معاون وزیر نفت از آغاز معاملات گازوئیل در رینگ داخلی بورس انرژی ایران خبر داد. این اقدام با هدف ایجاد شفافیت، تعیین قیمت رقابتی بر اساس عرضه و تقاضا، و تأمین نیاز مازاد صنایع و معادن بر سقف الگوی مصرف برنامه‌ریزی شده است. محمدصادق عظیمی‌فر اعلام کرد که این سازوکار به چالش‌های ناشی از نظام یارانه‌ای پاسخ می‌دهد. به زودی نیز «گواهی صرفه‌جویی گازوئیل» برای تأمین مالی طرح‌های نوسازی ناوگان حمل‌ونقل در بورس انرژی عرضه خواهد شد تا سرمایه‌گذاران بتوانند دیون خود را از این طریق تسویه کنند.
آغاز معاملات گازوئیل در بورس انرژی
برای نخستین بار، معاملات گازوئیل (نفت‌گاز) در رینگ داخلی بازار فیزیکی بورس انرژی ایران آغاز شد. به گزارش مدیریت ارتباطات بورس انرژی ایران، اولین معامله در مرداد ماه سال جاری صورت گرفت. این اقدام بستری شفاف و رقابتی برای معاملات این فرآورده استراتژیک فراهم می‌کند و قیمت‌ها را بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا تعیین خواهد کرد. این رویکرد جدید، پاسخی به چالش‌های تأمین سوخت خارج از نظام یارانه‌ای است.
تأمین نیاز مازاد صنایع با مکانیسم بورسی
محمدصادق عظیمی‌فر، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، یکی از اهداف اصلی این طرح را تأمین نیاز مازاد صنایع، معادن و اصناف اعلام کرد. او توضیح داد که افزایش مصرف نفت‌گاز توسط این گروه‌ها و محدودیت‌های سیستم یارانه‌ای، تأمین سوخت مازاد را با چالش مواجه کرده بود. اکنون بستر بورس انرژی این امکان را ایجاد کرده است تا مصرف‌کنندگان بتوانند نیاز خود را در یک سازوکار شفاف و بر اساس تعادل عرضه و تقاضا تأمین کنند.
ورود گواهی صرفه‌جویی گازوئیل به بورس
عظیمی‌فر از برنامه‌ریزی برای عرضه «گواهی صرفه‌جویی گازوئیل» در آینده‌ای نزدیک خبر داد. این اوراق با هدف تأمین مالی و پرداخت دیون سرمایه‌گذاران طرح‌های نوسازی ناوگان درون‌شهری و برون‌شهری، مطابق مصوبات شورای اقتصاد، منتشر خواهد شد. او خاطرنشان کرد که عرضه این گواهی‌ها برای صنایع، معادن و اصناف در بورس انرژی امکان‌پذیر می‌شود و به حل مشکلات ناشی از محدودیت‌های نظام یارانه‌ای کمک می‌کند.
شفافیت و رقابت‌پذیری؛ مزایای کلیدی عرضه بورسی
معاون وزیر نفت تأکید کرد که معامله گازوئیل در بورس انرژی، شفافیت در عرضه خارج از نظام یارانه‌ای را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. این فرآیند که پیش از این در بستر سامانه «سدف» انجام می‌شد، اکنون با مکانیسم رقابتی بورس، امکان تعیین قیمت واقعی را فراهم می‌آورد. این شفافیت به نفع تمام فعالان بازار، از تولیدکننده تا مصرف‌کننده نهایی، خواهد بود و به کارایی بیشتر در توزیع سوخت کمک می‌کند.
***
عرضه گازوئیل در بورس انرژی یک گام ساختاری مهم در راستای اصلاح نظام توزیع سوخت در ایران محسوب می‌شود. این اقدام با خارج کردن بخشی از معاملات از سیستم سنتی و یارانه‌ای، به سمت شفافیت قیمتی و کشف نرخ واقعی بر اساس عرضه و تقاضا حرکت می‌کند که می‌تواند به بهینه‌سازی مصرف و کاهش قاچاق منجر شود. همزمان، راه‌اندازی ابزارهای مالی نوین مانند «گواهی صرفه‌جویی» نه تنها یک راهکار هوشمندانه برای تأمین مالی پروژه‌های ملی مانند نوسازی ناوگان است، بلکه بازار سرمایه را به بخش انرژی پیوند می‌زند. این سیاست، ضمن پاسخگویی به نیاز واقعی صنایع و معادن، زمینه را برای رقابت‌پذیری بیشتر و تخصیص کارآمد منابع در اقتصاد انرژی کشور فراهم می‌آورد.