چالشهای کنترل اعتبار در شرایط بحرانی بازار
حیدر سلیتی، مدیرعامل کارگزاری تامین سرمایه تمدن، به تشریح چالشهای اعتباردهی به مشتریان کارگزاریها در شرایط خاص بازار مانند جنگ پرداخت. او تاکید کرد که نبود نظارت و کنترل مستمر، خصوصاً در ایام تعطیلی بازار، میتواند ریسکهای عملیاتی و مالی قابل توجهی را به کارگزاریها تحمیل کند. این چالشها شامل ریسک نکول مشتریان و ضعف در اطلاعرسانی دقیق به سهامداران میشود.
شفافیت در تخصیص اعتبار یک الزام قانونی است
سلیتی در واکنش به برخی انتقادات مبنی بر صفر کردن اعتبار مشتریان بدون اطلاع قبلی، این برداشت را غیردقیق خواند. او توضیح داد که فرآیند تخصیص و استفاده از اعتبار باید کاملاً بر اساس دستورالعمل خرید اعتباری اوراق بهادار باشد. این دستورالعمل توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تصویب شده و قراردادهای شفافی بین کارگزاری و مشتری مبنای عمل قرار میگیرد.
نحوه بازبینی سقف اعتبار در شرایط خاص
مدیرعامل کارگزاری تامین سرمایه تمدن فرآیند تخصیص اعتبار را با یک مثال تشریح کرد. اگر مشتری بر اساس اعتبارسنجی 10 میلیارد تومان اعتبار دریافت کند و 5 میلیارد تومان آن را استفاده نماید، بهرهبرداری از باقیمانده اعتبار در شرایط عادی امکانپذیر است. اما در شرایط خاص، کارگزاری موظف است با توجه به حدود و ضرایب اعتباری و اطمینان از تأمین مالی، بازبینیهای لازم را انجام دهد.
اهمیت پایش مستمر وضعیت اعتباری مشتریان
به گفته سلیتی، دورههای تعطیلی بازار یا زمانهایی که امکان معامله وجود ندارد، بهترین فرصت برای پایش وضعیت مشتریان اعتباری است. این اقدام به منظور شناسایی ریسکها و کنترل دقیق ریسک نقدینگی کارگزاری انجام میشود. کنترلهای سیستمی در این بازهها نقشی حیاتی در حفظ سلامت مالی شرکت ایفا میکنند.
تعهد به گردش حساب؛ شرط لازم برای حفظ اعتبار
این مقام مسئول تاکید کرد که در قراردادهای اعتباری به صراحت ذکر میشود که مشتری باید حداقل گردش معاملاتی مشخصی در ماه داشته باشد. او افزود که متأسفانه برخی از مشتریان نسبت به این تعهد قراردادی بیتفاوت هستند. تخصیص اعتبار بدون پایش و کنترل دقیق، کارگزاری را در معرض ریسکهای جدی اعتباری و نقدینگی قرار میدهد.
***
اظهارات مدیرعامل کارگزاری تامین سرمایه تمدن، اهمیت مدیریت ریسک فعال در صنعت کارگزاری را برجسته میکند، بهویژه در بازارهای پرتلاطم. تأکید بر لزوم پایبندی به دستورالعملهای سازمان بورس و شفافیت در قراردادها، نشاندهنده تلاش برای حرفهایسازی فرآیندهای اعتبارسنجی است. این رویکرد پیشگیرانه، با پایش مستمر مشتریان و کنترل ریسک نقدینگی، نه تنها از داراییهای کارگزاری صیانت میکند، بلکه به حفظ ثبات کل بازار سرمایه نیز کمک مینماید. در نهایت، این سیاستها به نفع تمام مشتریان، از جمله آنهایی که از اعتبار استفاده نمیکنند، تمام میشود.