*نقش محوری بنگاه‌های کوچک در اقتصاد صادراتی
امیر روشن‌بخش، معاون ارتقای کسب‌وکارهای بین‌المللی سازمان توسعه تجارت ایران، توسعه صادرات را از سیاست‌های اصلی کشور دانست. او تاکید کرد که بنگاه‌های کوچک و متوسط (SME) نقشی انکارناپذیر در پیشرفت اقتصادی کشورها ایفا می‌کنند. به گفته وی، بخش قابل توجهی از صادرات قدرت‌های اقتصادی مانند آمریکا و چین، از محل فعالیت همین شرکت‌ها تأمین می‌شود. این بنگاه‌ها عموماً بر تولید کالاهایی با ارزش افزوده بالا و وزن کم تمرکز دارند و به دنبال خلق ارزش پایدار هستند.
*طراحی زنجیره جدید صادراتی با محوریت ارزیابی (ERA)
روشن‌بخش با اشاره به تمرکز SMEها بر تولید صادرات‌محور، از طراحی یک زنجیره جدید صادراتی توسط سازمان توسعه تجارت ایران خبر داد. در اولین حلقه این زنجیره، شرکت‌هایی که پتانسیل صادراتی دارند، تحت فرآیندی به نام ارزیابی آمادگی صادراتی (ERA) قرار می‌گیرند. چنانچه یک شرکت پس از ارزیابی، حائز آمادگی لازم تشخیص داده شود، ابزار حمایتی بعدی برای آن فعال خواهد شد. این ابزار، شرکت‌های مدیریت صادرات هستند که به عنوان یک حلقه مکمل و تخصصی عمل می‌کنند.
*شرکت‌های مدیریت صادرات؛ بازوی توانمندساز SMEها
معاون سازمان توسعه تجارت ایران تشریح کرد که شرکت‌های مدیریت صادرات برای کمک به ارتقای ظرفیت صادراتی تولیدات شرکت‌های کوچک مقیاس طراحی شده‌اند. این شرکت‌های تخصصی، وظایف کلیدی مانند توزیع، فروش، بازاریابی و مطالعه بازار هدف را برای بنگاه‌های تولیدی بر عهده می‌گیرند. با تقویت شرکت‌های مدیریت صادرات در کشور، زمینه برای توسعه بازار و صدور کالاهای دارای ارزش صادراتی بالاتر فراهم می‌شود. این ساختار به تولیدکنندگان کوچک کمک می‌کند تا با سهولت بیشتری محصولات خود را به بازارهای جهانی عرضه کنند.
*تغییر رویکرد از مشوق‌های بودجه‌ای به حمایت ساختاری
روشن‌بخش در پایان بر یک تغییر راهبردی مهم تأکید کرد. او بیان کرد که سازمان توسعه تجارت ایران، به‌ویژه معاونت ارتقای کسب‌وکارهای بین‌المللی، حمایت از SMEها را به صورت جدی در دستور کار دارد. وی افزود، تجارب گذشته نشان داده است که هرگاه مشوق‌ها ماهیت بودجه‌ای پیدا کردند، ایده‌ها به درستی عملیاتی نشدند. در مقابل، زمانی که حمایت‌ها از جنس اراده و تصمیم‌گیری‌های ساختاری بوده، نتایج مثبت و ملموسی به همراه داشته است. این رویکرد جدید نیز بر همین اساس پایه‌ریزی شده است.
***
راهبرد جدید سازمان توسعه تجارت ایران، نشان‌دهنده یک بلوغ سیاستی و حرکت از حمایت‌های مستقیم مالی به سمت توانمندسازی ساختاری است. این مدل با تمرکز بر اکوسیستم صادراتی، به جای تزریق بودجه، به دنبال ایجاد یک زنجیره ارزش کارآمد است که در آن شرکت‌های کوچک تولیدی و شرکت‌های مدیریت صادرات به صورت هم‌افزا عمل می‌کنند. این رویکرد می‌تواند ضعف تاریخی بنگاه‌های کوچک در بازاریابی بین‌المللی را پوشش دهد و ظرفیت‌های تولیدی پنهان کشور را فعال سازد. موفقیت این طرح، به طور بالقوه به تنوع‌بخشی سبد صادراتی کشور و افزایش صادرات کالاهای با ارزش افزوده بالا منجر خواهد شد.
