*برگزاری پنل تخصصی توسعه زنجیره تولید ورق‌های خودرویی
پنل تخصصی توسعه متوازن زنجیره تولید ورق‌های خودرویی در گروه فولاد مبارکه گامی به سوی خودکفایی صنعتی کشور در بیستمین نمایشگاه بین‌المللی قطعات، لوازم و مجموعه‌های خودرو برگزار شد. این رویداد مهم با حضور مجید فخاری مدیر برنامه‌ریزی فروش و حمل محصولات شرکت فولاد مبارکه، کارگر مدیر فروش شرکت ورق خودرو چهارمحال و بختیاری و محسن محمدی کارشناس متالوژی شرکت فولاد مبارکه در غرفه فولاد مبارکه برگزار شد. این پنل فرصتی مناسب برای بررسی دستاوردها و برنامه‌های آینده گروه فولاد مبارکه در حوزه تولید ورق‌های خودرویی فراهم کرد.
*آمار جهانی مصرف فولاد و جایگاه صنعت خودروسازی
مجید فخاری، مدیر برنامه‌ریزی فروش و حمل محصولات فولاد مبارکه، در ابتدای سخنرانی خود به بررسی وضعیت مصرف محصولات فولادی در سطح جهان پرداخت و اظهار کرد که در کل دنیا، مصرف محصولات فولادی حدود 1.8 میلیارد تن است. از این مقدار قابل توجه، صنعت خودروسازی به تنهایی حدود 210 میلیون تن ورق فولادی را به خود اختصاص می‌دهد که نشان‌دهنده اهمیت بالای این صنعت در مصرف محصولات فولادی است. این وابستگی عمیق نشان می‌دهد که بدون ورق‌های فولادی با کیفیت، عملا صنعت خودروسازی امکان فعالیت و توسعه نخواهد داشت و این موضوع اهمیت استراتژیک تولید داخلی این محصولات را دوچندان می‌کند.
*رکورد تولید و تامین ورق خودرویی در سال 1402
فخاری با اشاره به عملکرد درخشان گروه فولاد مبارکه در سال 1402 اعلام کرد که این مجموعه توانسته برای صنعت خودروسازی در کشور حدود یک میلیون و 200 هزار تن ورق فولادی تامین کند. از این مقدار قابل توجه، تقریبا 950 هزار تن آن مربوط به فولاد مبارکه و حدود 260 هزار تن توسط شرکت ورق خودرو چهارمحال و بختیاری تامین شده است. این آمار نشان‌دهنده نقش کلیدی و تعیین‌کننده گروه فولاد مبارکه در تامین نیازهای اساسی صنعت خودروسازی کشور است و حاکی از توانمندی بالای این مجموعه در پاسخگویی به تقاضای روزافزون بازار داخلی محسوب می‌شود.
*تحولات در ترکیب مصرف ورق‌های فولادی خودروسازی
مدیر برنامه‌ریزی فروش فولاد مبارکه به تغییرات مهم در نیاز خودروسازها اشاره کرد و توضیح داد که در حال حاضر، حدود 50 درصد مصرف خودروسازها از ورق‌های سرد فولادی، 20 درصد از ورق‌های گالوانیزه و 30 درصد از ورق‌های گرم و اسیدشویی تشکیل شده است. این تغییر ذائقه خودروسازها به سمت ورق‌های فولادی جدید و پیشرفته، نیاز به سرمایه‌گذاری مستمر و توسعه سبد محصول در این حوزه را افزایش داده است. ورق‌های خودرویی یکی از حوزه‌های بسیار استراتژیک بازار برای تولیدکنندگان محسوب می‌شود و با توجه به الزامات و تغییرات تکنولوژیکی در صنعت خودروسازی، نیاز به ورق‌های ویژه و خاص در این حوزه به شدت افزایش یافته است.
*ظرفیت‌های تولیدی فعلی و برنامه‌های توسعه آینده
فخاری با اشاره به ظرفیت‌های تولیدی موجود اعلام کرد که فولاد مبارکه در حال حاضر 350 هزار تن ظرفیت تولید ورق گالوانیزه برای خودرو دارد و پیش‌بینی می‌شود که این مصرف به دو برابر وضعیت فعلی برسد. هدف اصلی این شرکت افزایش سهم محصولات پیشرفته و استحکام بالای فولاد مبارکه و تامین کامل نیازهای خودروسازها است. شرکت با بهره‌گیری از دو قابلیت اصلی شامل خط نورد سرد با ظرفیت 2 میلیون تن و خط گالوانیزه با ظرفیت 350 هزار تن، امکان تولید انواع ورق‌های مورد نیاز خودروسازان را دارد و آمادگی کامل برای تامین ورق‌های فولادی مورد نیاز 3 میلیون خودرو تولیدی را اعلام کرده است.
*توسعه تولید ورق‌های IF و محصولات پیشرفته
مدیر برنامه‌ریزی فروش فولاد مبارکه همچنین به توسعه ظرفیت تولید ورق‌های IF اشاره کرد و گفت که شرکت در حال توسعه ظرفیت‌های خود است تا بتواند انواع ورق‌های IF را تولید کند. این اقدامات در راستای هم‌راستایی با صنعت خودرو انجام می‌شود و فولاد مبارکه پتانسیل لازم برای تحقق هدف‌گذاری‌های سند چشم‌انداز صنعت خودرو را دارا است. سال گذشته بیش از 63 درصد محصولاتی که به خودروسازان فروخته شد، از نوع محصولات IF یا استحکام بالا بوده است که نشان‌دهنده توانمندی شرکت در تولید محصولات پیشرفته و تخصصی است.
*تعامل مستمر و استراتژیک با خودروسازان
فخاری به تعامل مستمر فولاد مبارکه با خودروسازان اشاره کرد و توضیح داد که شرکت به صورت ماهیانه جلسات فنی و تجاری با خودروسازان برگزار می‌کند و نیازهای آن‌ها را به طور مستمر رصد می‌نماید. این تعاملات منظم و هدفمند باعث شده که فولاد مبارکه بتواند محصولاتی با کیفیت بالا تولید کند و پاسخگوی نیازهای دقیق و تخصصی خودروسازان باشد. همچنین شرکت به پروژه‌های مشترک با شرکت‌هایی مانند کرمان موتور اشاره کرد و اعلام نمود که در حال همکاری با این شرکت‌ها است تا بتواند ورق‌های مورد نیاز آن‌ها را از داخل تامین کند.
*تاثیر اقتصادی و اهمیت داخلی‌سازی ورق‌های فولادی
فخاری در ادامه به تاثیر قیمت ورق فولادی بر هزینه تولید خودرو اشاره کرد و اعلام نمود که بهای تمام شده ورق فولادی تقریبا 9 تا 10 درصد از هزینه تولید خودرو را تشکیل می‌دهد. بنابراین، داخلی‌سازی این ورق‌ها می‌تواند به صرفه‌جویی ارزی قابل توجه برای کشور کمک کند و استقلال اقتصادی در این بخش حیاتی را تقویت نماید. وی تاکید کرد که نیاز به تامین داخلی ورق‌های فولادی برای صنعت خودرو بسیار مهم است و کشور باید به سمت داخلی‌سازی کامل حرکت کند تا بتواند تمام نیازهای خودروسازان را از داخل تامین نماید.
*پیشرفت‌های فناورانه در تولید فولادهای استحکام بالا
محسن محمدی، کارشناس متالورژی شرکت فولاد مبارکه، در ادامه این نشست به بررسی وضعیت فولادهای مورد استفاده در صنعت خودروسازی کشور و روند توسعه آن‌ها پرداخت. وی با اشاره به مشکلات قدیمی در ایمنی و استحکام بدنه خودروهای تولید شده در دهه‌های 70، 80 و حتی تا اواسط دهه 90 شمسی اظهار کرد که سهم فولادهای استحکام بالا در بدنه این خودروها تنها حدود 15 درصد بود. هدف از افزایش این سهم، کاهش وزن خودروها برای کاهش مصرف سوخت و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و همچنین بهبود ایمنی در تصادفات است که منجر به کاهش قابل توجه تلفات جانی می‌شود.
*تحولات کیفی در خودروهای جدید ایرانی
محمدی افزود که در خودروهای جدید مانند تارا، شاهین، آریا و دیگر مدل‌های آینده، سهم فولادهای پر استحکام به 44 درصد افزایش یافته است و وزن بدنه نیز 15 درصد نسبت به گذشته کاهش پیدا کرده است. این پیشرفت قابل توجه نشان‌دهنده حرکت مثبت صنعت خودروسازی کشور به سمت استانداردهای جهانی و تولید خودروهایی با کیفیت، ایمنی و کارایی بالاتر است. کارشناس متالورژی شرکت فولاد مبارکه همچنین به روند جهانی در توسعه فولادهای پر استحکام اشاره کرد و افزود که در 2 دهه اخیر تحقیقات گسترده‌ای در این زمینه انجام شده است.
*انواع فولادهای پیشرفته مورد نیاز صنعت خودرو
محمدی تصریح کرد که خودروسازان کشور نیازمند انواع خاصی از فولادهای پیشرفته مانند فولادهای کامپلکس، تری، دو فازی، فریدیتی و HSL با استحکام بالا هستند که باید در پلتفرم‌های جدید و آینده‌نگر تا سال 1410 برابر با 2031 میلادی مورد استفاده قرار گیرند. این تحقیقات منجر به توسعه انواع مختلفی از فولادهای با استحکام کمتر از 600 مگاپاسکال تا فولادهای گیگاپاسکالی با استحکام بیش از هزار مگاپاسکال شده است. وی بیان کرد که فولاد مبارکه وظیفه دارد با توانمندی داخلی و قیمت مناسب، این فولادهای متنوع را در اختیار خودروسازان قرار دهد تا امکان طراحی و تولید خودروهای ایمن‌تر و سبک‌تر فراهم شود.
*محصولات فعلی و برنامه‌های آینده فولاد مبارکه
محمدی اضافه کرد که در حال حاضر، فولادهای استحکام بالا و IF که کششی و مقاوم هستند، در تولید قطعاتی مانند رکاب و کاپوت کاربرد دارند و قابل ارائه به مشتری هستند. همچنین، فولادهای BH که مقاومت در برابر فرورفتگی دارند و در ساخت بدنه خودروها به کار می‌روند، در فولاد مبارکه تولید می‌شوند. وی بر اهمیت برنامه‌ریزی برای تولید فولادهای مورد نیاز صنعت خودرو تا سال 1410 تاکید کرد و ادامه داد که این برنامه‌ها بر اساس پتانسیل فعلی و برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ای دقیق صورت گرفته است.
*دستاوردهای شرکت ورق خودرو چهارمحال و بختیاری
محمد کارگر، مدیر فروش شرکت ورق خودرو چهارمحال و بختیاری، در این پنل با بیان اینکه این شرکت یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان ورق گالوانیزه در کشور است که توانسته است حدود 90 درصد نیاز خودروسازان داخلی را تامین کند، اظهار کرد که این شرکت در صنعت ورق‌های گالوانیزه، هم در بخش گریدهای ویژه که عمدتا در خودروسازی و صنعت لوازم خانگی مصرف می‌شود و هم در بخش‌های تجاری که سهم بازار قابل توجهی دارد، فعالیت گسترده‌ای انجام می‌دهد. این موفقیت نشان‌دهنده توانمندی بالای این شرکت در تولید محصولات با کیفیت و پاسخگویی به نیازهای متنوع بازار است.
*تنوع محصولات و کیفیت تولید ورق خودرو چهارمحال
کارگر با بیان اینکه در حال حاضر در شرکت ورق خودرو حدود 24 نوع گرید متنوع ورق خودرویی تولید می‌شود، ادامه داد که یکی از مهم‌ترین رویدادهای سال گذشته، تولید ورق گالوانیزه با کیفیت سطح ام سی MB بود که همکاری نزدیکی با فولاد مبارکه داشتند. فولاد مبارکه این ورق‌ها را با کیفیت ام بی و فول هارد فولاد سخت در خط تولید خود عرضه کرد که این ورق‌ها برای بدنه و فیس خودروها استفاده می‌شود. این همکاری استراتژیک باعث خودکفایی شرکت ورق خودرو در تامین نیازهای خودروسازان شد، زیرا پیش‌تر بیشتر این محصولات وارداتی بودند و خودروسازان وابسته به واردات بودند.
*تولید گریدهای پیشرفته دو فازی و برنامه‌های توسعه
مدیر فروش شرکت ورق خودرو چهارمحال و بختیاری تصریح کرد که در زمینه گریدهای 2 فازی، شرکت ورق خودرو توانسته است گریدهای دی پی DP با استحکام و کشش بالا تولید کند. در حال حاضر، این شرکت توانسته است گرید 600DP را به راحتی تولید و تحویل دهد، و در برنامه توسعه‌ای آینده، گریدهای 1000DP و بالاتر را نیز در نظر دارد که با پیشرفت‌های خودروسازان و نیازهای جدید، توسعه خواهند یافت. کارگر ابراز کرد که شرکت ورق خودرو با توسعه‌های مستمر و همکاری‌های استراتژیک، توانسته است جایگاه خود را در بازار داخلی تثبیت کند و به سمت خودکفایی کامل در تولید ورق‌های مورد نیاز صنعت خودرو حرکت کند.
***
عملکرد گروه فولاد مبارکه در تامین بیش از یک میلیون و 200 هزار تن ورق خودرویی در سال 1402، نشان‌دهنده توانمندی فوق‌العاده این مجموعه در پاسخگویی به نیازهای حیاتی صنعت خودروسازی کشور است. دستیابی به 90 درصد خودکفایی در تولید ورق گالوانیزه توسط شرکت ورق خودرو چهارمحال و بختیاری، گامی بلند و تعیین‌کننده در جهت کاهش وابستگی به واردات و تقویت بنیه تولیدی داخلی محسوب می‌شود. توسعه فناوری‌های پیشرفته و افزایش قابل توجه سهم فولادهای استحکام بالا از 15 درصد به 44 درصد در خودروهای جدید، نشان‌دهنده حرکت مثبت و قدرتمند صنعت خودروسازی کشور به سمت استانداردهای بین‌المللی و تولید خودروهایی با کیفیت، ایمنی و کارایی بالاتر است. برنامه‌های جامع توسعه‌ای آینده و اعلام آمادگی تامین نیاز 3 میلیون خودرو، چشم‌انداز روشن و امیدوارکننده‌ای برای رشد پایدار این صنعت ترسیم می‌کند و امکان دستیابی به اهداف بلندمدت سند چشم‌انداز صنعت خودرو را به طور قابل ملاحظه‌ای تقویت می‌نماید.
