*پناهگاهی برای سرمایههای خرد در برابر تورم
پلتفرمهای آنلاین طلا به مأمنی برای حفظ ارزش پول در برابر تورم تبدیل شدهاند. مصطفی اکرمی، مدیرعامل میلی، تأکید کرد که ۹۰ درصد کاربران این پلتفرمها کمتر از ۱ گرم سرمایه دارند. او دیجیتالیشدن طلا را ادامهی طبیعی بازار سنتی دانست که دستاوردهایی چون شفافیت، دسترسیپذیری و امنیت را به ارمغان آورده است. به گفته وی، بسیاری از کاربران اساساً قصد تحویل فیزیکی طلا را ندارند و تنها به دنبال صیانت از قدرت خرید خود هستند. این ابزارها به خانوارهایی که درآمد ماهانه خود را سریع مصرف میکنند، فرصت حفظ ارزش پولشان را میدهند.
*چارچوب قانونی فروش آنلاین طلا مشخص است
مدیرعامل میلی با یادآوری تجربههای تلخ گذشته مانند ماجرای سکه ثامن، به شکلگیری قوانین مشخص برای این حوزه اشاره کرد. او توضیح داد که از سال ۱۳۹۹، اتحادیه کسبوکارهای مجازی ضوابطی را تدوین کرد که پس از بررسی در نهادهای مختلف، به تصویب هیئتوزیران رسید. بنابراین، فروش آنلاین طلا، چه در قالب مصنوعات و چه طلای آبشده، دارای چارچوب قانونی است. البته اکرمی اذعان داشت که این قوانین با توجه به گذشت زمان، نیازمند بازنگری و بهروزرسانی هستند.
*چالش تحویل فیزیکی برای طلاهای کموزن
فرایند تولید و تحویل طلاهای کموزن با چالشهایی همراه است. اکرمی بیان کرد هرچه وزن طلا کمتر باشد، کارمزد تولید آن بالاتر میرود و گاهی ارزش تولید با میزان کارمزد همخوانی ندارد. به همین دلیل، اگرچه امکان تحویل طلا در اندازههایی مانند ۱۰۰ سوت وجود دارد، اما از نظر منطقی برای کاربر مقرونبهصرفه نیست. این موضوع هدف اصلی خریداران خرد را که حفظ ارزش پول است، تقویت میکند.
*شفافیت بیشتر پلتفرمها در مقایسه با ابزارهای بورسی
اکرمی در پاسخ به فعالان بورسی که ابزارهای خود را برای حفظ ارزش پول کارآمد میدانند، به شفافیت بالاتر پلتفرمهای طلا اشاره کرد. او معتقد است درک سازوکار رشد قیمت صندوقهای طلا که به حواله معادن، ذخیره نقدی یا شمش وابسته است، برای کاربران عادی دشوار است. پلتفرمهای آنلاین طلا این خلاء را برای قشری از جامعه که سواد مالی کمتری دارند، پر کردهاند.
*نظارت بر پلتفرمها؛ اختلافنظر میان نهادها
با افزایش توجه به این بازار، دغدغههای نظارتی نیز پررنگتر شده است. به گفته اکرمی، اگر طلا کالا محسوب شود، نظارت بر آن بر عهده اتحادیهها و اصناف است، اما اگر پول در نظر گرفته شود، بانک مرکزی مرجع خواهد بود. او با اشاره به اینکه بانک مرکزی خود در مرکز مبادله طلا فروشنده است، این نهاد را برای ایفای همزمان نقش ناظر و فروشنده دارای تناقض دانست. در حال حاضر کارگروهی مشترک در وزارت صمت برای رسیدگی به این موضوع تشکیل شده است.
*میلی در جایگاه ششم ذخایر طلا در کشور
مدیرعامل میلی اعلام کرد که این پلتفرم اکنون در رتبه ششم ذخایر طلا در ایران قرار گرفته و با صندوقهای بورسی رقابت میکند. این در حالی است که صندوقهای طلا ۸ سال زودتر از پلتفرمها فعالیت خود را آغاز کردهاند. او افزود که تاکنون ۴۷۰ مجوز از سوی اتحادیه کسبوکارهای مجازی صادر شده که از این میان، حدود ۱۷۰ پلتفرم فعال هستند. میلی به تنهایی بیش از ۲۵۲ کیلوگرم طلا به کاربران تحویل داده و هیچ شکایتی در زمینه استانداردها نداشته است.
*نوآوری در قیمتگذاری و کاهش کارمزدها
یکی از نوآوریهای مهم اپلیکیشن میلی، یکسانسازی نرخ خرید و فروش طلا بوده است؛ روشی که نمونه بینالمللی ندارد و شفافیت بالایی در قیمتگذاری ایجاد میکند. اکرمی افزود که کاهش کارمزد معاملات توسط اکثر پلتفرمها، یکی دیگر از دلایل اصلی استقبال مردم از این ابزارها بوده است. او تأکید کرد که قیمتگذاری بر اساس عرضه و تقاضا تعیین میشود و شفافسازی در بازاری که ذاتاً غیرشفاف است، دستاوردی بزرگ محسوب میشود.
***
ظهور پلتفرمهای آنلاین طلا پاسخی مستقیم به نیاز مبرم جامعه برای حفظ قدرت خرید در برابر تورم مزمن است. تمرکز ۹۰ درصدی کاربران بر سرمایهگذاریهای زیر ۱ گرم نشان میدهد این بازار، بیش از آنکه یک عرصه سفتهبازی باشد، به ابزاری برای پسانداز خرد و روزمره تبدیل شده است. رشد سریع این پلتفرمها و رقابت آنها با نهادهای ریشهداری مانند صندوقهای بورسی، بیانگر موفقیتشان در پر کردن خلاء دسترسیپذیری و سهولت برای عموم مردم است. چالش اصلی پیش رو، دستیابی به یک چارچوب نظارتی یکپارچه و کارآمد است که ضمن حفظ امنیت کاربران، مانع از نوآوری و رشد این راهکار اقتصادی نشود. موفقیت این پلتفرمها در نهایت به توانایی آنها برای ایجاد اعتماد پایدار و شفافیت در عملکرد بستگی خواهد داشت.