دکتر سپهدار انصارینیک، مدیرعامل پتروشیمی بندر امام، در بازدید ویژه هفته پژوهش، نقشه راه نوآوری این شرکت را ترسیم کرد. وی با تأکید بر اینکه تنها مسیر بقا و توسعه «نوآوری» است، سه مأموریت کلیدی را برای واحد پژوهش تعریف نمود: نهادینهسازی گزارشنویسی علمی، بهینهسازی فرایندها از طریق شبیهسازی، و توسعه محصولات جدید. مدیرعامل این شرکت همچنین نسبت به خطر شکلگیری «سازمان ضد پژوهش» هشدار داد و جذب و نگهداشت نخبگان را اولویت اصلی دانست. در این بازدید، موفقیت پروژه تولید محصول «اسدیاس» (SDS) با تولید ۱/۵ تن محصول آزمایشی به عنوان دستاوردی ملموس معرفی شد.
الزام حیاتی: عبور از روزمرگی به سمت نوآوری
به مناسبت گرامیداشت هفته پژوهش، دکتر سپهدار انصارینیک مدیرعامل پتروشیمی بندر امام، دیداری تخصصی از واحد پژوهش و فناوری این مجتمع داشت. وی در این بازدید، رویکرد سنتی به تولید را ناکافی دانست و تصریح کرد که در دنیای رقابتی امروز، هیچ مسیر جایگزینی برای توسعه جز تمرکز بر پژوهش و نوآوری وجود ندارد. به گفته انصارینیک، تحقق این امر نیازمند فراهمسازی زیرساختهای نرمافزاری و سختافزاری است که در رأس آنها، سرمایه انسانی متخصص و متفکر قرار دارد.
استراتژی جذب و نگهداشت نخبگان
مدیرعامل پتروشیمی بندر امام، نیروی انسانی باکیفیت را موتور محرک نوآوری توصیف کرد. ایشان بر لزوم استفاده از تمام ظرفیتهای قانونی برای جذب استعدادها تأکید کرد و اظهار داشت که چه از طریق استخدام رسمی و چه همکاریهای پارهوقت، باید پای نخبگان به صنعت باز شود. وی همچنین افزود که صرفاً جذب نیرو کافی نیست، بلکه سازمان موظف است با طراحی سیستمهای پاداش و صیانت از جایگاه علمی افراد، انگیزه لازم برای ماندگاری و شکوفایی آنها را فراهم آورد.
هشدار نسبت به شکلگیری «سازمان ضد پژوهش»
یکی از نکات کلیدی سخنان دکتر انصارینیک، آسیبشناسی فرهنگ سازمانی بود. وی با صراحت اعلام کرد که اگر ساختارهای اداری و مدیریتی به گونهای عمل کنند که باعث سرکوب ایدههای خلاقانه شوند، آن مجموعه عملاً به یک سازمان «ضد پژوهش» تبدیل خواهد شد. ایشان خواستار اصلاح فوری بسترها شد تا محیطی امن و پویا ایجاد شود که در آن پژوهشگران احساس ارزشمندی کنند و فرصت رشد و پیادهسازی ایدههای خود را داشته باشند.
رنج مقدس پژوهش و صبر علمی
انصارینیک در بخش دیگری از سخنان خود، واقعبینی در فرآیند تحقیق را ضروری دانست. وی «کوشش مستمر» را ذات پژوهش خواند و یادآور شد که دستیابی به فناوریهای نوظهور بدون تحمل سختیها و شکستهای احتمالی ممکن نیست. نتایج ارزشمند علمی، محصول صبر، مداومت و تعمیق در روشهای پیچیده علمی است و پژوهشگران باید آمادگی روحی برای عبور از این مسیرهای دشوار را داشته باشند.
مأموریت اول: استانداردسازی زبان علمی
مدیرعامل شرکت، اولین مأموریت واحد پژوهش را ارتقای مهارت «گزارشنویسی علمی» تعیین کرد. از دیدگاه ایشان، بدون مستندسازی دقیق و استاندارد، امکان انتقال دانش و توصیف صحیح چالشها وجود ندارد. این مهارت پایه باید در تمام لایههای تخصصی سازمان آموزش داده شود تا زبان مشترکی برای حل مسائل فنی شکل بگیرد و از پراکندگی تجربیات جلوگیری شود.
مأموریت دوم: شبیهسازی برای بهرهوری حداکثری
مأموریت دوم ابلاغی، تمرکز بر «بهینهسازی فرایندها» است. انصارینیک دستور داد تا دفتری تخصصی برای شبیهسازی خطوط تولید ایجاد شود. هدف از این اقدام، بررسی علمی راهکارهای کاهش مصرف انرژی، مدیریت ضایعات و افزایش راندمان پیش از اجرا در مقیاس صنعتی است. این رویکرد میتواند هزینههای آزمون و خطا را به شدت کاهش دهد و مسائل زیستمحیطی را نیز مدیریت کند.
مأموریت سوم: توسعه سبد محصولات و موفقیت پروژه SDS
سومین و شاید مهمترین مأموریت، «نوآوری در توسعه محصول» است. مدیرعامل پتروشیمی بندر امام به عنوان نمونه موفق، به پروژه تولید «اسدیاس» اشاره کرد. طبق گزارشهای ارائه شده، فاز تست عملیاتی این محصول در واحد اسکار با موفقیت انجام شده و تاکنون ۱/۵ تن از این محصول استراتژیک تولید گردیده است. هماکنون این پروژه در مرحله حساس تست پایداری قرار دارد تا آماده ورود به بازار شود.
گزارش فنی و هماندیشی کارشناسان
در ادامه این نشست، دکتر قزبافنژاد، مدیر توسعه محصول، فناوری و نوآوری، گزارشی جامع از پورتفوی پروژههای جاری ارائه داد. وی ضمن تشریح جزئیات فنی طرحهای توسعهای، برنامههای آتی برای ارتقای سطح فناوری در مجتمع را تبیین کرد. در پایان، کارشناسان واحد پژوهش فرصت یافتند تا دغدغهها و پیشنهادهای تخصصی خود را برای تسریع در دستیابی به اهداف ترسیمشده با مدیریت ارشد در میان بگذارند.
***
تأکید مدیرعامل پتروشیمی بندر امام بر پژوهش، نشاندهنده گذر صنعت پتروشیمی ایران از مرحله «تولید مبتنی بر خوراک ارزان» به مرحله «تولید مبتنی بر فناوری» است. موفقیت در پروژههایی نظیر SDS (که احتمالا اشاره به سدیم دودسیل سولفات یا مشابه آن دارد)، به معنای تکمیل زنجیره ارزش و تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر است. از منظر اقتصادی، بهینهسازی فرایندها که به عنوان مأموریت دوم ذکر شد، مستقیماً بر کاهش قیمت تمامشده (Cost Price) و افزایش حاشیه سود شرکت تأثیر میگذارد. همچنین، ایجاد فرهنگ سازمانی حامی نوآوری، ریسک خروج نخبگان (Brain Drain) را کاهش داده و سرمایه دانشی سازمان را حفظ میکند که در بلندمدت ارزشمندترین دارایی شرکت خواهد بود.
