بازار سرمایه

تأیید نهایی کمیته فقهی برای ابزاری استراتژیک

کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار پس از بررسی‌های کارشناسی، موافقت خود را با تعمیم دارایی پایه در گواهی ظرفیت به انواع حامل‌های انرژی و آب اعلام کرد. این تصمیم در نشست روز چهارشنبه 22 مرداد که در محل بورس انرژی ایران برگزار شد، اتخاذ گردید. در این جلسه چهره‌های برجسته‌ای همچون غلامرضا مصباحی مقدم، ابوالقاسم علی‌دوست، مجید رضایی و شاپور محمدی حضور داشتند. این کمیته با رعایت ملاحظات مصوبه سال 1393، معامله این اوراق را بلامانع دانست.

گواهی ظرفیت چیست و چگونه عمل می‌کند؟

بر اساس تعریف مصوب، گواهی ظرفیت یک ورقه بهادار قابل معامله است. این اوراق بر پایه ایجاد ظرفیت‌های جدید و قابل اتکا در زنجیره انرژی و آب صادر می‌شوند. این زنجیره شامل تولید، تأمین، انتقال، ذخیره‌سازی و توزیع حامل‌های انرژی و آب است. همچنین این گواهی‌ها می‌توانند مبتنی بر کاهش ظرفیت قراردادی مشترکین فعلی صادر شوند و به دارنده خود حق استفاده از ظرفیت معینی را اعطا می‌کنند.

هدف‌گذاری برای حل معضل ناترازی انرژی

اقتصاد ایران با چالش جدی ناترازی در حوزه انرژی مواجه است که نیاز به توسعه زیرساخت‌ها را دوچندان می‌کند. عملیاتی‌سازی ابزارهایی مانند گواهی ظرفیت، در راستای اهداف ماده 38 قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت کشور است. این ابزار اهداف مهمی مانند تأمین مالی برای صنایع انرژی و تضمین بازگشت سرمایه فعالان این حوزه را دنبال می‌کند.

مشوقی اقتصادی برای مقابله با هدررفت منابع

بخش قابل توجهی از منابع انرژی کشور روزانه هدر می‌رود و این اتلاف، معضل ناترازی را عمیق‌تر کرده است. در این شرایط، گواهی‌های ظرفیت به عنوان یک مشوق اقتصادی عمل می‌کنند. این اوراق به تولیدکنندگان انرژی انگیزه مالی لازم را می‌دهند تا به طور جدی برای مقابله با تلفات انرژی اقدام کنند و بهره‌وری را افزایش دهند.

چشم‌انداز سودآوری برای اقتصاد ملی

محمد نظیفی، مدیرعامل بورس انرژی ایران، بر اهمیت بالای این ابزار مالی تأکید کرد. او بیان داشت که بازار گواهی ظرفیت، سودآوری بسیاری برای اقتصاد کشور به همراه خواهد داشت. به گفته نظیفی، مزیت اصلی ایران در حوزه هیدروکربوری است و باید از تمام ظرفیت‌های بازار سرمایه برای توسعه این مزیت اقتصادی راهبردی استفاده کرد.

جمع‌بندی و تحلیل اقتصادی
تصویب گواهی ظرفیت حامل‌های انرژی و آب توسط کمیته فقهی، یک نقطه عطف در پیوند بازار سرمایه با بخش واقعی اقتصاد محسوب می‌شود. این اقدام نه تنها یک ابزار مالی جدید برای سرمایه‌گذاران معرفی می‌کند، بلکه یک راهکار عملیاتی برای مواجهه با بحران ناترازی انرژی ارائه می‌دهد. این اوراق با ایجاد انگیزه اقتصادی برای بهینه‌سازی و توسعه زیرساخت‌ها، می‌توانند سرمایه‌های خصوصی را به سمت پروژه‌های استراتژیک انرژی هدایت کنند. موفقیت این ابزار، گامی مهم در جهت تأمین مالی پایدار و کاهش وابستگی به منابع دولتی در بخش انرژی خواهد بود و می‌تواند به افزایش بهره‌وری کلی اقتصاد ملی کمک شایانی نماید.

شرکت آلومینای ایران در گزارش عملکرد تیر ماه 1404، جهشی چشمگیر و 97 درصدی در درآمد عملیاتی خود نسبت به دوره مشابه سال قبل ثبت کرد. درآمد این شرکت به 15,137 میلیارد ریال رسید که نسبت به خرداد ماه نیز 12 درصد رشد نشان می‌دهد. این موفقیت مالی در حالی به دست آمد که حجم فروش سالانه 22 درصد افزایش یافت، اما حجم تولید با افتی 2 درصدی مواجه شد. محصول «پودر آلومینا» با اختصاص 56 درصد از درآمد، نقشی کلیدی در این دستاورد ایفا کرد.

شرکت پالایش نفت اصفهان (شپنا) در تیر ماه 1404 عملکردی درخشان را با ثبت رشد 26 درصدی درآمد عملیاتی ماهانه به نمایش گذاشت. درآمد این شرکت به 622 هزار و 676 میلیارد ریال رسید که عمدتاً ناشی از فروش محصولاتی چون نفت گاز و بنزین یورو 5 بود. حجم تولید با رشد سالانه 9 درصدی و ماهانه 19 درصدی، به 1 میلیون و 959 هزار و 229 مترمکعب افزایش یافت. این آمار نشان‌دهنده شتاب‌گیری قابل توجه فعالیت‌های تولیدی و تجاری این غول پالایشی است.

شرکت هوشمند گستر هوتن پارس با نماد معاملاتی «مایکت»، به عنوان پنجمین شرکت دانش‌بنیان در تابلوی بازار نوآفرین فرابورس ایران درج شد. این شرکت فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال و تولید اپلیکیشن که به گروه حصین تعلق دارد، فعالیت خود را از سال 1390 آغاز کرده است. ورود «مایکت» به بازار سرمایه، شفافیت را افزایش داده و افق‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌های کشور ایجاد می‌کند.

بانک توسعه تعاون از طرح “اوراق حق تقدم استفاده از تسهیلات مسکن” رونمایی کرد. در این طرح، سپرده‌گذاران علاوه بر دریافت سود کوتاه مدت، اوراق قابل معامله در فرابورس نیز کسب می‌کنند. متقاضیان تسهیلات مسکن نیز می‌توانند بدون نیاز به سپرده‌گذاری، این اوراق را از بازار سرمایه خریداری کرده و وام دریافت نمایند. ویژگی منحصربه‌فرد این محصول، ارائه تمام فرآیندها از افتتاح حساب تا دریافت تسهیلات به صورت کاملاً الکترونیکی و غیرحضوری است. این ابزار نوین با هدف حمایت ویژه از تعاونی‌های مسکن و تسهیل دسترسی عموم جامعه به منابع مالی طراحی شده است.

صندوق سرمایه‌گذاری ساحل در روز جاری با جذب بیش از 3600 میلیارد ریال نقدینگی جدید از سوی سرمایه‌گذاران حقیقی، یکی از قدرتمندترین جریان‌های ورود پول در بازار سرمایه را ثبت کرد. این استقبال چشمگیر، نشان‌دهنده اعتماد بالای فعالان بازار به عملکرد و ثبات این صندوق است. سرمایه‌گذاران می‌توانند با نماد «ساحل» از طریق کارگزاری‌ها در این صندوق سرمایه‌گذاری کنند.

شرکت فولاد امیرکبیر کاشان سود سالیانه سهامداران خود را به ازای هر سهم ۴۵۰ ریال تعیین کرد. این تصمیم در پی مصوبه مجمع عمومی سالیانه شرکت در تاریخ ۶ خرداد ۱۴۰۴ اتخاذ شده است. شاهین حیدری، مدیرعامل شرکت، اعلام کرد که فرآیند واریز سود برای سهامداران حقیقی، صندوق‌ها و سبدگردان‌ها از تاریخ ۲۲ مرداد ۱۴۰۴ آغاز می‌شود. وی این اقدام را نشانه پایبندی شرکت به حقوق سهامداران و سیاست‌های کلان اعتمادآفرین مجموعه دانست.

بورس انرژی ایران در اقدامی جدید، اوراق گواهی صرفه‌جویی گازوئیل را در نیمه نخست شهریور ماه پذیرش می‌کند. این ابزار مالی با هدف ایجاد انگیزه برای صرفه‌جویی در صنایع و مقابله با کمبود سوخت نیروگاه‌های برق حرارتی طراحی شده است. با عرضه روزانه حداکثر 3 میلیون لیتر، این اوراق مسیر نوینی برای مدیریت ناترازی انرژی در کشور فراهم می‌آورد. این اقدام مکمل تجربیات موفق قبلی بورس انرژی در عرضه گواهی‌های صرفه‌جویی برق و گاز است.

شرکت پالایش نفت تهران (شتران) در ۳ ماهه نخست سال ۱۴۰۴ عملکرد مالی درخشانی را به ثبت رساند. این شرکت با اتکا به بهبود فرآیندهای عملیاتی، موفق شد درآمد خود را با رشد ۵۳ درصدی به ۱۰۹ هزار میلیارد تومان برساند. این دستاورد به جهش ۳.۵ برابری سود خالص منجر شد و رقم تاریخی ۱۰.۳ هزار میلیارد تومان را برای سهام‌داران خود محقق ساخت. این عملکرد، جایگاه شتران را به عنوان یکی از سودآورترین نمادهای بازار سرمایه ایران تثبیت کرد.