همایش ملی فرصتهای سرمایهگذاری در ارتباطات و فناوری اطلاعات در تاریخ 9 آذرماه 1404 با حمایت ویژه همراه اول برگزار شد. در این رویداد استراتژیک، مقامات ارشد دولت از جمله معاون اول رئیسجمهور و وزیر ارتباطات بر لزوم مشارکت سنگین بخش خصوصی برای توسعه زیرساختهای 5G، فیبر نوری و هوش مصنوعی تأکید کردند. اپراتور اول کشور نیز با ارائه اکوسیستم کامل دیجیتال خود شامل راهکارهای سازمانی و بازوی سرمایهگذاری «حرکت اول»، آمادگی خود را برای رهبری این گذار تکنولوژیک به نمایش گذاشت.
الزام ورود بخش خصوصی به ابرپروژههای ارتباطی
همایش ملی فرصتهای سرمایهگذاری در صنعت ICT در حالی برگزار شد که دولت چهاردهم بر جذب سرمایه بخش خصوصی تمرکز ویژهای دارد. سیدستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در سخنرانی خود به صراحت اعلام کرد که دوران تکیه صرف به بودجههای دولتی به پایان رسیده است. وی با اشاره به برگزاری موفق مزایده باندهای فرکانسی، تأکید کرد که اپراتورهای تلفن همراه اکنون وارد فاز اجرایی و حیاتی تأمین و تجهیز زیرساختهای نسل پنجم (5G) شدهاند. هاشمی هشدار داد که توسعه این فناوری و همچنین آمادهسازی بستر برای نسل ششم (6G) و تکمیل شبکه فیبر نوری، نیازمند حجم عظیمی از سرمایهگذاری است که دولت به تنهایی قادر به تأمین آن نیست و مشارکت گسترده بازیگران بزرگی همچون همراه اول در این مسیر اجتنابناپذیر است.
ترسیم نقشه راه برای حکمرانی داده و هوش مصنوعی
وزیر ارتباطات در بخش دیگری از سخنان خود، پرده از برنامههای کلان وزارتخانه برای آینده دیجیتال کشور برداشت. وی خبر مهم صدور پروانه فعالیت برای «اپراتور هوش مصنوعی» را اعلام کرد که نشاندهنده عزم جدی برای تنظیمگری در این حوزه نوین است. ایجاد «ابر دولت»، تقویت حکمرانی داده و توسعه مراکز داده (Data Centers) از دیگر محورهای مورد اشاره هاشمی بود که به عنوان پیشرانهای جهش دیجیتال معرفی شدند. این اظهارات سیگنال روشنی به فعالان بازار بود که زیرساختهای نرمافزاری و سختافزاری هوش مصنوعی، اولویت اصلی سرمایهگذاریهای آتی خواهند بود و شرکتهای پیشرو باید استراتژی خود را با این موج جدید هماهنگ کنند.
ایران؛ هاب دیجیتال منطقه در نگاه دولت
محمدرضا عارف، معاون اول رئیسجمهور، با حضور در این همایش، دیدگاه کلان دولت نسبت به اقتصاد دیجیتال را تبیین کرد. وی تصریح کرد که آینده اقتصاد ایران دیگر بر پایه منابع سنتی نیست، بلکه بر ستونهای «نوآوری داده» و «فناوری دیجیتال» استوار خواهد بود. عارف با اطمینانبخشی به سرمایهگذاران، حوزههای فیبر نوری، 5G، هوش مصنوعی و خدمات دیجیتال را «امنترین» و «سودآورترین» مقاصد سرمایه در ایران دانست. به گفته معاون اول رئیسجمهور، ایران با تکیه بر سرمایه انسانی نخبه و پتانسیل شرکتهای خصوصی قدرتمند، ظرفیت تبدیل شدن به «هاب منطقهای ICT» را دارد و دولت تمامی موانع موجود بر سر راه این هدف بزرگ را برطرف خواهد کرد.
نمایش اکوسیستم نوآوری همراه اول
در حاشیه این همایش، نمایشگاه تخصصی دستاوردهای صنعت ارتباطات با حضور وزیر ارتباطات افتتاح شد. غرفه همراه اول به عنوان کانون توجه بازدیدکنندگان، میزبان مقامات عالیرتبه از جمله زهرا بهروزآذر، معاون رئیسجمهور در امور زنان و خانواده بود. اپراتور اول تلفن همراه در این رویداد، فراتر از خدمات پایه ارتباطی ظاهر شد و مجموعهای از راهکارهای پیشرفته را ارائه داد. طرح «همیاری برای بهبود پوشش شبکه» یکی از ابتکارات اجتماعی این اپراتور بود که مورد استقبال قرار گرفت. همچنین راهکارهای سازمانی (Enterprise Solutions) که به چابکی کسبوکارها کمک میکند، بخش مهمی از ویترین توانمندیهای این شرکت را تشکیل میداد.
تمرکز بر اینترنت اشیا و سرمایهگذاری خطرپذیر
بخشهای تخصصی غرفه همراه اول، نشاندهنده تغییر رویکرد این شرکت از یک اپراتور مخابراتی به یک شرکت فناوریمحور بود. معرفی سرویسهای مبتنی بر «اینترنت اشیا» (IoT) که زیربنای شهر هوشمند و صنعت هوشمند هستند، نگاه به آینده این مجموعه را نشان میداد. علاوه بر این، حضور شرکت EBCOM با خدمات نوین خود و معرفی ظرفیتهای هلدینگ سرمایهگذاری «حرکت اول» (بازوی VC همراه اول)، تکمیلکننده زنجیره ارزش این اپراتور بود. حرکت اول با سرمایهگذاری بر روی استارتاپهای نوآور، نقش موتور محرک اکوسیستم استارتاپی کشور را ایفا میکند و حضور پررنگ آن در این همایش، پیام آمادگی برای مشارکت در پروژههای کلان ملی را مخابره کرد.
***
این همایش نقطه عطفی در تغییر مدل تأمین مالی پروژههای زیرساختی ایران محسوب میشود. سخنان صریح وزیر و معاون اول رئیسجمهور نشان میدهد که دولت به مدل «مشارکت عمومی-خصوصی» (PPP) برای توسعه شبکه ملی اطلاعات و زیرساختهای 5G روی آورده است. حضور همراه اول با تمام ظرفیتهای فنی و مالی (از طریق حرکت اول)، نشان میدهد که این اپراتور استراتژی خود را برای تبدیل شدن به اصلیترین بازیگر اقتصاد دیجیتال تنظیم کرده است. تمرکز بر هوش مصنوعی و دیتاسنترها، بازارهای بکر و پربازدهی هستند که میتوانند حاشیه سود اپراتورها را در دهه آینده تضمین کنند و وابستگی آنها به درآمدهای مکالمه و دیتا را کاهش دهند.
