سومین نشست تخصصی ایمنی فرایند گروه صنایع پتروشیمی خلیجفارس به میزبانی پتروشیمی نوری با تمرکز بر آسیبشناسی دقیق مدل PSM و لزوم تغییر نگرش سازمانی برگزار شد. مدیران ارشد این هلدینگ با واکاوی چالشهای موجود و اشاره به ضعف عملکردی در 11 المان از 20 رکن اصلی سیستم، بر ضرورت خروج ایمنی فرایند از انحصار واحد HSE و تبدیل آن به یک فرهنگ عمومی تأکید کردند. در این گردهمایی راهبردی، گذار از مستندسازی صرف به سوی «خودمدیریتی» و «بلوغ عملیاتی» به عنوان پیششرط رقابتپذیری در بازارهای جهانی و حفظ داراییهای سهامداران ترسیم شد.
آسیبشناسی ساختاری و اصلاح مسیر استقرار PSM
مدل مدیریت ایمنی فرایند (PSM) حاصل بیش از یک قرن تجربه و دانش انباشته متخصصان جهانی است که همچنان نیازمند بلوغ و تکامل مداوم در صنایع پتروشیمی است. محمدعلی خادمیان، مدیر سلامت، ایمنی و محیطزیست گروه صنایع پتروشیمی خلیجفارس، با تشریح وضعیت فعلی استقرار این سیستم در گروه، اذعان کرد که سطح پیادهسازی کنونی نشاندهنده مسیر طولانی پیشرو است. بررسیهای تخصصی نشان میدهد که وقتی از مجموع 20 المان اصلی این استاندارد، 11 المان دچار چالش یا شکست عملکردی میشود، بازنگری اساسی در نقشهراه و اصلاح شیوه اجرا اجتنابناپذیر خواهد بود. این آمار هشداری جدی برای لزوم بازطراحی فرآیندها محسوب میشود.
تلههای سازمانی و ضرورت مشارکت بینبخشی
یکی از بزرگترین موانع در پیادهسازی موفق ایمنی فرایند، نگاه بخشی و جزیرهای به این مقوله حیاتی است. محصور ماندن PSM در چارچوب واحد HSE، نخستین تلهای است که سازمانها را از دستیابی به ایمنی پایدار باز میدارد. تصور کفایت وضعیت موجود، دومین خطای استراتژیک است که مانع پیشرفت میشود. مدل مدیریت ایمنی فرایند برای کارایی واقعی، نیازمند مشارکت گسترده تمام واحدها، بازنگریهای ساختاری عمیق و تقویت سطح اجرای المانها در لایههای مختلف سازمان است. نشستهای تخصصی فرصتی طلایی برای به اشتراکگذاری تجربیات واقعی، شناسایی گلوگاهها و اصلاح هدفمند رویهها فراهم میکنند.
نگاه سیستمی؛ پیششرط خودمدیریتی و تعالی عملیات
رویکرد گروه صنایع پتروشیمی خلیجفارس در حوزه ایمنی، یک رویکرد کاملاً سیستمی و فرآیند محور است. تقی صانعی، معاون راهبری تولید و زنجیره تأمین گروه، با تبیین این استراتژی تصریح کرد که نگاه سیستمی به فرآیندها، سازمان را به سمت «خودمدیریتی» و بلوغ عملیاتی سوق میدهد. ساختار استاندارد PSM بر 4 رکن کلیدی شامل «تعهد به ایمنی فرایند»، «درک عمیق خطرات و ریسکها»، «مدیریت ریسک» و «یادگیری از تجارب» استوار است. پیادهسازی اصولی این ارکان، پایداری عملیات و پیشگیری از خطاها را تضمین کرده و بستر لازم برای فعالیتهای استاندارد و قابلاتکا در تراز جهانی را فراهم میسازد.
گذار از کاغذبازی به باور و فرهنگ سازمانی
اجرای سیستمهای ایمنی هرگز با تدوین دستورالعمل، چکلیست و کاغذبازی صرف محقق نخواهد شد. کیوان ایلکا، عضو هیئتمدیره شرکت صنایع پتروشیمی خلیجفارس، با تأکید بر این نکته کلیدی، خواستار تبدیل PSM به یک باور قلبی و فرهنگ مدیریتی در تمام سطوح شد. ایمنی فرایند نباید تنها مجموعهای از اسناد بایگانیشده باشد، بلکه باید به عنوان یک رفتار روزمره در سازمان نهادینه شود. تقویت این فرهنگ سازمانی، علاوه بر صیانت از سرمایههای ارزشمند انسانی، استمرار تولید پایدار و حفاظت از تجهیزات و داراییهای فیزیکی شرکتها را تضمین خواهد کرد.
نظارت دقیق بر ایمنی پیمانکاران و پروژهها
حفظ جان نیروی انسانی و داراییها در طول اجرای طرحها و پروژههای توسعهای، اولویتی غیرقابلانکار برای ناظران HSE است. محمود امیننژاد، معاون برنامهریزی و توسعه کسبوکار گروه، بر لزوم لحاظ کردن الزامات ایمنی در متن قراردادها و استفاده از مشاوران خبره حتی از خارج مجموعه تأکید کرد. آموزشهای تخصصی برای پیمانکاران و کارفرماها نقشی حیاتی در پیشگیری از حوادث دارد. علاوه بر این، در فعالیتهای بالادستی و پروژههای تأمین خوراک پایدار، رعایت استانداردهای محیطزیستی به عنوان یک اصل اساسی مد نظر قرار گرفته است تا توسعه کسبوکار همگام با مسئولیتهای اجتماعی پیش رود.
نوآوری در ایمنی؛ اهرم سودآوری و رقابتپذیری جهانی
پتروشیمی نوری با اتکا به رویکرد چشمانداز محور، دستاوردهای قابلتوجهی در حوزه مدیریت ایمنی فرایند کسب کرده است. غلامرضا جمشیدی، مدیرعامل این شرکت، با اشاره به نقش PSM در بهینهسازی تخصیص منابع انسانی و مالی، این مدل را ابزاری برای سودآوری پایدار دانست. حرکت به سوی نوآوری و اقدامات جدید، پیشنیاز حضور مقتدرانه در بازارهای جهانی است. در عرصه رقابت بینالمللی، مدیریت هوشمند منابع، کاهش هزینههای غیرضروری و افزایش بهرهوری، جایگاه شرکتها را تعیین میکند. پتروشیمی نوری به عنوان امانتدار سرمایه سهامداران، با استقرار مدیریت ریسک یکپارچه و نگاه بلندمدت به پایداری خوراک، مسیر تابآوری انرژی را با جدیت دنبال میکند.
***
برگزاری این نشست تخصصی و تأکید صریح مدیران ارشد بر وجود نقص در 11 المان ایمنی، نشاندهنده بلوغ تحلیلی در بزرگترین هلدینگ پتروشیمی کشور است. گذار از مرحله «انکار» به مرحله «آسیبشناسی شفاف»، گامی مثبت در جهت کاهش ریسکهای عملیاتی محسوب میشود. در اقتصاد صنعتی امروز، ایمنی فرایند دیگر یک هزینه سربار نیست، بلکه سرمایهگذاری مستقیم برای تضمین «تداوم تولید» است. اصلاح ساختار PSM و خروج آن از انحصار واحد HSE، مستقیماً بر کاهش توقفهای ناخواسته (Unplanned Shutdowns) تأثیر میگذارد و در نهایت منجر به حفظ حاشیه سود و افزایش اعتماد سهامداران به پایداری درآمدهای ارزی شرکتهای گروه خواهد شد.
