داریوش اسماعیلی، معاون وزیر صمت، از تعریف سرمایه‌گذاری 30 هزار میلیارد تومانی بخش خصوصی در 29 پهنه معدنی کشور خبر داد. در دولت فعلی، با واگذاری بیش از 80 درصد فعالیت‌های اکتشافی به بخش خصوصی، این فعالیت‌ها 7 برابر افزایش یافته است. ایران با به‌کارگیری فناوری پیشرفته ژئوفیزیک هوایی، به سومین کشور جهان در این حوزه تبدیل خواهد شد. این اقدامات استراتژیک با هدف کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و بازگرداندن بخش معدن به جایگاه واقعی خود در اقتصاد ملی انجام می‌شود.
سرمایه‌گذاری 30 هزار میلیارد تومانی بخش خصوصی در معدن
داریوش اسماعیلی، رئیس سازمان زمین‌شناسی، از یک تحول بزرگ در جذب سرمایه خبر داد و اعلام کرد 30 هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری توسط بخش خصوصی برای حوزه معدن تعریف شده است. این سرمایه‌گذاری در قالب یک توافق‌نامه سه‌جانبه میان سازمان زمین‌شناسی، معاونت معدنی و سرمایه‌گذاران انجام می‌شود. بر اساس این توافق، بسته‌های سرمایه‌گذاری با امتیازات ویژه و بدون ریسک برای سرمایه‌گذار طراحی شده است.
افزایش 7 برابری فعالیت‌های اکتشافی با خصوصی‌سازی
معاون وزیر صمت با اشاره به تغییر رویکرد دولت به بخش معدن، از افزایش چشمگیر فعالیت‌های اکتشافی خبر داد. او گفت در سال گذشته بیش از 80 درصد خدمات اکتشافی به بخش خصوصی واگذار شد. این تحول منجر به رشد بیش از 7 برابری فعالیت‌های اکتشافی در مقایسه با سال‌های گذشته شده است. همچنین تعداد پروژه‌های تهیه نقشه از 120 مورد به بیش از 200 پروژه افزایش یافته است.
تعریف 29 پهنه جدید معدنی در سراسر کشور
برای تسهیل حضور بخش خصوصی، 29 پهنه معدنی جدید در سراسر کشور تعریف شده است. این پهنه‌ها مساحتی از 3000 کیلومتر مربع تا 30 هزار کیلومتر مربع را پوشش می‌دهند. به گفته اسماعیلی، این مناطق از طریق مزایده واگذار خواهند شد. همچنین ماده 24 مکرر قانون به عنوان پشتوانه قانونی، اجرای این طرح‌ها را از طریق استان‌ها تضمین می‌کند.
ایران، سومین کشور جهان در فناوری ژئوفیزیک هوایی
اسماعیلی از یک دستاورد فناورانه بزرگ برای کشور خبر داد. ایران پس از استرالیا و کانادا، سومین کشور جهان خواهد بود که از فناوری پیشرفته ژئوفیزیک هوایی (MTA) برای پوشش شبکه‌ای کشور استفاده می‌کند. تاکنون دو دستگاه وارد و آزمایش شده و دستگاه سوم نیز تا پایان سال تحویل خواهد شد. این فناوری با ارائه تصویری دقیق از زیر سطح زمین، ریسک اکتشاف را بیش از 70 درصد کاهش می‌دهد.
دسترسی آزاد به داده‌های زمین‌شناسی
رئیس سازمان زمین‌شناسی اعلام کرد تمام اطلاعات اکتشافی این سازمان از ابتدای تأسیس، بر روی سایت پایگاه داده‌های علوم زمین قابل دسترس است. این پایگاه داده در برنامه هفتم توسعه موظف شده است اطلاعات مرتبط از وزارت نفت و سازمان انرژی اتمی را نیز گردآوری کند. این اقدام با هدف شفاف‌سازی و فراهم کردن اطلاعات حیاتی برای حضور مؤثر بخش خصوصی در حوزه معدن انجام می‌شود.
ظرفیت 27.5 تریلیون دلاری منابع طبیعی ایران
معاون وزیر صمت به ثروت عظیم طبیعی کشور اشاره کرد و گفت ایران با دارایی 27.5 تریلیون دلار منابع طبیعی، پنجمین کشور ثروتمند جهان است. او افزود حداقل 1400 میلیارد دلار از این منابع به بخش معدنی اختصاص دارد که با فرآوری، ارزش آن تا 70 برابر افزایش می‌یابد. این در حالی است که مجموع گواهی‌های کشف صادر شده تاکنون تنها 2 درصد از این ظرفیت عظیم را پوشش می‌دهد.
تلاش برای تأمین ماشین‌آلات و حمایت از فرآوری
اسماعیلی با اشاره به چالش‌های صنعت سنگ، بر لزوم حمایت از فرآوری تأکید کرد. او گفت با وجود ذخایر عظیم، نسبت تولید به ذخایر سنگ کمتر از 0.5 درصد است و باید زمینه سودآوری فرآوری برای تولیدکننده فراهم شود. وی همچنین از تلاش برای واردات ماشین‌آلات مورد نیاز بخش معدن از طریق فرآیندهای بدون انتقال ارز خبر داد و بر حمایت کامل وزارت صمت از فعالان این حوزه تأکید کرد.
***
سیاست‌های جدید وزارت صمت، نشان‌دهنده یک چرخش استراتژیک از تصدی‌گری دولتی به سمت تسهیل‌گری برای بخش خصوصی در حوزه معدن است. جذب سرمایه‌گذاری 30 هزار میلیارد تومانی و واگذاری 80 درصدی عملیات اکتشاف، پتانسیل جهش در بهره‌برداری از ثروت 1400 میلیارد دلاری معادن کشور را فراهم می‌کند. به‌کارگیری فناوری‌های پیشرفته مانند ژئوفیزیک هوایی، ریسک سرمایه‌گذاری را به شدت کاهش داده و جذابیت این بخش را برای سرمایه‌گذاران دوچندان می‌کند. این اقدامات در صورت اجرای موفق، می‌تواند بخش معدن را از یک حوزه مغفول به یکی از موتورهای اصلی رشد اقتصادی و توسعه پایدار ایران تبدیل نماید.