با بهرهبرداری از فاز دوم سیستم اولترافیلتراسیون مستغرق (UF) در فولاد مبارکه، گامی بلند در جهت استفاده حداکثری از پسابهای شهری برداشته شد. این پروژه 10 میلیون یورویی با ظرفیت 1500 مترمکعب بر ساعت، ضمن کاهش فشار بر منابع آب خام، صرفهجویی سالانه 250 میلیارد ریالی را برای بزرگترین فولادساز کشور به ارمغان آورده است.
استراتژی توسعه پایدار بر مدار مدیریت منابع آبی
معاون طرح و توسعه فولاد مبارکه در تشریح این دستاورد مهم، از نگاه بلندمدت این شرکت به مقوله آب پرده برداشت. حمیدرضا خسروانیپور تأمین پایدار آب را پیشنیاز حیاتی هرگونه توسعه صنعتی دانست و بهرهبرداری از فاز دوم سیستم UF را نتیجه سرمایهگذاری هوشمندانه برای تضمین تولید خواند. این پروژه نه یک اقدام مقطعی، بلکه بخشی از پازل بزرگتری است که در آن قرارداد خرید پساب شهری از شهرستانهای مبارکه و لنجان نقش محوری دارد. بر اساس این قرارداد استراتژیک، حدود 600 میلیون مترمکعب پساب در یک افق 30 ساله برای فولاد مبارکه تأمین خواهد شد که پشتوانهای امن برای طرحهای توسعهای آینده است.
زنجیره مهندسیشده؛ از فاضلاب شهری تا آب صنعتی
مدیر توسعه انرژی و سیالات فولاد مبارکه، جزئیات فنی و فرآیندی این پروژه را تشریح کرد. به گفته مهدی خسروی، در این طرح یک اکوسیستم کامل و مهندسیشده شکل گرفته است که فرآیند آن از جمعآوری فاضلاب شهری آغاز شده و به تصفیه فوق پیشرفته ختم میشود. سیستم اولترافیلتراسیون مستغرق به عنوان قلب تپنده این زنجیره، قادر است آبی با کیفیت بسیار بالا و پایداری مطلوب تولید کند که دقیقاً متناسب با استانداردهای سختگیرانه خطوط تولید فولاد است. این فناوری مدرن، وابستگی به منابع آب خام (آب تازه) را به شدت کاهش داده و بهرهوری مصرف آب را در این غول صنعتی ارتقا داده است.
سرمایهگذاری ارزی و ریالی برای جهش ظرفیت تصفیه
مسئول پروژه سیستم اولترافیلتراسیون، ابعاد مالی و ظرفیتی طرح را روشن ساخت. مهدی زارع با اشاره به تجربه موفق فاز اول در سال 1399 با ظرفیت 1000 مترمکعب بر ساعت، از افزایش 50 درصدی ظرفیت در فاز دوم خبر داد. فاز جدید با ظرفیت 1500 مترمکعب بر ساعت و با حجم سرمایهگذاری بالغ بر 10 میلیون یورو وارد مدار بهرهبرداری شده است. این افزایش ظرفیت، توان مانور فولاد مبارکه در مدیریت منابع آبی را به طرز چشمگیری افزایش میدهد و ریسکهای ناشی از کمآبی را برای خطوط تولید به حداقل میرساند.
بومیسازی تجهیزات و صرفهجویی میلیاردی در هزینهها
یکی از دستاوردهای برجسته این پروژه، تکیه بر توان سازندگان داخلی است. زارع تأکید کرد که استفاده حداکثری از ظرفیتهای فنی و مهندسی داخل کشور در تأمین تجهیزات و زیرساختها، علاوه بر ارتقای دانش فنی بومی، منافع اقتصادی ملموسی نیز داشته است. برآوردها نشان میدهد که بهرهبرداری از این سیستم پیشرفته، منجر به کاهش مصرف مواد شیمیایی در تصفیهخانهها شده و صرفهجویی سالانه حدود 250 میلیارد ریال را رقم خواهد زد. این عدد نشاندهنده بازگشت سرمایه مناسب و توجیه اقتصادی بالای طرح در کنار مزایای زیستمحیطی آن است.
***
اقدام فولاد مبارکه در توسعه سیستمهای پیشرفته تصفیه پساب، الگویی موفق از «مسئولیت اجتماعی شرکتی» آمیخته با «منطق اقتصادی» است. با توجه به بحران آب در فلات مرکزی ایران، جایگزینی آب خام با پساب تصفیهشده، ریسک توقف تولید را برای صنایع آببر از بین میبرد. سرمایهگذاری 10 میلیون یورویی در این پروژه و قرارداد بلندمدت خرید 600 میلیون مترمکعب پساب، نشان میدهد که فولاد مبارکه امنیت آبی را همتراز با تأمین مواد اولیه میبیند و با این استراتژی، پایداری سودآوری خود را در دهههای آینده تضمین کرده است.
