بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از شروع مرحله آزمایشی طرح خرید ارز از گردشگران خارجی و صدور «توریست‌کارت» در فرودگاه‌های بین‌المللی کشور خبر داد. بر اساس این طرح، ارز گردشگران به نرخ تالار دوم مرکز مبادله ارز و طلا خریداری شده و معادل ریالی آن به کارت صادر شده واریز می‌گردد. این اقدام که در فاز نخست توسط یک بانک عامل اجرا می‌شود، با هدف تسهیل خدمات پرداخت ریالی برای گردشگران، شفاف‌سازی ورود ارز و بهره‌برداری از منابع ارزی در بستر رسمی انجام می‌گیرد. این طرح مقدمه‌ای برای توسعه نظام پرداخت صنعت گردشگری کشور است.
اجرای آزمایشی طرح توریست‌کارت در فرودگاه‌ها
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که اجرای آزمایشی طرح خرید ارز از گردشگران خارجی و صدور کارت ریالی ویژه آن‌ها در فرودگاه‌های بین‌المللی کشور آغاز شده است. این اقدام در راستای اجرای بند (پ) ماده 29 قانون تأمین مالی تولید و زیرساخت‌ها صورت می‌پذیرد. هدف اصلی این طرح، بهره‌گیری کامل از ظرفیت‌های قانونی مندرج در دستورالعمل نحوه صدور «توریست‌کارت» برای گردشگران خارجی و سایر اشخاص غیرمقیم در ایران است.
خرید ارز با نرخ تالار دوم مرکز مبادله
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، یکی از ویژگی‌های مهم این طرح، نحوه محاسبه ارزش ارز خریداری شده است. بر اساس این طرح، خرید ارز از گردشگران غیرمقیم بر اساس نرخ متناظر با معاملات انجام شده در «تالار دوم» مرکز مبادله ارز و طلای ایران انجام خواهد شد. این سیاست با هدف نهادینه‌سازی بهره‌برداری از منابع ارزی ورودی در یک بستر کاملاً رسمی و شفاف طراحی شده است.
اهداف کلان: شفافیت و تسهیل خدمات پرداخت
اجرای این طرح چندین هدف کلان و استراتژیک را دنبال می‌کند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به تسهیل خدمات پرداخت ریالی برای گردشگران خارجی اشاره کرد. همچنین، این اقدام به شکل قابل توجهی به ارتقای شفافیت در جریان ورود ارز حاصل از صنعت گردشگری به داخل کشور کمک خواهد کرد. با این روش، منابع ارزی ورودی به صورت مستقیم وارد چرخه رسمی اقتصادی کشور می‌شود.
نقش بانک عامل در فاز نخست طرح
در گام نخست اجرای این پروژه، یک بانک به عنوان بانک عامل مجاز تعیین شده است. این بانک مأموریت دارد تا اجرای عملیاتی طرح را بر عهده بگیرد. بانک عامل مجاز خواهد بود تا در چارچوب مفاد دستورالعمل مربوطه، نسبت به خرید ارز از متقاضیان فروش و صدور فوری توریست‌کارت برای آن‌ها اقدام نماید. این کارت‌ها به گردشگران امکان می‌دهند تا از معادل ریالی ارز فروخته شده در تمام پایانه‌های فروشگاهی و شبکه‌های پرداخت داخلی استفاده کنند.
گامی به سوی توسعه نظام پرداخت گردشگری
بانک مرکزی تأکید کرده است که اجرای موفق این طرح آزمایشی، تنها یک مقدمه برای تحولات بزرگ‌تر در آینده است. این اقدام زمینه‌ساز توسعه تدریجی و نظام‌مند نظام پرداخت گردشگری در کشور خواهد بود. همچنین انتظار می‌رود این طرح به هم‌افزایی بیشتر میان بخش ارزی کشور و صنعت گردشگری منجر شده و امکان استفاده حداکثری از منابع ارزی ورودی از مسیرهای شفاف و کاملاً رسمی را فراهم آورد.
***
اجرای آزمایشی طرح توریست‌کارت یک اقدام هوشمندانه برای حل دو چالش اساسی است: مدیریت منابع ارزی ورودی و تسهیل تجربه گردشگران خارجی. این طرح با هدایت ارز گردشگران به کانال رسمی (مرکز مبادله)، شفافیت را افزایش داده و به کنترل بهتر بازار غیررسمی کمک می‌کند. از سوی دیگر، با ارائه یک ابزار پرداخت ریالی امن و کارآمد، موانع پرداخت برای توریست‌ها را برطرف کرده و رضایت آنان را افزایش می‌دهد که می‌تواند به رشد صنعت گردشگری منجر شود. این سیاست یک بازی برد-برد است؛ هم به نفع سیاست‌گذار ارزی برای تقویت منابع رسمی و هم به نفع گردشگر برای داشتن سفری آسان‌تر و امن‌تر. موفقیت این طرح می‌تواند پایه‌ای برای ایجاد زیرساخت‌های مالی پیشرفته‌تر در صنعت توریسم کشور باشد.