گام اول: ثبت‌نام در سامانه سماح و دریافت کد رهگیری
اولین و ضروری‌ترین مرحله برای دریافت ارز اربعین، ثبت‌نام در سامانه «سماح» است. زائران باید ابتدا وارد این سامانه شده و اطلاعات خود را ثبت کنند. پس از تکمیل فرآیند، یک کد رهگیری منحصر به فرد به شماره تلفن همراه زائر ارسال می‌شود. این کد، کلید ورود به مراحل بعدی فرآیند خرید ارز در اپلیکیشن «بله» خواهد بود.
گام دوم تا پنجم: خرید غیرحضوری از طریق اپلیکیشن بله
پس از دریافت کد رهگیری، زائران باید اپلیکیشن «بله» را نصب یا به‌روزرسانی کنند. در بخش خدمات این اپلیکیشن، گزینه «ارز اربعین» را انتخاب کنید. این بخش هر روز پس از اعلام نرخ ارز توسط سامانه ارز ملی (سام) فعال می‌شود. سپس اطلاعات زائر، کد رهگیری دریافتی از سماح و مقدار دینار درخواستی تا سقف 200 هزار دینار عراق را وارد نمایید. در مرحله بعد، وجه ریالی معادل آن را با هر کارت بانکی عضو شتاب به نام خود زائر پرداخت کنید. با تکمیل پرداخت، یک شناسه فروش از طریق پیام‌رسان بله برای شما ارسال می‌شود.
گام نهایی: مراجعه حضوری و دریافت فیزیکی ارز
آخرین مرحله، مراجعه به شعبه بانکی است که در فرآیند خرید انتخاب کرده‌اید. زائران باید با در دست داشتن اصل مدارک هویتی به شعبه مراجعه کنند. این مدارک شامل کارت ملی هوشمند و گذرنامه معتبر یا برگه تردد اربعین است. برای افراد 5 تا 15 سال، ارائه اصل شناسنامه الزامی است. با ارائه این مدارک به همراه شناسه فروش دریافتی از اپلیکیشن بله، ارز خریداری شده به صورت فیزیکی تحویل داده می‌شود.
شرایط ویژه برای خانواده‌ها و زائران 5 تا 18 سال
بانک ملی ایران تسهیلات ویژه‌ای برای خانواده‌ها در نظر گرفته است. فروش ارز به زائران از سن 5 سال به بالا (متولدین 23 مرداد 1399 و قبل از آن) امکان‌پذیر است. برای افراد 5 تا 18 سال، ورود به اپلیکیشن بله باید با شماره تلفن همراه والدین یا یکی دیگر از اعضای خانواده انجام شود. همچنین پرداخت وجه ریالی برای این گروه سنی می‌تواند از کارت بانکی به نام والدین یا اعضای خانواده صورت پذیرد. علاوه بر این، سرپرست خانوار می‌تواند با ارائه مدارک هویتی همسر و فرزندان، ارز خریداری شده توسط آن‌ها را نیز دریافت کند.
***
اقدام بانک ملی ایران در تعریف فرآیند ترکیبی دیجیتال و حضوری برای فروش ارز اربعین، یک رویکرد هوشمندانه است. این مدل با انتقال مراحل اولیه ثبت درخواست و پرداخت به فضای آنلاین، از ازدحام در شعب جلوگیری می‌کند. این فرآیند باعث افزایش سرعت و کارایی در ارائه خدمات به میلیون‌ها زائر می‌شود. تعیین سقف 200 هزار دیناری و ایجاد سازوکار شفاف از طریق سامانه‌های سماح و بله، به مدیریت تقاضا و توزیع عادلانه ارز کمک می‌کند. این طرح نمونه‌ای موفق از به‌کارگیری ابزارهای دیجیتال برای تسهیل خدمات مالی در مناسبت‌های ملی و مذهبی است.
