علی رسولیان، مدیرعامل شرکت فولاد سنگان، در همایش ملی مشاوران امور زنان وزارت صمت، تحلیلی جامع از وضعیت اقتصاد جهانی و جایگاه ایران ارائه داد. وی با اشاره به پیشبینی تولید ناخالص داخلی 115 تریلیون دلاری جهان در سال 2025، سهم ایران را با 464 میلیارد دلار و رتبه 37، نیازمند ارتقا دانست. رسولیان ضمن تشریح چالشهای صنعت فولاد نظیر ناترازی انرژی و زیانهای میلیاردی ناشی از آن، بر لزوم حرکت به سمت فناوریهای نوین و فولاد سبز تأکید کرد. بخش کلیدی سخنان او به نقش راهبردی زنان اختصاص داشت؛ وی با انتقاد از سهم 15 درصدی بانوان در اقتصاد ایران، خواستار حضور جدیتر آنان در لایههای مدیریتی، استارتاپها و مهندسی نرم برای عبور از شرایط تحریمی شد.
چشمانداز اقتصاد جهانی و جایگاه ایران در معادلات بینالمللی
همایش ملی مشاوران امور زنان و خانواده وزارت صنعت، معدن و تجارت با محوریت بررسی نقش بانوان در توسعه اقتصادی، در شهر مشهد برگزار شد. در این رویداد، علی رسولیان مدیرعامل فولاد سنگان، با ترسیم تصویری از آینده اقتصاد دنیا گفت: برآوردها نشان میدهد که حجم تولید ناخالص داخلی جهان (GDP) در سال 2025 به رقمی بالغ بر 115 تریلیون دلار خواهد رسید. در این میان، سهم جمهوری اسلامی ایران حدود 464 میلیارد دلار تخمین زده میشود که کشور را در رتبه 37 اقتصادهای جهان قرار میدهد. وی این سهم را با توجه به ظرفیتهای عظیم کشور ناکافی دانست و بر لزوم تغییر ریلگذاریها تأکید کرد.
مقایسه تطبیقی با رقبای منطقهای و فرصتهای از دست رفته
رسولیان در ادامه به واکاوی روند رشد کشورهای منطقه پرداخت و آمارهای قابل تأملی ارائه داد. وی یادآور شد: در سال 2005 میلادی، تولید ناخالص داخلی ایران بر اساس شاخص برابری قدرت خرید (PPP) معادل 1.07 تریلیون دلار بود. در همان مقطع زمانی، کشورهایی مانند عربستان سعودی و ترکیه به ترتیب دارای GDP معادل 900 میلیارد دلار و 1.3 تریلیون دلار بودند. این کشورها با اتخاذ راهبردهایی نظیر جذب سرمایهگذاری خارجی و توسعه بخشهای غیرنفتی، توانستند جهش اقتصادی قابل توجهی را تجربه کنند، مسیری که ایران نیز پتانسیل پیمودن آن را دارد.
ریسکهای کلان اقتصادی و چالشهای داخلی
مدیرعامل فولاد سنگان فهرستی از مهمترین تهدیدات اقتصاد جهانی و داخلی را برشمرد که میتواند مسیر توسعه را ناهموار کند:
- تشدید تنشهای ژئوپلیتیک در سطح بینالملل.
- نوسانات شدید در بازارهای انرژی و طلا.
- سیاستهای انقباضی مالی و نرخهای بهره بالا.
- تورم مزمن و بدهیهای کلان جهانی.
- چند نرخی بودن ارز و عدم شفافیت در سیاستگذاریهای داخلی.
- بروکراسی پیچیده اداری و ضعف زیرساختهای لجستیکی.
تحریمها و استراتژی خروج از بنبست
رسولیان تحریمها را عاملی بازدارنده توصیف کرد که هزینههای مبادله را افزایش داده و ریسک سرمایهگذاری را بالا برده است. وی افزود: تحریمها باعث تأخیر در توسعه و وابستگی به اقتصاد غیررسمی شدهاند. با این حال، وی عضویت ایران در پیمانهای منطقهای نظیر «شانگهای» و «بریکس» را فرصتی طلایی برای تنفس اقتصادی دانست. به گفته او، ایران با تکیه بر موقعیت ژئوپلیتیک خود میتواند از این ائتلافها برای خنثیسازی فشارها استفاده کند.
بحران در صنعت فولاد: از ناترازی انرژی تا ضرورت فولاد سبز
بخش تخصصی سخنان مدیرعامل فولاد سنگان به چالشهای صنعت مادر فولاد اختصاص داشت. وی با ابراز نگرانی از عقبماندگی در تحقق چشمانداز تولید 55 میلیون تن فولاد در افق 1404، ناترازی انرژی را متهم اصلی دانست. رسولیان تصریح کرد: کاهش ضریب بهرهوری و عقبماندگی 16 درصدی از نرخ جهانی، زیانی بیش از 2 میلیارد دلار به صنعت تحمیل کرده است. همچنین اگر عدمالنفع ناشی از قطعیهای انرژی از سال 1400 تاکنون محاسبه شود، رقمی بالغ بر 15 میلیارد دلار خواهد بود که میتوانست چهره صنعت را دگرگون کند. وی تنها راه بقا در بازار جهانی را حرکت پرشتاب به سمت تولید «فولاد سبز» و استفاده از هیدروژن دانست.
ظرفیتهای معدنی: گنجینه پنهان اقتصاد
این مدیر ارشد صنعتی، بخش معدن را پیشران جایگزین نفت معرفی کرد و گفت: ایران با در اختیار داشتن 7 درصد از ذخایر معدنی جهان، پتانسیلی بینظیر برای جهش اقتصادی دارد. تنوع جغرافیایی، اقلیمی و نیروی انسانی متخصص، مزیتهایی هستند که در صورت اصلاح حکمرانی اقتصادی و تمرکز بر زنجیره ارزش، میتوانند وابستگی به درآمدهای نفتی را به شدت کاهش دهند و بازارهای صادراتی جدیدی را به روی کشور بگشایند.
زنان؛ حلقه مفقوده توسعه و هویتسازی در دوران تحریم
علی رسولیان در بخش پایانی و مهم سخنان خود، بر نقش محوری زنان در گذار از شرایط سخت اقتصادی تأکید ورزید. وی با بیان اینکه سهم کنونی زنان در اقتصاد ایران تنها حدود 15 درصد است، این رقم را در مقایسه با استانداردهای جهانی و توانمندیهای بانوان ایرانی ناچیز خواند. رسولیان آمارهای جهانی را نیز مرور کرد:
- زنان مالک 76 درصد از ساعات کار انجام شده در جهان هستند.
- بانوان تنها یکسوم نیروی کار رسمی و حقوقبگیر را تشکیل میدهند.
- حدود 60 درصد از کارگران کمدرآمد جهان (330 میلیون نفر) زنان هستند.
وی با اشاره به تغییرات آتی بازار کار، پیشبینی کرد که بیشترین تحولات در حوزه اشتغال زنان رخ خواهد داد. رسولیان زنان را معماران فرهنگی و هویتسازان اجتماعی در دوران تحریم دانست و از آنها دعوت کرد تا در حوزههایی نظیر استارتاپهای فناورانه، مدیریتهای کلان، مهندسی نرم سیستمها و بازارهای مالی، نقشی فعالتر و جسورانهتر ایفا کنند.
***
سخنان مدیرعامل فولاد سنگان، ترکیبی از هشدار ماکرواکونومیک و راهکارهای میکرواکونومیک است. اشاره دقیق به عدد 15 میلیارد دلار عدمالنفع انرژی، نشاندهنده عمق فاجعه ناترازی زیرساختهاست که عملاً سودآوری صنایع بزرگ را میبلعد. از سوی دیگر، تأکید بر پتانسیل «اقتصاد زنانه» (Womenomics) در شرایط تحریم، هوشمندی مدیریتی را نشان میدهد؛ زیرا در شرایطی که «سختافزار» اقتصاد (ماشینآلات و ارز) تحریم است، «نرمافزار» اقتصاد (نیروی انسانی و مدیریت بهرهوری) که زنان در آن نقش پررنگی دارند، میتواند مزیت رقابتی ایجاد کند. اتصال صنعت فولاد به پیمانهای بریکس و شانگهای نیز نشاندهنده تلاش برای دلارزدایی از تجارت این کالای استراتژیک است.