آیین افتتاح آزمایشگاه صنعت ۴.۰ دانشگاه صنعتی اصفهان امروز ۲۴ آذرماه ۱۴۰۳ با حضور استاندار اصفهان، مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه، رئیس دانشگاه صنعتی اصفهان، رئیس شهرک علمی تحقیقاتی، جمعی از مسئولین استانی و تعدادی از معاونین و مدیران شرکت فولاد مبارکه برگزار شد.
آزمایشگاه صنعت ۴.۰ که با سرمایه‌گذاری شرکت فولاد مبارکه افتتاح شد، پیشرفته‌ترین و به‌روزترین امکانات را در زمینه رباتیک، هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء، ساخت افزایشی، واقعیت افزوده و مجازی و کارخانه هوشمند برای دانشجویان، اساتید و فعالین زیست‌بوم فناوری و نوآوری فراهم می‌کند.
تعامل مستقیم دانشگاه و صنعت فولاد در یک محیط آموزشی عملیاتی پویا برای دستیابی به راهکارهای نوآورانه مبتنی بر فناوری‌های جدید صنعت ۴.۰، فرهنگ‌سازی در بین جامعه مهندسان و متخصصان صنعت فولاد برای تسریع در به کارگیری فناوری‌های نوظهور، رشد مهارت‌ها و دانش علمی دانشجویان برای استفاده از نسل جدید صنعت و فناوری و ورود به بازار کار، آشنایی دانشجویان با مبانی و اصول تحول دیجیتال و نحوه پیاده‌سازی آن در صنایع مختلف، افزایش بهره‌وری و بهینه‌سازی فرایندهای تولید با پشتیبانی از تولید هوشمند و توسعه ارتباطات بین‌المللی و همکاری‌های صنعتی از اهداف راه‌اندازی این آزمایشگاه است.
این آزمایشگاه در فضایی بالغ بر ۵۰۰ مترمربع شامل دو سالن مرکز رباتیک صنعت۴.۰ و یک فضای زیرساختی با واقعیت افزوده و تجهیزات مکانیکی است.
*استاندار اصفهان؛ وجود فولاد مبارکه در استان اصفهان یک نعمت است / فولاد مبارکه باید در حوزه هوش مصنوعی به الگویی برای کل کشور تبدیل شود
مهدی جمالی نژاد، استاندار اصفهان گفت: مجموعه فولاد مبارکه در استان اصفهان یک نعمت است. دکتر طیب نیا در ۶ موضوع مهم و ریشه‌ای استان ورود کرده است، من با جنس فولاد مبارکه بیگانه نیستم، کمتر دیدم مجموعه دلسوزی را که در همه عرصه‌ها ورود کند. در حل بحران آب استان و انتقال آب دریا به اصفهان ورود کرده است، در حوزه مسئولیت اجتماعی برای رفع مشکلات استان به صورت ریشه‌ای ورود کرده که جای قدردانی دارد و در بسیاری از زمینه‌ها همکاری خوبی داشته‌اند.
بنده بهترین خاطرات را در دانشگاه صنعتی داشتم، از دکتر طیب نیا و دکتر میبدی که این خاطرات را برای من زنده کردند، تشکر می‌کنم. همواره افتخار می‌کنم که شاگرد خیلی از اسطوره‌های علمی در دانشگاه صنعتی اصفهان بودم.
استاندار اصفهان با بیان اینکه در ابتدای فعالیت به عنوان استاندار اصفهان و در حین بررسی نظام مسائل استان اصفهان اولویت‌بندی مسائل خیلی سخت بود، گفت: در طول سه دهه مشکلات اصفهان روی هم تلنبار شده است، بر این اساس تصمیم گرفتیم یک سری اتفاقات سریع‌تر بیفتد، از این رو سه میز گردشگری، انرژی‌های نوین و هوش مصنوعی را در استانداری اصفهان تشکیل داده‌ایم و هر روز به ابعاد مختلف این سه موضوع رسیدگی می‌کنیم.
وی افزود: در بحث گردشگری خیلی از مسائل از صنایع دستی گرفته تا حوزه‌های مختلف گردشگری و ورودی و خروجی گمرک نیاز به بررسی و پیگیری دارد که این موضوعات را در دستور کار قرار داده‌ایم.
جمالی نژاد با اشاره به راه‌اندازی میز انرژی‌های نوین نیز گفت: ما ناچاریم بر روی بحث انرژی ورود کنیم، باید یک دهه گذشته در این زمینه ورود می‌کردیم، مقداری دیر از خواب بیدار شدیم، امروز با چالش‌های آلودگی هوا، نبود سوخت جایگزین و غیره مواجه هستیم و باید بحث انرژی برای ما اولویت باشد.
وی با اشاره به راه‌اندازی میز هوش مصنوعی گفت: حدود ۱۰ سال پیش ما به جد به این موضوع ورود کردیم، شهرهای دانش پایه و یا به نوعی کالج سیتی‌ها محصول آن زمان بود که بیشتر اتفاقات در شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان رقم خورد، از این رو هوش مصنوعی را دنبال خواهیم کرد تا به موفقیت‌های روزافزونی در این زمینه در استان اصفهان برسیم.
*محمدیاسر طیب‌نیا؛ رسیدن به پیشرفت اقتصادی، نیازمند برنامه‌ریزی بلند مدت و داشتن استراتژی مدون است
از استاندار اصفهان که اهتمام ویژه به فعالیت‌های علمی، صنعتی و دانشگاهی دارد، تشکر می‌کنم، همچنین از عزیزان در دانشگاه صنعتی به واسطه همکاری خوبی که با فولاد مبارکه به ویژه طی سه سال اخیر داشته‌اند، تشکر می‌کنم.
این روزها یک سوال ذهن همه ما و جامعه نخبگی کشور را به خود مشغول کرده است و آن این است که چطور می‌توانیم بر مشکلات اقتصادی غلبه کنیم؟ چطور می‌توانیم مسیر پیشرفت اقتصادی را در کشور با سرعت طی کنیم؟ و این دغدغه اصلی ما و همه دلسوزان است. قطعاً رسیدن به اهداف این چنین، نیازمند برنامه‌ریزی بلند مدت است و نگاه عمیق را می‌طلبد و داشتن استراتژی مدون در این زمینه ضروری است و این روند به صورت اتفاقی روی نمی‌دهد و در هیچ کجای دنیا این اتفاق نیفتاده است.
طی چند دهه اخیر راهکارهای متعددی برای رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه توصیه و تجویز شده است. از نظریه اجماع واشنگتن، نظریه‌های اقتصادی، نظریه‌های توسعه‌ای که در این حوزه بیان شده و مبنای اغلب این راهکارها کپی کردن مسیری است که کشورهای توسعه یافته رفته‌اند و یا نسخه‌هایی است که صندوق بین‌المللی پول، بانک جهانی و خزانه‌داری آمریکا و غیر توصیه کرده‌اند که بسیاری از این‌ها در کشورهایی مانند آمریکای لاتین تجربه شد و بسیاری از آنها نیز موفق نبود و شاید خیلی از جاها اساساً زمینه‌ای بود برای سلطه بیشتر قدرت‌های اقتصادی برتر.
*بنگاههای بزرگ و مراکز علمی دانشگاهی متولی اصلی خلق مسیرهای جدید برای توسعه اقتصادی هستند
یکی از نظریه‌هایی که پیش از این مطرح شده و به نظر می‌آید بیشتر با ساختار کشور ما تطبیق دارد، نظریه “همپایی” و یا “عقب ماندگی جبران فاصله” است. این نظریه منتسب به آقای “کئون لی” است و در این نظریه محور رشد اقتصادی یا بیشترین عاملی که در رشد اقتصادی و توسعه و پیشرفت کشور می‌تواند مؤثر باشد، بحث نوآوری به ویژه نوآوری در بنگاههای بزرگ عنوان شده است و این مسیری است که در کشورهای جنوب شرقی آسیا تجربه شده و تجربه موفقی نیز بوده است. به عبارتی آقای “لی” در کتابی که تحت همین عنوان دارد، مطرح می‌کند که بنگاههای بزرگ و مراکز علمی دانشگاهی متولی اصلی خلق مسیرهای جدید برای توسعه اقتصادی هستند، وی همچنین در نظریه خود دو برداشت متفاوت از مفهوم نوآوری را مطرح می کند؛ یکی از این برداشت‌ها مسیری است که نوآوری را در توانمندی فناوری صنعت می‌بیند و دیگری مسیری است که در بخش علم و تحقیقات دانشگاهی، به دنبال نوآوری است. سپس نتیجه‌گیری می‌کند در کشورهایی که مسیر دوم را صرفاً پیگیری کردند، شاهد جامعه علمی هستیم اما جامعه‌ای علمی که به دور از واقعیت است!
اما در مقابل کشورهایی که مسیر فناورانه صنعتی را اولویت قرار دادند و به تعبیری سیاست فناوری را بر سیاست علمی اولویت دادند. این‌ها کشورهایی هستند که در کنار جذب فناوری خارجی، سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی در حوزه تحقیق و توسعه کرده‌اند و تقاضای زیادی از طریق بخش صنعت به ویژه بنگاههای بزرگ به سمت دانشگاه‌ها سوق داده شده است؛ این همان مسیری است که امروز ما در جایی مانند فولاد مبارکه به عنوان یک صنعت بزرگ و یا بزرگترین صنعت کشور دنبال می‌کنیم. بر اساس این نظریه دولت‌ها باید برای نوآوری و فناوری‌های جدید ایجاد توانمندی کنند و مشوق های لازم را در نظر بگیرند و بنگاههای بزرگ در نقش پیشتازان این مسیر خواهند بود.
نکته دوم اینکه ما در دهه‌های قبل پای درس اساتید آموختیم که شرکت‌های کوچک عامل موفقیت هستند؛ اما پس از آن و حدود دو دهه قبل با تغییر نگاه آنها این نگاه مطرح شد که شرکت‌های بزرگ مبنای رشد اقتصادی هستند و آن چیزی که امروز بر روی آن به نتیجه رسیده‌ایم این است که نسخه رشد اقتصاد، ترکیبی از بنگاههای کوچک و بنگاههای بزرگ اقتصادی است که رشد بنگاههای بزرگ با حمایت از بنگاههای کوچک و شرکت‌های دانش بنیان به وجود می‌آید. بنگاههای کوچک ضعیف هستند و سرمایه‌گذاری‌هایی که می‌شود عقیم می‌ماند. چرا که لوکوموتیوی که در نقش یک کِشنده آنها را به دنبال خود بکشد وجود ندارد. البته اتفاقات خوبی در مقاطع کوتاه مدت در بنگاههای کوچک رخ داده است اما بسیاری از آنها به نتیجه نرسیدند.
*اگر به دنبال رشد سریع هستیم باید نگاهی رو به آینده داشته باشیم
نکته سوم به خدمت گرفتن نوآوری در رشد و پیشرفت صنایعی است که بیشتر بازدهی دارند و نگاه رو به جلو یا به اصطلاح مهندسی معکوس دارند. ما در دهه‌های قبل در فولاد مبارکه بحث بومی‌سازی و مهندسی معکوس را به خوبی دنبال کردیم، در شهرک علمی تحقیقاتی، شرکت‌های بسیاری هستند که با بهره‌مندی از مهندسی معکوس نیازمندی‌‌های کشور که وارداتی بودند را تا ۹۰ درصد بومی‌سازی کرده و به خودکفایی رسانده‌اند. ما سه دهه پیش در فولاد‌مبارکه با وابستگی کامل کار شروع کردیم اما امروز به عدد قابل افتخار بیش از ۹۰ درصد خودکفایی رسیده‌ایم.
اگر به دنبال رشد سریع هستیم باید نگاه رو به آینده داشته باشیم، آنجاست که اقیانوس آبی است، مادامی که نگاهمان صرفا مهندسی معکوس باشد همواره پیرو هستیم و نمی‌توانیم با سرعت حرکت کنیم. سرعت رشد شرکت‌های بزرگ امروز به شدت بالا است و ما هرچه به مهندسی معکوس سرعت دهیم نمی‌توانیم به آنها برسیم، بلکه باید نگاه رو به جلو و به آینده داشته باشیم و یکی از مسیرهایی که باید طی کنیم ورود به حوزه صنعت ۴.۰ و تحول دیجیتال است.
بر این اساس اگر بتوانیم بر مبنای صنعت ۴.۰ و همکاری دانشگاه‌ها، بنگاههای کوچک و فناور و دانش بنیان را راه بیندازیم و راه میانبر برای صنعت بزرگی مانند فولاد مبارکه ایجاد کنیم، می‌توانیم رشد خوب و جهش اقتصادی را رقم بزنیم.
در فولاد مبارکه طی چند سال اخیر در صنعت ۴.۰ اقدامات خوبی شروع شده و به نظر می‌رسد یکی از راهکارهای بقا و ایجاد مزیت رقابتی برای صنعت فولاد در کشورمان که رتبه دهم تولید فولاد در دنیا را از آن خود کرده است، همین اصل است.
*توسعه زیرساخت‌های هوشمندسازی کشور در دستور کار است
امروز چگونگی رشد و پیشرفت سریع و رفع مشکلات اقتصادی دغدغه جامعه نخبگان کشور است، برای این امر می‌توان نوآوری را به عنوان راهکاری موفق معرفی کرد، مسیری که ما نیز باید به آن توجه کنیم و شرکت‌های بزرگ، نقش محوری در این حوزه دارند. این شرکت‌ها به عنوان پیشرانان توسعه می‌توانند حامی شرکت‌های کوچک و متوسط و شرکت‌های دانش‌بنیان باشند و اتفاق بزرگی را رقم بزنند.
تحول دیجیتال، هوشمندسازی، صنعت ۴.۰ و زیرمجموعه‌های آن مباحثی است که موضوع فناوری و نوآوری‌های جدید به شدت به آنها وابسته است و فولاد مبارکه در این حوزه پیشگام بوده است.
سعی شده است با راه‌اندازی آزمایشگاه صنعت ۴.۰ پروژه‌های خوبی تعریف شود که هم خود فولاد مبارکه در راستای افزایش بهره‌وری از آن استفاده کند و هم گام‌های اولیه را در زیست بوم فناوری و نوآوری استان و کشور ایجاد کند.
شرکت فولاد مبارکه در ۱۰ شرکت دانش بنیان در حوزه صنعت ۴.۰ و با محورهای هوشمندسازی، رباتیک و زیرساخت‌های تحول دیجیتال در این صنعت سرمایه‌گذاری کرده است، امیدواریم این سرمایه‌گذاری‌ها بستری را فراهم کند که فولاد مبارکه و شرکت‌های فعال در صنعت از آن بهره‌مند شوند.
گام بعدی ما ایجاد زیرساخت‌های هوشمندسازی است که این موضوع نیز در کشور مغفول مانده و در حال تدوین برنامه‌ای هستیم که با محوریت شرکت ایریسا بتوانیم به این حوزه هم وارد شویم.
*ایجاد زیست بوم در نوآوری، فناوری و صنعت ۴.۰
رقبای ما با سرعت در حوزه تحقیق و توسعه در حال حرکت هستند، امروز شرکت‌های برتر فولادی حداقل ۳ الی ۴ درصد درآمدهای خود را صرف تحقیق و توسعه می‌کنند و متاسفانه ما با این شرایط فاصله بسیاری داریم. هر چند می‌توان با جرأت گفت فولاد مبارکه از همه صنایع دیگر کشور در این زمینه جلوتر است اما بازهم با شرکت‌های برتر در دنیا فاصله زیادی دارد.
تلاش ما این است که فولاد مبارکه با همکاری سازنده همه بازیگران این عرصه، زیست بومی را فراهم کند که کمبودهای زنجیره را با کنار خود قرار دادن شرکت‌های دانش بنیان برطرف کند تا در نهایت موجب رشد و بالندگی شود. در این زمینه مهمترین حرکتی که فولاد مبارکه انجام داده استفاده از محصولات این شرکت‌ها بوده است، ما ضمن حمایت از این شرکت‌ها محصولات آنها را نیز در گروه فولاد مبارکه تامین و استفاده می‌کنیم. همچنین قراردادهای بلند مدت تا ۱۰ سال با آنها منعقد می‌کنیم تا بتوانند با اطمینان خاطر سرمایه‌گذاری کنند.
هدف ما در فولاد این است که زیست بومی را چه در صنعت ۴.۰ و چه در حوزه نوآوری و فناوری پیرامون فولاد مبارکه به ویژه در استان اصفهان فراهم کنیم تا بتوانیم در بازه زمانی چند ساله اصفهان را به قطب نوآوری و فناوری کشور تبدیل کنیم.
