ساله در پروژه
کمبود نقدینگی و مشکلات مرتبط با گشایش اعتبار اسنادی (LC) از عوامل اصلی تاخیر در بهره‌برداری از این پروژه مهم بوده‌اند. به گفته مدیرعامل فولاد مکران، اگر این موانع وجود نداشت و دولت توجه بیشتری به پروژه معطوف می‌کرد، امکان افتتاح آن یک سال زودتر فراهم می‌شد. این تاخیرها اهمیت تامین مالی پایدار و حمایت‌های دولتی را در پیشبرد پروژه‌های ملی برجسته می‌سازد.
موقعیت استراتژیک در چابهار و مزیت صادراتی
مجتمع فولادی مکران در زمینی به وسعت 300 هکتار در منطقه آزاد چابهار و در دهانه اقیانوس هند واقع شده است. این موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد، دسترسی مستقیم و بهتری به بازارهای هدف بین‌المللی نسبت به سایر تولیدکنندگان فولاد کشور فراهم می‌کند. این مزیت لجستیکی، پتانسیل صادرات و ارزآوری قابل توجهی را برای محصولات این مجموعه ایجاد خواهد کرد.
برنامه‌ریزی برای فاز دوم و توسعه زیرساخت‌ها
برای فاز دوم این مجتمع، احداث یک واحد گندله‌سازی با ظرفیت 2.5 میلیون تن و یک واحد دیگر بریکت گرم پیش‌بینی شده است. با توجه به چالش ناترازی انرژی در کشور، قراردادهای جدید تامین گاز نیازمند ذخیره‌سازی هستند. از این رو، شرکت قصد دارد یک واحد کوچک تولید گاز طبیعی مایع (Mini LNG) نیز احداث کند تا پایداری تولید را تضمین نماید.
توسعه زیرساخت‌های صادراتی در بندر چابهار
به منظور تسهیل و تقویت فرآیندهای صادراتی، هماهنگی‌های لازم با سازمان بنادر و دریانوردی و اداره بندر چابهار صورت گرفته است. بر اساس این توافق، مقرر شده است یک ترمینال مکانیزه تخصصی در این بندر ساخته شود. این ترمینال به طور ویژه قابلیت‌های صادراتی محصولات معدنی و فولادی را به شکل چشمگیری گسترش خواهد داد.
حضور در رویدادهای بین‌المللی برای تامین مالی و بازاریابی
شرکت فولاد مکران با حضور در کنفرانس بین‌المللی فولاد دبی، اهداف متعددی را دنبال می‌کند. این شرکت در تلاش است تا فاز دوم پروژه را از طریق فاینانس خارجی تامین مالی کند. همچنین، با توجه به نیاز احتمالی به واردات گندله برای فاز دوم و لزوم صادرات محصول نهایی، شناخت شرکت‌ها و بازارهای فعال در منطقه برای توسعه بازار هدف و تامین منابع اولیه، اهمیت بالایی دارد.
***
پروژه فولاد مکران نمونه‌ای کلیدی از تلاش برای توسعه صنایع سنگین در مناطق استراتژیک ساحلی ایران است. با وجود پیشرفت فیزیکی بالا، وابستگی پروژه به تامین زیرساخت‌هایی مانند برق، گلوگاه مهمی را در بهره‌برداری از سرمایه‌گذاری‌های عظیم نشان می‌دهد. موقعیت‌یابی این طرح در چابهار، آن را به یک بازیگر بالقوه قدرتمند در بازارهای صادراتی منطقه اقیانوس هند و شرق آفریقا تبدیل می‌کند. موفقیت نهایی این پروژه نه‌تنها به تکمیل فاز نخست، بلکه به مدیریت چالش‌های تامین مالی فاز دوم و توسعه زیرساخت‌های لجستیکی وابسته است که می‌تواند الگویی برای توسعه صنعتی مبتنی بر صادرات باشد.
