در سال ۱۴۰۳، صنعت فولاد ایران و شرکت آهن و فولاد ارفع با بحرانی جدی ناشی از ناترازی تأمین انرژی مواجه بودند. با وجود ظرفیت تولید ۵۰ میلیون تن در کشور، محدودیت‌های انرژی باعث شد که تولید واقعی به ۳۰ میلیون تن کاهش یابد؛ این امر به معنای استفاده از تنها ۶۰ درصد ظرفیت موجود است.
*دلایل بحران تولید فولاد:
- ناترازی در تأمین برق:
شرکت فولاد ارفع با ۲۶۵۰ ساعت توقف در خطوط تولید مواجه شد؛ این رقم معادل بیش از سه و نیم ماه تعطیلی کامل بوده که موجب زیانی بالغ بر ۸ هزار میلیارد تومان درآمد و ۳ هزار میلیارد تومان سود شده است.
- کمبود گاز و خوراک سنگ‌آهن:
عدم تأمین منابع اولیه یکی دیگر از عواملی است که محدودیت‌هایی جدی در ظرفیت تولید ایجاد کرده است.
*پیامدهای اقتصادی ناترازی انرژی:
مهندس صفری، مدیرعامل شرکت آهن و فولاد ارفع، تأکید دارد که محدودیت‌های انرژی تأثیر مستقیمی بر روند اقتصاد کشور داشته:
- صنعت فولاد سهم ۵ درصدی در GDP کشور و ۱۷ درصدی در صادرات غیرنفتی دارد. هرگونه محدودیت انرژی در این صنعت مستقیماً موجب اختلال در زنجیره اقتصادی کشور و کاهش رشد اقتصادی می‌شود.
- ادامه این شرایط، صنعت فولاد را به نقطه سر به سر (سطحی بدون سودآوری) نزدیک می‌کند؛ موضوعی که تهدیدی برای آینده صنعت محسوب می‌شود.
*چالش برنامه‌ریزی در مواجهه با قطعی‌ها:
صفری معتقد است که عدم اطلاع‌رسانی و برنامه‌ریزی شفاف از سوی مراکز دیسپچینگ، بیش از قطعی‌های انرژی، بر صنعت تأثیر گذاشته است. وی پیشنهاد می‌کند که:
- برنامه‌ریزی قطعی‌ها حداقل یک ماه پیش از وقوع: با آگاهی زودتر از محدودیت‌های انرژی، صنایع می‌توانند برای بهینه‌سازی تولید و جلوگیری از زیان اقتصادی برنامه‌ریزی کنند.
- توجه به اولویت‌بندی تخصیص انرژی: با سهم قابل‌توجه صنعت فولاد در GDP و صادرات غیرنفتی کشور، این بخش باید در اولویت تأمین انرژی قرار گیرد.
*جمع‌بندی و راه‌حل‌ها:
مهندس صفری خواستار اتخاذ رویکردی شفاف‌تر و مهربان‌تر در برنامه‌ریزی تأمین انرژی است. پیشنهاد وی به مسئولان این است که با اطلاع‌رسانی به‌موقع و تخصیص منابع به صنایع کلیدی مانند فولاد، از بحران‌های آینده جلوگیری کنند.
