در سالروز راه‌اندازی فاز نخست نیروگاه سیکل ترکیبی 914 مگاواتی شهید کاظمی، فولاد مبارکه دستاوردهای خود در تأمین پایدار انرژی را تشریح کرد. این نیروگاه با راه‌اندازی بخش گازی خود به ظرفیت بیش از 600 مگاوات، سهم تولید داخلی برق شرکت را از 25 درصد به 65 درصد افزایش داده است. نیروگاه جدید با بهره‌گیری از توربین‌های کلاس F و فناوری‌های نوین، راندمانی بیش از 58 درصد (پس از تکمیل فاز بخار) و کاهش چشمگیر مصرف آب را هدف‌گذاری کرده است. این پروژه، فولاد مبارکه را به الگویی در تولید برق پربازده و دوستدار محیط‌زیست تبدیل می‌کند.
نیروگاه 914 مگاواتی؛ نماد تاب‌آوری تولید
در پی تشدید محدودیت‌های شبکه سراسری برق در سال 1400، فولاد مبارکه پروژه احداث نیروگاه سیکل ترکیبی شهید کاظمی با ظرفیت نهایی 914 مگاوات را در دستور کار قرار داد. به گفته محمد نصیری، رئیس نیروگاه، این پروژه که یک سال از راه‌اندازی بخش گازی آن با ظرفیت بیش از 600 مگاوات می‌گذرد، سمبل اراده شرکت برای حفظ پایداری تولید است. در نتیجه این اقدام استراتژیک، سهم انرژی الکتریکی تولیدی در داخل شرکت از 25 درصد در سال‌های گذشته به 65 درصد در سال جاری افزایش یافته است.
راندمان 58 درصدی و جهش در بهره‌وری انرژی
محمد مشتاقی، کارشناس شیفت C، این نیروگاه را الگویی نوین در تولید برق پربازده معرفی می‌کند. بخش گازی این مجموعه از توربین‌های کلاس F زیمنس بهره می‌برد که راندمان بسیار بالاتری نسبت به نسل‌های قبلی دارند. پس از تکمیل بخش بخار، راندمان کلی نیروگاه به بیش از 58 درصد خواهد رسید، در حالی که میانگین راندمان نیروگاه‌های حرارتی کشور 39.5 درصد است. این بهره‌وری بالا به معنای کاهش مصرف سوخت تا حدود 30 درصد و حداقل‌سازی انتشار حرارت به محیط زیست است.
فناوری توربین‌های کلاس F و راندمان بی‌رقیب
احمد طیبی، کارشناس شیفت D، جزئیات فنی توربین‌های گازی این نیروگاه را تشریح می‌کند. این توربین‌ها با راندمان 39 درصدی، بالاترین بازدهی را در میان توربین‌های گازی کشور دارند، در حالی که توربین‌های کلاس E نسل قبل، راندمان حدود 32 درصدی داشتند. بهبودهای فنی نظیر نسبت فشار بالاتر کمپرسور، دمای احتراق بالاتر، پره‌های تک‌کریستاله با تحمل دمای 1,250 درجه سانتی‌گراد و سیستم بهینه‌سازی لقی پره‌ها (HCO)، عوامل کلیدی این جهش در راندمان هستند.
سیستم اتوماسیون پیشرفته مبتنی بر وب
رضا زمانی، کارشناس کنترل و ابزار دقیق، سیستم کنترل این نیروگاه را از به‌روزترین نمونه‌های دنیا می‌داند. نیروگاه شهید کاظمی از سیستم اتوماسیون SPPA-T3000 زیمنس استفاده می‌کند که کاملاً مبتنی بر وب است. این ویژگی نیاز به نصب نرم‌افزارهای پیچیده را حذف کرده و با ساختار ماژولار خود، هزینه‌های نگهداری را کاهش و قابلیت اطمینان و مقیاس‌پذیری را افزایش می‌دهد.
نوآوری در خنک‌کاری و افزایش 70 مگاواتی توان
به گفته حسین کاوسی، کارشناس شیفت B، برای نخستین بار در ایران، سیستم خنک‌کاری هوای ورودی (مدیا کولینگ) بر روی توربین‌های کلاس F این نیروگاه نصب شده است. با راه‌اندازی این سیستم، توان تولیدی هر توربین حدود 35 مگاوات افزایش یافت که در مجموع منجر به تولید 33 هزار مگاوات ساعت انرژی الکتریکی بیشتر شده است.
مصرف آب نزدیک به صفر در بخش بخار
محمد مختاری، کارشناس شیفت A، به یکی از مهم‌ترین مزیت‌های زیست‌محیطی این پروژه اشاره می‌کند. با استفاده از کندانسورهای خنک‌شونده با هوا (ACC) در بخش بخار، مصرف آب به شکل چشمگیری کاهش می‌یابد. در حالی که واحدهای بخار قدیمی برای هر مگاوات ساعت برق 2.5 تا 3 مترمکعب آب مصرف می‌کنند، این رقم در نیروگاه شهید کاظمی به حداکثر 30 لیتر کاهش می‌یابد که با توجه به بحران آب کشور، یک مزیت استراتژیک محسوب می‌شود.
کاهش زمان تعمیرات و افزایش پایداری
سعید دهقانی، کارشناس تعمیرات مکانیک، قابلیت اطمینان بالا و کاهش زمان تعمیرات را از ویژگی‌های برجسته این نیروگاه می‌داند. طراحی توربین‌های کلاس F به گونه‌ای است که زمان مورد نیاز برای تعمیرات دوره‌ای به طور میانگین به 12 روز در سال کاهش یافته است. این در حالی است که توربین‌های نسل قبل حدود 30 روز در سال برای تعمیرات نیاز به خاموشی داشتند.
***
پروژه نیروگاه سیکل ترکیبی فولاد مبارکه، فراتر از یک طرح توسعه، یک سرمایه‌گذاری استراتژیک برای مدیریت ریسک انرژی و تضمین پایداری تولید است. این شرکت با داخلی‌سازی تأمین برق، وابستگی خود به شبکه سراسری را به شدت کاهش داده و از این طریق، ریسک‌های ناشی از ناترازی برق کشور را پوشش می‌دهد. انتخاب فناوری کلاس F و تمرکز بر راندمان بالا (58 درصد)، نشان از یک رویکرد اقتصادی هوشمندانه برای بهینه‌سازی مصرف سوخت و کاهش هزینه‌های عملیاتی در بلندمدت دارد. علاوه بر این، توجه به ملاحظات زیست‌محیطی مانند کاهش چشمگیر مصرف آب، جایگاه این شرکت را به عنوان یک صنعت پیشرو و مسئولیت‌پذیر در اقتصاد کشور تقویت می‌کند.