صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان؛ گام تازه بازار سرمایه در حل چالش‌های صنعت مسکن

*تحول اساسی در تأمین مالی صنعت مسکن

محمدحسن واقف، مدیر سرمایه‌گذاری‌های جایگزین تأمین سرمایه نوین، تأکید کرد که توسعه ابزارهای مالی جدید، به‌ویژه صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان، می‌تواند به تغییرات ساختاری در تأمین مالی صنعت مسکن منجر شود. این ابزارها با تجمیع سرمایه‌های خرد و هدایت آن‌ها به سمت پروژه‌های املاک و ساختمانی، راهکاری عملی برای رفع چالش‌های مالی در این صنعت ارائه می‌دهند.

*قانون جدید واگذاری دارایی‌های دولتی؛ فرصت جدید برای بازار مسکن

واقف با اشاره به قانون جدید واگذاری دارایی‌های دولتی از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری اظهار داشت که این قانون نه‌تنها زمینه نقدشوندگی دارایی‌های ملکی دولت را فراهم می‌کند، بلکه منابع خرد را به سمت دارایی‌های مولد هدایت می‌کند. این اقدام، تأمین مالی پروژه‌های عمرانی را تسهیل کرده و به افزایش عمق بازار سرمایه، تقویت نقدشوندگی و تحریک ساخت‌وساز در کشور منجر خواهد شد.

*ابزارهای پیشرفته‌ بازار سرمایه برای توسعه صنعت مسکن

به گفته واقف، ابزارهای متنوع بازار سرمایه مانند اوراق مشارکت پروژه‌ای، اوراق اجاره، اوراق منفعت، اوراق رهنی توسعه‌یافته و صندوق‌های املاک و مستغلات، نقش مهمی در تأمین مالی بخش مسکن ایفا می‌کنند. او بر اهمیت صندوق‌های زمین و ساختمان جدید تأکید کرد که با جذب سرمایه‌های خرد و مشارکت عمومی، مسیر نقدینگی به بخش مسکن را هموار کرده و نوسانات بازار ارز و طلا را کاهش می‌دهند.

*دو چالش اصلی در حوزه مسکن

واقف مشکلات صنعت مسکن ایران را در دو محور اصلی برشمرد:

1. محدودیت منابع مالی برای پروژه‌های ساختمانی: به گفته او، ابزارهایی مانند انتشار اوراق بدهی پروژه‌ای و تأسیس صندوق‌های چندپروژه‌ای می‌توانند این محدودیت را برطرف کنند و امکان جذب سرمایه برای سازندگان را بدون اتکا به تسهیلات بانکی فراهم سازند.
2. رشد شتابان قیمت مسکن نسبت به درآمد خانوارها: برای مقابله با این مشکل، توسعه بازار اوراق رهنی و تسهیلات وام مسکن مبتنی بر این اوراق، الگویی مشابه کشورهای توسعه‌یافته ایجاد می‌کند که به خانوارها امکان خرید آسان‌تر و پرداخت اقساط در بلندمدت را می‌دهد.

*راهکاری برای سرمایه‌گذاری عمومی در بازار مسکن

واقف تأکید کرد که تعمیق صندوق‌های زمین و ساختمان و صندوق‌های املاک و مستغلات، راهکاری عملی برای سرمایه‌گذاران خرد فراهم می‌کند تا حتی با پس‌اندازهای کوچک، در بازار مسکن مشارکت کنند. این روش، علاوه بر جلوگیری از عقب ماندن از رشد قیمت‌ها، فرصت مناسبی برای جوانان و خانوارهای متوسط و کم‌درآمد جهت ورود تدریجی به بخش مسکن به شمار می‌آید.

*پیشنهاد توسعه مدل‌های جدید مالی

واقف در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود خاطرنشان کرد که بازار سرمایه ایران، علاوه بر ابزارهای موجود، می‌تواند با توسعه مدل‌های نوینی مانند صندوق‌های زمین و ساختمان چندپروژه‌ای، ابزارهای پوشش ریسک پروژه‌های ساختمانی و تسهیل انتشار اوراق بدهی املاک، فرصت‌های بیشتری برای صنعت مسکن ایجاد کند.

***

صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان و ابزارهای مالی مانند اوراق رهنی، نقش کلیدی در ایجاد تحول ساختاری در صنعت مسکن ایران ایفا می‌کنند. این ابزارها نه‌تنها به رفع محدودیت‌های منابع مالی کمک می‌کنند، بلکه با هدایت نقدینگی به سمت پروژه‌های مولد، زمینه کاهش نوسانات بازارهای موازی نظیر ارز و طلا را فراهم خواهند کرد. با ارتقای ابزارهای تخصصی و تعمیق مدل‌های تأمین مالی، علاوه بر تسهیل مالکیت مسکن برای خانوارهای کم‌درآمد، می‌توان سطح مشارکت عمومی در بازار سرمایه را بهبود بخشید و اقتصاد کشور را در مسیر رونق بیشتر قرار داد.