مجری طرح توسعه صنعت گوهرسنگ کشور از تجهیز و توسعه 24 مرکز منتخب در ایران به دستگاه‌های پیشرفته گوهرتراشی خبر داد. این اقدام در چارچوب سند ملی توسعه گوهرسنگ و با هدف دستیابی به سهم 1.2 درصدی از بازار جهانی انجام می‌شود. همزمان با آموزش 7,500 نفر نیروی انسانی متخصص، قانون ممنوعیت واردات گوهرسنگ خام نیز لغو شده است. این تحولات، زیرساخت لازم برای ورود جدی ایران به بازارهای بین‌المللی و حوزه‌هایی مانند تراش الماس را فراهم می‌کند.
تجهیز 24 مرکز؛ تقویت زیرساخت تراش بازارمحور
در یک اقدام راهبردی برای تقویت صنعت گوهرسنگ، 24 مرکز منتخب در سراسر کشور به دستگاه‌های مدرن گوهرتراشی مجهز شدند. سیدابومحمد هاشمی، مجری این طرح، اعلام کرد این تجهیزات شامل دستگاه‌های رشته‌های فست، دامله و کاروینگ است. این مراکز با هدف توسعه نیروی انسانی متخصص و با نگاهی به استانداردهای بازارهای جهانی راه‌اندازی شده‌اند. این اقدام ظرفیت آموزشی و تولیدی کشور را در حوزه تراش سنگ‌های قیمتی به شکل معناداری افزایش می‌دهد.
سند ملی گوهرسنگ؛ نقشه راه توسعه با همکاری 8 وزارتخانه
تمامی این فعالیت‌ها در چارچوب سند ملی توسعه گوهرسنگ کشور اجرا می‌شود که در ابتدای سال 1400 ابلاغ شد. این سند یک نقشه راه جامع از مرحله اکتشاف تا بازاریابی و فروش گوهرسنگ‌های ایرانی در عرصه بین‌المللی است. برای اجرای دقیق این سند، 8 وزارتخانه و 20 سازمان دولتی و غیردولتی تحت مدیریت واحد ایمیدرو همکاری می‌کنند. بر اساس اهداف تعیین‌شده، ایران باید در 2 برنامه 5 ساله سهم خود را به 1.2 درصد از بازار جهانی گوهرسنگ برساند.
آزادسازی واردات سنگ خام؛ نتایج مثبت در نمایشگاه تخصصی
یکی از موانع بزرگ توسعه این صنعت، ممنوعیت واردات گوهرسنگ خام بود که تا اواخر سال گذشته ادامه داشت. با پیگیری‌های صورت گرفته، این قانون اصلاح شد و اکنون واردات سنگ خام به عنوان مواد اولیه صنعتی آزاد است. هاشمی تأکید کرد که نتایج مثبت این آزادسازی در دومین نمایشگاه تخصصی گوهرسنگ تهران مشهود بود. در این رویداد، تولیدکنندگان از سراسر ایران حضور فعالی داشتند و از این فرصت جدید استقبال کردند.
آموزش 7,500 نفر؛ سرمایه‌گذاری بر نیروی انسانی متخصص
برای ورود قدرتمند به بازارهای جهانی، آموزش نیروی انسانی در اولویت قرار گرفته است. از زمان تدوین سند ملی، برنامه‌های آموزشی بازارمحور در 31 استان کشور دنبال شده است. تاکنون 7,500 نفر در رشته‌های عمومی گوهرتراشی آموزش دیده‌اند که از این تعداد، 220 نفر در رشته تخصصی زاویه و فست مهارت کسب کرده‌اند. این آموزش‌ها علاوه بر توسعه مهارت، با هدف جلوگیری از قاچاق سنگ راف (خام) به خارج از کشور نیز طراحی شده‌اند.
ورود به حوزه الماس؛ گام بلند ایران پس از انقلاب
سند ملی گوهرسنگ توجه ویژه‌ای به حوزه الماس دارد و 6 فعالیت از 45 فعالیت تعریف‌شده را به آن اختصاص داده است. طبق طرحی مشترک با دانشگاه تهران، ظرفیت‌های ایران برای فعالیت در حوزه تراش الماس و ساخت ماشین‌آلات مربوطه شناسایی شده است. برای نخستین بار پس از انقلاب، یک برنامه جامع برای تراش الماس در حال اجرا است. توسعه این حوزه نیازمند واردات دانش فنی و تجهیزات است و بستر آموزشی ایجادشده در 31 استان، این مسیر را هموارتر می‌کند.
برندسازی؛ معرفی گوهرسنگ ایرانی به نام ایران در جهان
سیدابومحمد هاشمی یکی از اهداف کلیدی دیگر را برندسازی برای فعالان و محصولات ایرانی دانست. او تصریح کرد که تلاش می‌شود تا بر اساس مشخصات فنی و کیفی، گوهرسنگ‌های ایرانی و هنرمندان این عرصه با نام ایران در سطح جهانی معرفی شوند. این اقدام به ایجاد هویت مستقل و ارزشمند برای محصولات ایرانی در بازارهای بین‌المللی کمک شایانی خواهد کرد.
***
توسعه صنعت گوهرسنگ ایران با تجهیز مراکز و آموزش نیروی انسانی، یک تغییر رویکرد استراتژیک از صادرات مواد خام به سمت ایجاد ارزش افزوده است. لغو ممنوعیت واردات سنگ خام، یک تصمیم هوشمندانه و کلیدی برای افزایش رقابت‌پذیری صنعت داخلی و ادغام آن در زنجیره تأمین جهانی محسوب می‌شود. این سیاست به تراشکاران ایرانی امکان می‌دهد تا با مواد اولیه متنوع کار کرده و خود را برای بازارهای جهانی آماده کنند. سرمایه‌گذاری همزمان بر زیرساخت‌های فنی، نیروی انسانی و تمرکز بر حوزه‌هایی با ارزش افزوده بالا مانند الماس، نشان‌دهنده یک برنامه مدون برای کسب سهمی قابل توجه از اقتصاد جهانی گوهرسنگ و تقویت تراز تجاری غیرنفتی کشور است.