محمود گودرزی، مدیرعامل بورس تهران، جزئیات طرح جدید «معاملات پایانی» (TAL) را تشریح کرد. این طرح که همزمان با کیش اینوکس 2025 رونمایی می‌شود، با هدف افزایش کارایی و همسویی با استانداردهای بین‌المللی اجرا خواهد شد. فاز TAL به سرمایه‌گذاران، به‌ویژه نهادهای مالی، امکان معامله در حراج تک‌قیمتی با قیمت پایانی روز را می‌دهد. این اقدام ریسک نوسان قیمت را برای آنها حذف می‌کند و از 20 آبان 1404 برای سهام تابلوی اصلی بازار اول عملیاتی می‌شود.
رونمایی از فاز «معاملات پایانی» همزمان با کیش اینوکس 2025
بورس تهران در اقدامی مهم، از اجرای قاعده جدید «معاملات پایانی» یا (Trading At Last) خبر داد. محمود گودرزی، مدیرعامل بورس تهران، اعلام کرد که این طرح همزمان با افتتاحیه نمایشگاه کیش اینوکس 2025 رونمایی خواهد شد. بر اساس مصوبه هیئت مدیره، این قاعده از روز سه‌شنبه 20 آبان 1404 اجرایی می‌شود. در گام نخست، اوراق سهام پذیرفته شده در تابلوی اصلی بازار اول بورس تهران مشمول این طرح خواهند بود. این اقدام در راستای تعهد بورس تهران به توسعه بازار و افزایش کارایی معاملاتی صورت می‌گیرد.
فاز TAL چیست و چه مزیتی برای سرمایه‌گذاران دارد؟
مرحله معاملات پایانی یک فاز معاملاتی بسیار مهم و استاندارد در بورس‌های پیشرفته جهان است. به گفته گودرزی، این مرحله به صورت یک حراج تک‌قیمتی و صرفاً با قیمت پایانی همان روز انجام می‌شود. اصلی‌ترین ویژگی این فاز، ایجاد فرصتی جذاب برای سرمایه‌گذارانی است که نمی‌خواهند در معرض ریسک نوسان قیمت طی روز قرار بگیرند. این امکان به ویژه برای شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌ها و سبدگردانان اهمیت بالایی دارد. با اجرای TAL، بازار سرمایه ایران یکی دیگر از 5 مرحله اصلی معاملات در بورس‌های جهانی را پیاده‌سازی می‌کند.
سازوکار و پشتوانه قانونی اجرای طرح معاملات پایانی
مدیرعامل بورس تهران تاکید کرد که اجرای این طرح نیازی به تصویب مقررات جدید ندارد. طبق بند 5 ماده 6 دستورالعمل اجرایی معاملات، مرحله معاملات پایانی از قبل پیش‌بینی شده است. بر اساس این دستورالعمل، این فاز معاملاتی در 15 دقیقه پایانی جلسه معاملاتی برگزار می‌شود. در این بازه زمانی، سرمایه‌گذاران می‌توانند سفارش‌های خود را تنها با قیمت پایانی ثبت و معامله کنند. این پشتوانه قانونی، فرآیند اجرایی شدن طرح را تسهیل کرده و از هرگونه ابهام مقرراتی جلوگیری می‌کند.
تلاش برای همسویی با استانداردهای بین‌المللی بازار سرمایه
محمود گودرزی هدف اصلی این طرح را نزدیک شدن بازار سرمایه ایران به استانداردهای پذیرفته شده بین‌المللی دانست. وی افزود که کارشناسان بورس تهران و شرکت مدیریت فناوری، مطالعات گسترده‌ای در این زمینه انجام داده‌اند. آنها ساختار معاملاتی بورس‌های مختلف و شرایط بازار ایران را به دقت تحلیل کرده‌اند. مدیرعامل بورس تهران ابراز امیدواری کرد که این مرحله جدید معاملاتی با استقبال فعالان بازار مواجه شود. او اطمینان دارد که این امر نقش موثری در بلوغ و توسعه بازار سرمایه ایران ایفا خواهد کرد.
***
اجرای فاز «معاملات پایانی» (TAL) در بورس تهران یک گام استراتژیک برای ارتقای زیرساخت معاملاتی بازار است. این اقدام فراتر از یک بهبود فنی، به طور مستقیم کارایی اطلاعاتی و عمق بازار را هدف قرار می‌دهد. با فراهم کردن امکان معامله در قیمت پایانی، جذابیت بازار برای سرمایه‌گذاران نهادی و بزرگ که به دنبال کاهش ریسک و اجرای استراتژی‌های بلندمدت هستند، افزایش می‌یابد. این امر می‌تواند منجر به افزایش نقدشوندگی و تخصیص بهینه‌تر منابع در بازار سرمایه شود. در چشم‌انداز کلان، حرکت به سمت پیاده‌سازی کامل استانداردهای بین‌المللی، اعتبار بورس تهران را در عرصه جهانی تقویت کرده و زمینه را برای جذب سرمایه‌های خارجی در آینده فراهم می‌سازد.