پتروشیمی جم با اجرای یک طرح تحول فرایندی در بخش گرم واحد الفین، موفق به ثبت رکوردهای جدیدی در بهره‌وری و پایداری تولید شده است. دکتر امیر اکبری، مدیرعامل شرکت، اعلام کرد که این پروژه با کاهش ۶۰ تا ۸۰ درصدی گرفتگی تجهیزات و افت ۶۵ درصدی حجم پساب، مدلی موفق از مدیریت داده‌محور را ارائه کرده است. این دستاورد که حاصل همکاری پژوهش و عملیات است، اکنون در مسیر ثبت پتنت بین‌المللی قرار دارد.
تحول در قلب تپنده پتروشیمی جم با اصلاحات ساختاری
دکتر امیر اکبری، مدیرعامل پتروشیمی جم، اجرای طرح جامع اصلاح فرایند در بخش گرم واحد الفین را یک نقطه عطف استراتژیک توصیف کرد. واحد الفین به عنوان قلب تپنده مجتمع، تأثیر مستقیمی بر ظرفیت عملیاتی و کیفیت نهایی محصولات دارد. اصلاحات انجام شده در این بخش، فراتر از یک تعمیرات معمولی بوده و پاسخی کاملاً علمی به چالش‌های مزمن محسوب می‌شود. هدف اصلی این طرح، مقابله ریشه‌ای با پدیده رسوب‌گذاری و گرفتگی تجهیزات بوده است. این اقدام با نگاهی بلندمدت برای تضمین پایداری تولید و کاهش هزینه‌های عملیاتی طراحی و اجرا گردید.
هم‌افزایی پژوهش و عملیات در مسیر حل چالش‌ها
موفقیت این پروژه مرهون همکاری تنگاتنگ و مؤثر میان واحدهای پژوهش و فناوری، مهندسی فرایند و بهره‌برداری بوده است. تیم‌های تخصصی با انجام مطالعات دقیق، مکانیزم‌های پیچیده تشکیل رسوبات را شناسایی و تحلیل کردند. نقاط حساس تجهیزاتی که مستعد گرفتگی بودند، به دقت مورد ارزیابی قرار گرفتند. پس از موفقیت در فاز آزمایشگاهی، راهکارهای اصلاحی در مقیاس صنعتی پیاده‌سازی شد. کل این فرآیند تحت پایش هوشمند و داده‌محور انجام گرفت تا ریسک‌های عملیاتی به حداقل برسد. این مدل همکاری، نمادی از کار دانشی و منضبط در صنعت پتروشیمی است.
دستاوردهای خیره‌کننده در کاهش گرفتگی و پساب
نتایج حاصل از اجرای این طرح اصلاحی، ارقام قابل توجهی را در شاخص‌های فنی نشان می‌دهد. طبق آمار رسمی ارائه شده، میزان گرفتگی تجهیزات بین ۶۰ تا ۸۰ درصد کاهش یافته است. این بهبود چشمگیر، نیاز به توقف‌های تعمیراتی را به شدت تقلیل داده است. علاوه بر این، بازدهی مبدل‌های حرارتی که نقشی کلیدی در فرآیند دارند، افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا کرده است. یکی دیگر از دستاوردهای مهم، کاهش حدود ۶۵ درصدی در حجم پساب “تارواتر” است. این آمار نشان‌دهنده موفقیت کامل در تبدیل دانش تئوری به دستاوردهای ملموس صنعتی است.
استقرار مدیریت داده‌محور و هوش فرایندی
مدیرعامل پتروشیمی جم، زیربنای موفقیت این پروژه را استقرار الگوی نوین مدیریت مبتنی بر داده و هوش فرایندی دانست. این مدل مدیریتی بر پایه سرمایه‌گذاری هدفمند در پژوهش‌های کاربردی بنا شده است. ایجاد یک حلقه اتصال یکپارچه میان بخش‌های تحقیق، مهندسی و عملیات، رکن اصلی این ساختار است. این رویکرد توانسته است نوآوری‌های علمی را به سرعت به ارزش افزوده اقتصادی تبدیل کند. اکنون این مدل مدیریتی به عنوان یک الگوی ملی برای سایر شرکت‌های صنعت پتروشیمی کشور مطرح شده است.
تعهد به توسعه صنعتی مسئولانه و محیط‌زیست
افزایش بهره‌وری در پتروشیمی جم تنها با اهداف اقتصادی دنبال نمی‌شود، بلکه یک مأموریت اخلاقی و زیست‌محیطی است. اکبری تأکید کرد که توسعه پایدار بدون در نظر گرفتن ملاحظات زیست‌محیطی فاقد معناست. هرگونه اصلاح فنی در این شرکت باید هم‌زمان منجر به کاهش اثرات منفی بر محیط‌زیست و مصرف بهینه منابع شود. کاهش چشمگیر پساب‌های صنعتی در این پروژه، گواهی بر این تعهد است. رویکرد شرکت، دستیابی به رشد پایدار در سایه مسئولیت‌پذیری اجتماعی و حفظ سرمایه‌های طبیعی است.
ثبت جهانی فناوری و پیشگامی در دانش بومی
نوآوری‌های به کار رفته در این طرح به اندازه‌ای شاخص است که روند ثبت پتنت بین‌المللی برای آن آغاز شده است. این پروژه به دلیل سطح بالای فناوری و نتایج درخشان، در فهرست نامزدهای دریافت جوایز تخصصی صنعت پتروشیمی قرار گرفته است. این موفقیت نشان‌دهنده توان بالای کارشناسان داخلی در خلق دانش بومی و حل مسائل پیچیده صنعتی است. پتروشیمی جم با این اقدام ثابت کرد که می‌توان با اتکا به خرد مدیریتی و دانش ایرانی، هم‌زمان به پیشرفت صنعتی و اهداف زیست‌محیطی دست یافت.
***
پروژه اصلاح واحد الفین پتروشیمی جم، نمونه‌ای بارز از «ارزش‌آفرینی از طریق بهینه‌سازی فرایند» است. کاهش ۶۰ تا ۸۰ درصدی گرفتگی‌ها مستقیماً هزینه‌های تعمیر و نگهداری (O&M) را کاهش داده و زمان در دسترس بودن واحد (Uptime) را افزایش می‌دهد که به معنی درآمد بیشتر است. کاهش ۶۵ درصدی پساب نیز علاوه بر کاهش هزینه‌های تصفیه، ریسک‌های زیست‌محیطی و جریمه‌های احتمالی را به حداقل می‌رساند. ثبت پتنت بین‌المللی این فناوری، پتروشیمی جم را از یک مصرف‌کننده تکنولوژی به یک صاحب لایسنس بالقوه ارتقا می‌دهد که ارزش برند و دارایی‌های نامشهود شرکت را تقویت می‌کند.