*گوهرگردشگری؛ ابتکاری برای تکمیل زنجیره ارزش
دفتر طرح توسعه صنعت گوهرسنگ ایمیدرو، گوهرگردشگری یا «جمتوریسم» را به عنوان حلقه مفقوده در تکمیل زنجیره ارزش این صنعت معرفی میکند. این رویکرد نوین با ادغام ظرفیتهای محلی، هنری، علمی و تجاری، به خلق ارزش افزوده قابل توجهی منجر میشود. توسعه این مدل میتواند اشتغال پایدار ایجاد کند، گردشگری فرهنگی را رونق بخشد و درآمدهای ارزی کشور را افزایش دهد. این تور صرفاً یک بازدید نبود، بلکه یک اقدام عملیاتی برای تحقق اهداف سند ملی توسعه صنعت گوهرسنگ محسوب میشود.
*مشاهده میدانی؛ از معدن تا بازار فیروزه
یکی از اهداف کلیدی این تور تخصصی، مشاهده دقیق و کامل زنجیره ارزش فیروزه نیشابور بود. این فرآیند از مرحله استخراج در معدن تاریخی آغاز شد و تا محصول نهایی برای مصرفکننده ادامه یافت. شرکتکنندگان از نزدیک با فرآیندهای فرآوری، کارگاههای تراش و بهسازی، و مشاغل خانگی مرتبط با فیروزهکوبی و تولید مصنوعات هنری آشنا شدند. این بررسی میدانی، فرصتها و گلوگاههای اقتصادی این صنعت را به شکل شفاف به نمایش گذاشت.
*تعامل مستقیم با فعالان؛ رمز شناسایی چالشها
در طول این رویداد 3 روزه که از 21 تا 24 خردادماه 1404 برگزار شد، جلسات تخصصی متعددی شکل گرفت. در این نشستها، نمایندگان ایمیدرو با صاحبان کسبوکارهای محلی، استادکاران، هنرمندان و بازیگران اصلی زنجیره به گفتگو پرداختند. این تعامل مستقیم به تحلیل دقیقتر عوامل خلق ارزش، موانع اجرایی، ظرفیتهای صادراتی و فرصتهای توسعهای صنعت کمک شایانی کرد. حمایت از کارگاههای کوچک و کسبوکارهای خلاقانه به عنوان یک محور اصلی مورد تاکید قرار گرفت.
*ترکیب هوشمندانه مشارکتکنندگان برای سیاستگذاری مؤثر
طراحان این تور تخصصی، ترکیبی متوازن و هوشمندانه از نمایندگان بخشهای مختلف را گرد هم آوردند. حضور همزمان سیاستگذاران، مدیران اجرایی، متخصصان دانشگاهی و فعالان بخش خصوصی، یک همافزایی استراتژیک ایجاد کرد. این تعامل عمیق و مستقیم به تصمیمسازان اجازه داد تا با نیازهای واقعی حوزه آشنا شوند. در نتیجه، امکان اتخاذ تصمیمات مؤثر و عملیاتی در سطح ملی برای توسعه پایدار و صادراتمحور گوهرسنگها فراهم شد.
*آغاز مسیر تحول در صنعت گوهرسنگ ایران
برگزاری این تور، نقطه آغازی برای یک مسیر تحولآفرین در سیاستگذاری میدانی و توسعه علمی صنعت گوهرسنگ ایران است. این رویداد نشان داد که فیروزه نیشابور تنها یک گوهر نیست، بلکه یک سرمایه ملی با پتانسیل جهانی شدن است. تداوم موفقیت این مسیر به حمایتهای نهادی، مشارکت جدی بخش خصوصی، اتصال به بازارهای جهانی و تقویت زیرساختهای آموزشی و گردشگری وابسته است. ابتکار ایمیدرو گام نخست برای رساندن این گوهر ملی به جایگاه شایسته خود در اقتصاد و فرهنگ ایران بود.
***
اقدام ایمیدرو در برگزاری نخستین تور ملی گوهرگردشگری، یک حرکت استراتژیک برای گذار از رویکرد سنتی به یک مدل اقتصادی مدرن و ارزشآفرین در صنعت گوهرسنگ است. این ابتکار با تمرکز بر فیروزه نیشابور، به درستی «جمتوریسم» را به عنوان موتور محرک توسعه زنجیره ارزش معرفی میکند. مشاهده میدانی و تعامل مستقیم با فعالان، سیاستگذاری را از حالت تئوری خارج کرده و آن را به واقعیگرایی اجرایی نزدیک میسازد. موفقیت این مدل میتواند با ایجاد اشتغال پایدار و افزایش درآمدهای غیرنفتی، فیروزه ایران را از یک کالای زینتی به یک برند قدرتمند و صادراتی در اقتصاد جهانی تبدیل کند و الگویی برای سایر گوهرهای بومی کشور باشد.