رضا کیانی، مدیر تحقیق و توسعه بورس تهران، از نهاییسازی و ارسال پیشنهادهای رسمی برای تاسیس صندوقهای مبتنی بر رمزارز به سازمان بورس خبر داد. این مقام مسئول با اشاره به مطالعه دقیق مدلهای جهانی و تجربه بورسهای پیشرو از سال ۲۰۱۶، اعلام کرد که پیشنویس مقررات، اساسنامه و امیدنامه این ابزارهای نوین تدوین شده است. هدف اصلی این طرح، ایجاد همگرایی میان بازار سنتی سرمایه و اکوسیستم بلاکچین جهت بهرهبرداری از ظرفیتهای تامین مالی و سرمایهگذاری امن است.
همگرایی تاریخی بازار سرمایه و بلاکچین
همایش «بورسهای اوراق بهادار در عصر رمزارزها؛ رویایی یا همگرایی» به نقطه عطفی در تاریخ بازار مالی ایران تبدیل شد. رضا کیانی، مدیر تحقیق و توسعه شرکت بورس تهران، در حاشیه این رویداد مهم اعلام کرد که دوران انکار داراییهای دیجیتال به پایان رسیده است و اکنون زمان ایجاد یک زبان مشترک میان فعالان بزرگ بازار رمزارز و ارکان بازار سرمایه فرا رسیده است. به گفته وی، بورس تهران با درک عمیق از تحولات جهانی، زمینهسازی لازم را برای ورود قانونی و ساختارمند ابزارهای مبتنی بر بلاکچین فراهم کرده است و این همایش، نمود عینی تعاملاتی است که از سالها پیش با بازیگران کلیدی این حوزه آغاز شده بود.
تدوین نقشهی راه و ارسال مستندات قانونی
مدیر تحقیق و توسعه بورس تهران در تشریح اقدامات عملیاتی انجام شده، توضیح داد که این شرکت به صرف برگزاری همایش اکتفا نکرده است. تیمهای تخصصی بورس تهران طی سالهای اخیر مطالعات گستردهای را روی مکانیسمهای بلاکچین و نحوه تعامل آن با بازار سهام انجام دادهاند. خروجی ملموس این تحقیقات، تدوین بستهی کامل قانونی شامل «پیشنویس مقررات»، «اساسنامه» و «امیدنامه» صندوقهای رمزارزی است. کیانی تاکید کرد که این مستندات به عنوان یک چارچوب پیشنهادی مدون به سازمان بورس و اوراق بهادار ارائه شده است تا مسیر بوروکراتیک و نظارتی برای راهاندازی این صندوقها هموار شود.
الگوبرداری از تجربه جهانی ۲۰۱۶
کیانی با استناد به تجربههای بینالمللی خاطرنشان کرد که بورسهای پیشرو در جهان از سال ۲۰۱۶ میلادی، پذیرش انواع صندوقهای دارایی دیجیتال (Crypto Funds) را آغاز کردهاند. دادههای جهانی نشان میدهد که این ابزارها نه تنها به عنوان یک مجرای سرمایهگذاری جذاب عمل کردهاند، بلکه نقشی کلیدی در تامین مالی پروژهها داشتهاند. استدلال اصلی بورس تهران این است که اقتصاد ایران نباید خود را از بازاری که حجم و عمق آن در سطح بینالمللی اثبات شده است، محروم کند؛ چرا که نادیده گرفتن این بازار به معنای حذف فرصتهای نوین رشد اقتصادی است.
گذار از انکار به مدیریت ریسک هوشمند
یکی از محورهای اصلی گفتوگوی مدیر تحقیق و توسعه بورس تهران، پاسخ به دغدغههای نهاد ناظر بود. او تصریح کرد که نگرانی قانونگذار نسبت به نوسانات و ریسکهای ذاتی بازار رمزارز کاملاً طبیعی و قابل درک است. با این حال، راهکار صحیح در «حذف صورت مسئله» نیست، بلکه باید به سمت طراحی ابزارهای ایمن حرکت کرد. کیانی معتقد است که با تدوین مقررات دقیق و چارچوبهای کنترلی استاندارد، میتوان همین تهدیدهای احتمالی را به فرصتی برای شفافسازی و هدایت نقدینگی سرگردان به سمت بازارهای رسمی تبدیل کرد.
ترسیم آینده تامین مالی دیجیتال
در بخش پایانی، چشمانداز بورس تهران برای آینده این ابزارها ترسیم شد. به باور کیانی، صندوقهای رمزارزی صرفاً یک ابزار سفتهبازی نیستند، بلکه کارکردی دوگانه دارند: نخست، فراهم کردن امکان سرمایهگذاری متنوع برای سهامداران و دوم، ایجاد کانالهای جدید برای تامین مالی بنگاهها. او ابراز امیدواری کرد که خروجی تعاملات فعلی و بررسیهای سازمان بورس، به تصویب و عملیاتی شدن این ابزارها در زمان مناسب منجر شود تا بازار سرمایه ایران نیز بتواند همگام با استانداردهای روز دنیا، فصلی نو در خدمات مالی را تجربه کند.
***
اقدام بورس تهران برای تدوین اساسنامه صندوقهای رمزارزی، یک گام راهبردی برای «جذب نقدینگی نسل جدید» محسوب میشود. آمارهای غیررسمی نشان میدهد که حجم قابل توجهی از سرمایه ایرانیان در پلتفرمهای رمزارزی (داخلی و خارجی) گردش دارد. راهاندازی صندوقهای قابل معامله (ETF) مبتنی بر رمزارز در بورس، میتواند این نقدینگی را وارد اتاق شیشهای بازار سرمایه کند و ریسکهای امنیتی و کلاهبرداری را برای سرمایهگذاران خرد کاهش دهد. این حرکت، سیگنالی مثبت از بلوغ رگولاتوری است که به جای تقابل با فناوری، در پی «تنظیمگری هوشمند» و انتفاع از اقتصاد دیجیتال است.