*آغاز عصر طلایی انرژی هسته‌ای با رکورد تولید جهانی
آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) اعلام کرد که زیرساخت‌های بازار، فناوری و سیاست، مسیر را برای آغاز دوره‌ای تازه از رشد انرژی هسته‌ای در دهه‌های آینده هموار کرده است. فاتح بیرول، مدیر اجرایی آژانس، تأکید کرد که بازگشت قدرتمند انرژی هسته‌ای به‌وضوح در جریان است و انتظار می‌رود تا سال 2025، این صنعت رکورد تازه‌ای در تولید برق ثبت کند. این پیش‌بینی نشان‌دهنده تحول بنیادین در نگرش جهانی نسبت به انرژی هسته‌ای و پذیرش آن به‌عنوان بخش حیاتی از آمیخته انرژی پایدار است.
*رشد بی‌سابقه ظرفیت‌های هسته‌ای در سراسر جهان
بیش از 70 گیگاوات ظرفیت جدید هسته‌ای در سراسر جهان در حال ساخت است که رقمی از بالاترین سطوح طی سه دهه اخیر محسوب می‌شود. این رشد چشمگیر نشان‌دهنده تعهد جدی کشورها به توسعه انرژی پاک و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی است. همچنین بیش از 40 کشور در حال برنامه‌ریزی برای گسترش سهم انرژی هسته‌ای در سبد انرژی خود هستند که حاکی از اجماع جهانی در مورد اهمیت این منبع انرژی برای دستیابی به اهداف اقلیمی و امنیت انرژی است.
*چالش تأمین سوخت هسته‌ای و رقابت بر سر منابع
این جهش در تولید، نیاز به سوخت هسته‌ای را به‌شدت افزایش خواهد داد به‌گونه‌ای که سرعت توسعه ظرفیت نیروگاه‌ها از رشد جهانی تولید اورانیوم پیشی می‌گیرد. این عدم تعادل بین عرضه و تقاضا، رقابت بر سر منابع تازه را داغ‌تر کرده و ضرورت یافتن راه‌حل‌های نوآورانه برای تأمین پایدار سوخت هسته‌ای را برجسته می‌کند. کمبود احتمالی اورانیوم می‌تواند تهدیدی جدی برای برنامه‌های توسعه انرژی هسته‌ای کشورها محسوب شود.
*پیشتازی چین در نوآوری‌های فناوری هسته‌ای
چین در این رقابت فناورانه پیشتاز است و از توسعه راکتورهای توریم گرفته تا دستیابی به روش‌های جدید استخراج اورانیوم از آب دریا، در خط مقدم تحقیقات قرار دارد. این کشور با سرمایه‌گذاری گسترده در تحقیق و توسعه، توانسته است جایگاه رهبری خود در صنعت انرژی هسته‌ای را تقویت کند. رویکرد جامع چین شامل توسعه فناوری‌های نوین، بهبود ایمنی راکتورها و یافتن منابع جایگزین سوخت هسته‌ای است که نشان‌دهنده استراتژی بلندمدت این کشور در حوزه انرژی است.
*دستاورد انقلابی در استخراج اورانیوم از آب دریا
تیمی از پژوهشگران چینی و تایوانی موفق به توسعه یک روش الکتروشیمیایی پیشرفته شده‌اند که از نظر هزینه و مصرف انرژی، کارآمدتر از تمام روش‌های پیشین عمل می‌کند. این نوآوری فناورانه می‌تواند تحولی بنیادین در صنعت تأمین سوخت هسته‌ای ایجاد کند و وابستگی کشورها به منابع زمینی اورانیوم را کاهش دهد. توسعه این فناوری نشان‌دهنده پیشرفت قابل توجه در علوم مواد، الکتروشیمی و مهندسی فرآیند است.
*ثبت رکورد استخراج 100 درصدی از آب‌های چین
بر اساس گزارش MSN News، این تیم توانسته است 100 درصد اورانیوم محلول در آب دریای چین شرقی و 85 درصد در دریای چین جنوبی را استخراج کند. با افزایش مقیاس الکترودها، حتی استخراج کامل از دریای چین جنوبی هم ممکن شده است. این دستاورد نشان‌دهنده کارایی فوق‌العاده فناوری جدید و قابلیت آن برای استخراج تقریباً کامل اورانیوم موجود در آب دریا است که پیش از این غیرممکن تلقی می‌شد.
*کاهش هزاربرابری مصرف انرژی نسبت به روش‌های مرسوم
نشریه New Scientist گزارش داد که آزمایش‌ها نشان می‌دهد این فناوری بیش از هزار برابر کمتر از روش‌های الکتروشیمیایی مرسوم انرژی نیاز دارد. این کاهش چشمگیر مصرف انرژی، یکی از مهم‌ترین مزایای فناوری جدید محسوب می‌شود که آن را از نظر اقتصادی و زیست‌محیطی بسیار جذاب می‌کند. کاهش مصرف انرژی همچنین به معنای کاهش ردپای کربنی فرآیند استخراج و افزایش پایداری آن است.
*کاهش قابل توجه هزینه‌های استخراج
برآورد هزینه‌ها نیز بسیار امیدوارکننده است: حدود 83 دلار برای هر کیلوگرم اورانیوم، یعنی نصف هزینه جذب فیزیکی (205 دلار) و یک‌چهارم روش‌های الکتروشیمیایی قبلی (360 دلار). این کاهش هزینه می‌تواند استخراج اورانیوم از آب دریا را از نظر اقتصادی رقابتی با استخراج از معادن زمینی کند و دسترسی به منابع عظیم اورانیوم موجود در اقیانوس‌ها را عملی سازد. کاهش هزینه همچنین امکان توسعه گسترده‌تر این فناوری را فراهم می‌کند.
*تقویت جایگاه چین در صنعت جهانی اورانیوم
این موفقیت می‌تواند جایگاه چین را در رأس صنعت جهانی اورانیوم تثبیت کند؛ صنعتی که تاکنون در تسلط کانادا، قزاقستان و استرالیا بوده و حدود 70 درصد از تولید جهانی را در اختیار دارند. دسترسی به فناوری پیشرفته استخراج از آب دریا می‌تواند تعادل قدرت در بازار جهانی اورانیوم را تغییر دهد و چین را به بازیگر اصلی این صنعت تبدیل کند. این تحول می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر ژئوپلیتیک انرژی داشته باشد.
*فرصت استراتژیک برای کشورهای فاقد ذخایر معدنی
اهمیت این فناوری فراتر از چین است و برای کشورهایی که ذخایر معدنی ندارند، توانایی استخراج اورانیوم از اقیانوس‌ها می‌تواند یک فرصت استراتژیک باشد. این فناوری امکان دسترسی مستقل به سوخت هسته‌ای را برای کشورهای جزیره‌ای و ساحلی فراهم می‌کند و وابستگی آنها به واردات اورانیوم را کاهش می‌دهد. دموکراتیزه شدن دسترسی به سوخت هسته‌ای می‌تواند تحولی بنیادین در صنعت انرژی جهان ایجاد کند.
*تأیید اهمیت فناوری توسط برندگان نوبل
استیون چو، برنده جایزه نوبل فیزیک، سال‌ها پیش تأکید کرده بود: «برای عبور از عصر سوخت‌های فسیلی، به انرژی هسته‌ای نیاز داریم و استخراج از آب دریا می‌تواند امنیت تأمین سوخت را برای کشورهایی که اورانیوم زمینی ندارند، تضمین کند.» این بیانیه نشان‌دهنده اهمیت استراتژیک فناوری استخراج اورانیوم از آب دریا و نقش آن در آینده انرژی جهان است. تأیید دانشمندان برجسته، اعتبار علمی این رویکرد را تقویت می‌کند.
*پتانسیل عظیم منابع اورانیوم در اقیانوس‌ها
اقیانوس‌های جهان حاوی حدود 4.5 میلیارد تن اورانیوم هستند که هزاران برابر بیشتر از ذخایر زمینی شناخته شده است. این منبع عظیم می‌تواند نیاز انرژی هسته‌ای جهان را برای هزاران سال تأمین کند و نگرانی‌های مربوط به کمبود سوخت هسته‌ای را برطرف سازد. دسترسی به این منابع عظیم می‌تواند انقلابی در صنعت انرژی ایجاد کند و آینده پایدار انرژی را تضمین نماید.
*چالش‌های فنی و اقتصادی پیش رو
علی‌رغم دستاوردهای چشمگیر، هنوز چالش‌هایی در مسیر تجاری‌سازی این فناوری وجود دارد. افزایش مقیاس تولید، بهبود دوام تجهیزات در محیط دریایی و کاهش بیشتر هزینه‌ها از جمله موضوعاتی است که نیاز به تحقیق و توسعه بیشتر دارد. همچنین ملاحظات زیست‌محیطی و تأثیر فرآیند استخراج بر اکوسیستم‌های دریایی باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
*تأثیر بر بازار جهانی انرژی
موفقیت در تجاری‌سازی این فناوری می‌تواند تأثیر عمیقی بر بازار جهانی انرژی داشته باشد. کاهش قیمت اورانیوم، افزایش امنیت تأمین سوخت هسته‌ای و تسریع در توسعه نیروگاه‌های هسته‌ای از جمله پیامدهای احتمالی این پیشرفت است. همچنین ممکن است شاهد تغییر در استراتژی‌های انرژی کشورها و افزایش سهم انرژی هسته‌ای در آمیخته انرژی جهانی باشیم.
***
دستیابی به فناوری استخراج کارآمد اورانیوم از آب دریا، نقطه عطفی در تاریخ انرژی هسته‌ای محسوب می‌شود. این پیشرفت همراه با رشد بی‌سابقه ظرفیت‌های هسته‌ای جهانی، آغازگر عصر جدیدی از انرژی پاک و پایدار است. چین با پیشتازی در این حوزه، موقعیت استراتژیک خود را در صنعت انرژی جهان تقویت کرده و الگویی برای سایر کشورها ارائه داده است. موفقیت در تجاری‌سازی این فناوری می‌تواند راه را برای دستیابی به آینده‌ای بدون کربن و مستقل از سوخت‌های فسیلی هموار کند و امنیت انرژی جهانی را برای نسل‌های آینده تضمین نماید.
