سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) برای کاهش وابستگی به واردات، برنامههای جامعی را برای استحصال لیتیوم آغاز کرده است. این سازمان در حال بررسی روشهای نوینی مانند استخراج مستقیم از شورابهها (DLE) و استحصال از پساب تاسیسات آب شیرینکن است. علاوه بر این، مطالعات فنی و اقتصادی برای راهاندازی واحد بازیافت لیتیوم از باتریهای مستعمل نیز در دستور کار قرار دارد. این اقدامات استراتژیک با هدف تقویت خودکفایی و توسعه پایدار زنجیره ارزش این ماده حیاتی در کشور انجام میشود.
تدوین استراتژی ملی برای توسعه صنعت لیتیوم
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) با هدف بهرهبرداری بهینه از منابع داخلی لیتیوم، برنامههای راهبردی جدیدی را آغاز کرده است. به گفته حسن صدیقی، مجری طرح مواد و عناصر معدنی حیاتی ایمیدرو، این سازمان در حال مطالعه دقیق وضعیت سرمایهگذاری و تجاری لیتیوم در ایران است. این بررسیها بر تدوین استراتژیهایی برای کاهش وابستگی به واردات و اولویتبندی محصولات کلیدی متمرکز شده است. این اقدامات نقش توسعهای ایمیدرو را در تقویت خودکفایی و تکمیل زنجیره ارزش این ماده معدنی حیاتی تقویت میکند.
استحصال لیتیوم از شورابهها با فناوری جذب انتخابی (DLE)
ایمیدرو برای سالهای 1403 تا 1404 طرحهای فناورانه متعددی را برای بررسی روشهای نوین استحصال لیتیوم تعریف کرده است. یکی از مهمترین این طرحها، بررسی امکان استحصال لیتیوم از منابع شورابهای کشور است. این پروژه بر استفاده از روش جذب انتخابی یا استخراج مستقیم لیتیوم (DLE) تمرکز دارد. این فناوری یک رویکرد کاملاً نوآورانه محسوب میشود که امکان بهرهبرداری از منابع غیرمتعارف لیتیوم را با کارایی بالا فراهم میآورد.
بهرهبرداری از منابع غیرسنتی: پساب آب شیرینکنها
در اقدامی دیگر برای تنوعبخشی به منابع تأمین لیتیوم، ایمیدرو مطالعه استحصال این عنصر از پساب تأسیسات آب شیرینکن در کشور را نیز آغاز کرده است. این طرح با هدف شناسایی و استفاده از منابع غیرسنتی و پایدار طراحی شده است. موفقیت در این پروژه میتواند گامی اساسی در جهت افزایش تولید داخلی لیتیوم و کاهش فشار بر منابع معدنی متعارف باشد. این رویکرد نوآورانه پتانسیل بالایی برای توسعه پایدار در این صنعت دارد.
اقتصاد چرخشی: بازیافت لیتیوم از باتریهای مستعمل
ایمیدرو همچنین مطالعات فنی و اقتصادی برای راهاندازی یک واحد تخصصی بازیافت لیتیوم از باتریها را در دستور کار قرار داده است. تمرکز این طرح بر واردات باتریهای مستعمل و محصولات مرتبط و استخراج لیتیوم از آنها است. این پروژه با هدف توسعه اصول اقتصاد چرخشی و بهرهبرداری حداکثری از منابع ثانویه طراحی شده است. این واحد بازیافتی میتواند نقش بسیار مهمی در پایداری زنجیره تأمین این ماده معدنی حیاتی در کشور ایفا کند.
***
اقدامات ایمیدرو نشاندهنده یک تغییر پارادایم استراتژیک در تأمین لیتیوم برای ایران است. این سازمان با تمرکز همزمان بر سه حوزه کلیدی، یعنی استخراج از شورابهها، بهرهبرداری از پساب صنعتی و بازیافت، در حال ایجاد یک سبد متنوع و پایدار برای تأمین این ماده حیاتی است. این رویکرد چندجانبه، ریسک وابستگی به یک منبع خاص را کاهش میدهد و کشور را در مسیر خودکفایی قرار میدهد. سرمایهگذاری بر روی فناوریهای نوینی مانند DLE و اقتصاد چرخشی، نه تنها وابستگی به واردات را کم میکند، بلکه ایران را به عنوان یک بازیگر فناور در زنجیره ارزش جهانی فلزات استراتژیک مطرح میسازد. موفقیت این طرحها میتواند امنیت منابع صنایع پیشرفته کشور را در آینده تضمین کند.