در هفته ابتدایی آذرماه ۱۴۰۴، شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، موفق به واریز بیش از ۶۷۳ میلیارد تومان سود سهام به حساب ۲۶۶ هزار سهامدار شد. این عملیات مالی که مربوط به ۱۰ ناشر بورسی و فرابورسی بود، تماماً از طریق بستر سامانه سجام انجام گرفت. در مجموع فعالیتهای این هفته، با احتساب کلیه واریزیها، رقمی بالغ بر ۶۰۱۳ میلیارد تومان به گردش درآمده است.
توزیع گسترده سود سهام در آغاز آذرماه ۱۴۰۴
طبق جدیدترین گزارشهای منتشر شده از سوی شرکت سپردهگذاری مرکزی، هفته اول آذرماه ۱۴۰۴ با ترافیک بالای واریز سود برای فعالان بازار سرمایه همراه بود. در این بازه زمانی کوتاه، ۱۰ ناشر مختلف اقدام به پرداخت مطالبات سهامداران خود کردند. بر این اساس، مبلغی بیش از ۶۷۳ میلیارد تومان سود نقدی، با استفاده از زیرساختهای اطلاعاتی سامانه جامع مشتریان (سجام)، مستقیماً به حساب بانکی ۲۶۶ هزار نفر از سهامداران حقیقی و حقوقی واریز شد.
کارنامه کلی واریزیها: گردش ۶ هزار میلیارد تومانی
روابط عمومی سپردهگذاری مرکزی در گزارش تکمیلی خود اعلام کرد که حجم کل عملیات توزیع سود در هفته اول آذرماه بسیار فراتر از ارقام فوق بوده است. طبق این آمار، مجموعاً ۶ هزار و ۱۳ میلیارد تومان در قالب سودهای جاری، مطالبات سنواتی و وجوه حقتقدم استفاده نشده، مدیریت شده است. این مبلغ کلان به حساب ۲ میلیون و ۱۴۴ هزار و ۲۸۴ سهامدار منتقل شد. این عملیات گسترده حاصل همکاری مشترک ۴۸ ناشر بورسی و فرابورسی با شرکت سپردهگذاری مرکزی بوده است.
جزئیات واریز سود جاری: سهم ۸ شرکت بورسی
بررسی دقیقتر جزئیات پرداختها نشان میدهد که بخش عمدهای از واریزیهای هفته اول آذر مربوط به سود جاری (سود عملکرد سال مالی اخیر) بوده است. در این بخش، ۸ شرکت شامل «صندوق سرمایهگذاری املاک و مستغلات امین شهر، بهمن لیزینگ، پتروشیمی غدیر، تکادو، بانک گردشگری، کارخانجات تولیدی شیشه دارویی رازی، کربن ایران و شرکت دانشبنیان پویا نیرو» به تعهدات خود عمل کردند. این شرکتها مجموعاً مبلغ ۶۴۵ میلیارد و ۹۵ میلیون تومان سود نقدی را میان ۲۵۴ هزار و ۱۰۶ سهامدار خود تقسیم کردند.
تسویه مطالبات قدیمی: پرداخت سود سنواتی
علاوه بر سودهای جاری، بخشی از پرداختیها به سودهای رسوبکرده یا همان سودهای سنواتی اختصاص داشت. در هفته اول آذر، ۲ ناشر شامل «گروه سرمایهگذاری میراث فرهنگی» و «معدنی دماوند» اقدام به تسویه حساب با سهامداران قدیمی خود کردند. در این فرایند، مبلغ ۲۸ میلیارد و ۴۳۵ میلیون تومان به حساب ۱۲ هزار و ۲۲۵ سهامدار که در سالهای گذشته سود خود را دریافت نکرده بودند، واریز گردید.
سجام؛ دروازه ورود به خدمات نوین بازار سرمایه
اجرای موفقیتآمیز این حجم از تراکنشها بدون بستر سامانه سجام امکانپذیر نبود. سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) بهعنوان یک زیرساخت ملی، فرآیندهای پیچیده و زمانبر قدیمی را حذف کرده است. اکنون هر فرد تنها با یکبار ثبت اطلاعات و احراز هویت در این سامانه، میتواند به تمامی خدمات بازار سرمایه دسترسی داشته باشد. این خدمات شامل دریافت خودکار سودهای جاری و سنواتی، دریافت سود سهام عدالت، صدور کدهای معاملاتی و دسترسی به درگاه ذینفعان است.
نحوه پیگیری و مشاهده سودهای واریزی
سهامداران محترم برای اطمینان از واریز مبالغ و مشاهده ریزتراکنشهای خود نیازی به مراجعه به بانک ندارند. تمامی افراد سجامی شده میتوانند با مراجعه به «درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه» به آدرس اینترنتی (dara.csdiran.ir) وضعیت دارایی خود را رصد کنند. در بخش «گزارشها» و زیرمجموعه «سودهای پرداختشده»، تمامی جزئیات مربوط به مبلغ واریزی، نام شرکت پرداختکننده و تاریخ واریز قابل مشاهده و بررسی است.
***
عملکرد هفته اول آذرماه ۱۴۰۴ نشاندهنده بلوغ زیرساختهای الکترونیک در بازار سرمایه ایران است. واریز خودکار ۶۷۳ میلیارد تومان (و در مقیاس کلانتر ۶ هزار میلیارد تومان) بدون نیاز به مراجعه حضوری سهامداران به بانکها، هزینههای مبادلاتی را بهشدت کاهش داده است. این روند نه تنها شفافیت مالی را افزایش میدهد، بلکه با تسهیل دسترسی سهامداران خرد به منافع نقدی خود، اعتماد عمومی به سازوکار بازار بورس را تقویت میکند. تسویه سودهای سنواتی نیز گامی مثبت در جهت احقاق حقوق سهامداران و بازگشت نقدینگی راکد به چرخه اقتصادی خانوارها محسوب میشود.