محمدرضا نوروزپور، معاون امور رسانهای و تبلیغاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در جریان برگزاری هفتمین دوره جشنواره بورس و رسانه، بر لزوم تغییر رویکرد بنیادین در رسانههای اقتصادی تأکید کرد. وی با اشاره به آمار نگرانکننده فقر سواد مالی در میان ۷۰ درصد از شهروندان، خواستار گذار از اطلاعرسانی سطحی و هیجانی به سمت روزنامهنگاری آگاهیبخش و راهحلمحور شد. به گفته وی، این تغییر رویکرد برای تأمین امنیت روانی جامعه و حفظ سرمایههای مردم در بازارهای مالی ضروری است.
بحران سواد مالی و امنیت روانی جامعه
در مراسم اختتامیه هفتمین دوره جشنواره بورس و رسانه که در تاریخ ۵ آذر ۱۴۰۴ در محل سالن همایشهای سازمان بورس برگزار شد، معاون وزیر ارشاد به تحلیل وضعیت سواد مالی پرداخت. نوروزپور با بیان اینکه ۷۰ درصد از مردم جامعه از دانش و سواد مالی کافی بیبهره هستند، این موضوع را چالشی جدی خواند. او تصریح کرد که در شرایط کنونی، نرخ امنیت روانی در کشور روندی کاهشی دارد و یکی از ارکان اصلی حفظ این امنیت، توانایی افراد در پیشبینی آینده اقتصادی است.
پول؛ ترسوترین مؤلفه در برابر عدم قطعیت
معاون امور رسانهای وزارت ارشاد در بخشی از سخنان خود به ماهیت روانشناختی بازار سرمایه اشاره کرد. وی با تأکید بر اینکه در حوزه بورس، موضوع «قطعیت» از اهمیت ویژهای برخوردار است، یادآور شد که «پول» به عنوان ترسوترین مؤلفه اقتصادی شناخته میشود. سرمایه همواره از محیطهای دارای ابهام و عدم قطعیت گریزان است؛ بنابراین وظیفه اصلی رسانهها کاهش این ابهامات و ایجاد فضایی شفاف برای تصمیمگیری سرمایهگذاران است.
گذار از خبررسانی سطحی به روزنامهنگاری عمقی
نوروزپور مأموریت خبرنگاران حوزه بورس را فراتر از بازتاب صرف رویدادها دانست. او تأکید کرد که روزنامهنگاری اقتصادی نباید در لایه سطحی باقی بماند و تنها به پوشش اخبار اکتفا کند. اهالی رسانه باید با دوری از تزریق هیجانات کاذب، به عمق مسائل ورود کرده و برای چالشهای موجود در اقتصاد، راهحلهای اندیشیده شده ارائه دهند. این رویکرد میتواند به ترسیم آیندهای امیدوارکننده و واقعی برای جامعه کمک کند.
نقش آموزش رسانهای در اصلاح فقر و سرمایهگذاری
بخش دیگری از سخنان معاون وزیر به اهمیت کارکرد آموزشی رسانهها اختصاص داشت. وی اظهار داشت که اگر رسانه به طور جدی و تخصصی وارد حوزه آموزش شود، ذهنیت عمومی جامعه نسبت به مفاهیم کلیدی مانند «سرمایهگذاری» و «فقر» اصلاح خواهد شد. روزنامهنگاران اقتصادی باید از نقش صرفاً بازتابدهنده عبور کنند و با اتخاذ رویکردی «آگاهیبخش»، به ارتقای دانش عمومی و کاهش رفتارهای هیجانی در بازار کمک نمایند.
***
تأکید مقام مسئول وزارت ارشاد بر آمار ۷۰ درصدی ضعف سواد مالی، نشاندهنده وجود یک شکاف اطلاعاتی عمیق (Information Asymmetry) در بازار سرمایه ایران است. وقتی اکثریت جامعه بدون دانش کافی وارد بازارهای پیچیده مالی میشوند، زمینه برای رفتار تودهای (Herding Behavior) و تشکیل حبابهای قیمتی فراهم میشود. حرکت رسانهها به سمت تحلیلهای عمقی و آموزش، میتواند کارایی اطلاعاتی بازار را افزایش دهد. این امر نه تنها به کاهش نوسانات غیرمنطقی کمک میکند، بلکه با افزایش پیشبینیپذیری اقتصاد، ریسک سیستماتیک را کاهش داده و امنیت سرمایهگذاری را برای ورود نقدینگی پایدار تضمین میکند.
