شرکت فولاد خوزستان با اتخاذ رویکردی نوین در مواجهه با چالش ناترازی انرژی، مسیر سرمایهگذاری مستقیم در زیرساختها را جایگزین وابستگی به شبکه سراسری کرده است. تملک نیروگاه ۵۴۰ مگاواتی خلیج فارس و اجرای پروژه عظیم خورشیدی ۶۰۰ مگاواتی، از مهمترین اقدامات این شرکت برای تضمین پایداری تولید و کاهش هزینهها محسوب میشود. مدیران این مجموعه صنعتی تأکید دارند که موفقیت و تکمیل این پروژههای زیرساختی، مستلزم همکاری نهادهای دولتی در کاهش محدودیتهای انرژی و تضمین جریان نقدینگی ناشی از فروش محصولات است.
تغییر پارادایم صنعت؛ از وابستگی به شبکه تا تملک نیروگاه
ناترازی انرژی در سالهای اخیر به یکی از اصلیترین موانع رشد تولید در اقتصاد ایران تبدیل شده است. بسیاری از بنگاههای اقتصادی در واکنش به این وضعیت، کاهش اجباری تولید را پذیرفتهاند. شرکت فولاد خوزستان اما مسیر متفاوتی را در پیش گرفته است. معاون بهرهبرداری این شرکت تصویری جدید از منطق مواجهه صنعت با بحران ارائه میدهد. این رویکرد شامل عبور از انتظار برای تأمین دولتی انرژی و حرکت به سمت سرمایهگذاری مستقیم و ساخت زیرساختهای حیاتی است.
صرفه اقتصادی نیروگاه ۵۴۰ مگاواتی خلیج فارس
نماد بارز این تغییر استراتژی را میتوان در تملک نیروگاه ۵۴۰ مگاواتی خلیج فارس مشاهده کرد. خرید برق از بازار آزاد میتوانست هزینههای سربار سنگینی را به این واحد صنعتی تحمیل کند. ورود برق تولیدی این نیروگاه به مدار مصرف کارخانه، ریسک توقف خطوط تولید را به شدت کاهش داده است. این اقدام هوشمندانه همچنین منجر به صرفهجویی مالی قابلتوجهی در هزینههای جاری شرکت شده است. مدیران فولاد خوزستان این تصمیم را فراتر از یک خرید ساده میدانند. آنها بخشی از بار تأمین انرژی را از دوش شبکه عمومی برداشته و به درون صنعت منتقل کردهاند. تکمیل فاز دوم این نیروگاه نیز در دستور کار قرار دارد که نشاندهنده حرکت قطعی به سمت استقلال انرژی است.
سرمایهگذاری هوشمند در پروژه خورشیدی ۶۰۰ مگاواتی
پروژه احداث نیروگاه خورشیدی ۶۰۰ مگاواتی در همین چارچوب راهبردی تعریف میشود. ورود یک غول فولادی به عرصه انرژیهای تجدیدپذیر، تنها یک اقدام نمادین محیطزیستی نیست. این تصمیم پاسخی کاملاً اقتصادی و محاسبهشده به بیثباتیهای موجود در شبکه توزیع برق است. نوسانات قیمت و افزایش هزینههای حاملهای انرژی فسیلی، توجیه اقتصادی این پروژه را دوچندان میکند. شرکت با این اقدام، سبد تأمین انرژی خود را متنوع کرده و ریسکهای آتی را مدیریت میکند.
پیششرطهای حیاتی برای تداوم توسعه زیرساختها
اجرای موفق این پروژهها نیازمند توجه به یک نکته کلیدی و حیاتی است. سرمایهگذاری در حوزه انرژی به منابع مالی حاصل از تولید پایدار و فروش مستمر نیاز دارد. صنایع بزرگی همچون فولاد خوزستان نمیتوانند زیر فشار محدودیتهای همزمان برق و گاز فعالیت کنند و همزمان پروژههای سنگین سرمایهگذاری را پیش ببرند. کاهش تولید ناشی از قطع انرژی، جریان نقدینگی لازم برای تکمیل نیروگاهها یا زیرساختهای آب را مختل میکند. متولیان دولتی برق و گاز باید همزمان با این سرمایهگذاریها، فشار محدودیتها را کاهش دهند. تنها در این صورت تولید به سطحی میرسد که بازپرداخت وامها و تأمین مالی پروژهها امکانپذیر میشود. عدم رعایت این تعادل، بار ناترازی ملی را مستقیماً به ترازنامه مالی شرکتها منتقل خواهد کرد.
تکمیل زنجیره ارزش همزمان با مدیریت بحران
فولاد خوزستان علیرغم درگیری با چالشهای روزمره انرژی، نگاه توسعهای خود را حفظ کرده است. حرکت به سمت تولید اسلب عریض و ورقهای فولادی نشاندهنده عزم این شرکت برای تکمیل زنجیره ارزش است. این مجموعه تلاش میکند مسائل فوری انرژی را حل کند و همزمان جایگاه خود را در بازار ارتقا دهد. مسیر فعلی یک جاده یکطرفه نیست و نیازمند تعامل دو سویه است. سیاستگذاران حوزه انرژی باید با ایجاد ثبات و کاهش موانع، بستر لازم را برای نقشآفرینی صنایع پیشران در توسعه زیرساختهای کشور فراهم کنند.
***
اقدامات شرکت فولاد خوزستان مدلی پیشرو از «گذار صنعتی به خوداتکایی انرژی» در ایران را به نمایش میگذارد. این شرکت با درک صحیح از واقعیتهای اقتصادی، به جای انفعال در برابر ناترازی، رویکرد فعالانه سرمایهگذاری در داراییهای مولد انرژی را برگزیده است. دادههای موجود نشان میدهد که پایداری این مدل، وابستگی مستقیمی به حمایتهای رگولاتوری و عدم قطع جریان تولید در کوتاهمدت دارد. موفقیت این استراتژی میتواند الگویی برای سایر صنایع انرژیبر باشد تا با تبدیل تهدید ناترازی به فرصت سرمایهگذاری، امنیت تولید خود را در بلندمدت تضمین کنند.