آغاز فصلی نو در همکاری صنعت و دانشگاه
در یک نشست مشترک و راهبردی، دفتر پژوهش و توسعه شرکت پتروشیمی بندر امام در دانشکده مهندسی شیمی، نفت و گاز دانشگاه شیراز رسماً گشایش یافت. این مراسم با حضور دکتر سپهدار انصاری‌نیک، مدیرعامل پتروشیمی بندر امام، و دکتر علیرضا افشاری فر، سرپرست دانشگاه شیراز، برگزار شد. این اقدام نقطه عطفی در جهت ایجاد پیوندی عمیق و عملیاتی میان یکی از بزرگترین مجتمع‌های پتروشیمی کشور و یکی از قطب‌های علمی ایران محسوب می‌شود. هدف اصلی از تاسیس این دفتر، تمرکز بر حل چالش‌های فناورانه صنعت و بهره‌گیری از ظرفیت‌های علمی برای توسعه پایدار است.
چشم‌انداز توسعه و افزایش ظرفیت در «بندر امام نوین»
دکتر سپهدار انصاری نیک در این نشست تاکید کرد که پتروشیمی بندر امام با بیش از 50 سال سابقه، برنامه‌ای جامع برای توسعه تدوین کرده است. این شرکت در حال حاضر ظرفیت تولید سالانه بیش از 6.5 میلیون تن محصول را دارد. بر اساس طرح توسعه‌ای «بندر امام نوین»، این مجموعه صنعتی برنامه‌ریزی کرده است تا ظرفیت تولید خود را به بیش از 9 میلیون تن در سال افزایش دهد. تحقق این جهش بزرگ در تولید، نیازمند نوآوری و رفع موانع فناورانه است که همکاری با مراکز علمی مانند دانشگاه شیراز را ضروری می‌سازد.
سرمایه‌گذاری در دانش‌بنیان‌ها و حمایت از تولید داخل
مدیرعامل پتروشیمی بندر امام به تشریح همکاری‌های گسترده این شرکت با اکوسیستم نوآوری کشور پرداخت. این مجتمع صنعتی با بیش از 100 شرکت دانش‌بنیان همکاری فعال دارد. این شرکت در 3 سال گذشته حدود 200 میلیون دلار برای خرید کاتالیست و مواد شیمیایی مورد نیاز خود هزینه کرده است. علاوه بر این، سالانه معادل 50 میلیون دلار تجهیزات از تولیدکنندگان داخلی تامین می‌شود. این آمار نشان‌دهنده عزم جدی شرکت برای کاهش وابستگی و حمایت از توانمندی‌های داخلی است و انتظار می‌رود دانشگاه شیراز نیز در این زنجیره ارزش‌آفرینی نقشی کلیدی ایفا کند.
تخصیص 2 درصد فروش به پژوهش بر اساس قانون جهش تولید
دکتر انصاری نیک با اشاره به ظرفیت‌های قانون جهش تولید دانش‌بنیان، اعلام کرد که این قانون فرصت بی‌نظیری برای دانشگاه‌ها فراهم کرده است. طبق این قانون، شرکت‌ها موظف هستند سالانه حدود 2 درصد از فروش خود را به فعالیت‌های پژوهشی، تحقیق و توسعه اختصاص دهند. وی تاکید کرد که دانشگاه شیراز می‌تواند با تعریف و ارائه پروژه‌های کاربردی و مبتنی بر نیازهای واقعی صنعت، از این ظرفیت مالی قابل توجه به بهترین شکل ممکن استفاده نماید.
چالش‌های کلیدی در مسیر ارتباط موثر صنعت و دانشگاه
مدیرعامل پتروشیمی بندر امام به صراحت به برخی موانع موجود در مسیر همکاری‌های موفق اشاره کرد. به گفته وی، «باور نداشتن به توانمندی دانشگاه» از سوی برخی مدیران صنعتی یکی از این چالش‌ها است. از سوی دیگر، «شناخت ناکافی دانشگاه از نیازهای واقعی صنعت» و ضعف در روش‌شناسی علمی برخی پروژه‌ها، این ارتباط را با مشکل مواجه می‌کند. وی همچنین تاکید کرد که شکاف معرفتی و عدم باور بخشی از کارشناسان صنعتی به کاربردی بودن دستاوردهای علمی، مانعی جدی است که باید برای رفع آن تلاش کرد.
ظرفیت‌های دانشگاه شیراز برای پاسخگویی به نیازهای صنعت
دکتر علیرضا افشاری فر، سرپرست دانشگاه شیراز، نیز در این نشست به معرفی توانمندی‌های این مرکز علمی پرداخت. دانشگاه شیراز با برخورداری از 17000 دانشجو و بیش از 700 عضو هیئت علمی، ظرفیت بالایی برای ایفای نقش در پیشرفت کشور دارد. وی افزود که این دانشگاه به دنبال ایجاد ارتباطی پایدار و موثر با صنایع راهبردی، به ویژه صنعت پتروشیمی، است. دکتر افشاری فر تاکید کرد دانشگاه شیراز آمادگی دارد در 3 محور «پژوهش‌های راهبردی»، «توانمندسازی نیروی انسانی» و «پشتیبانی از اهداف کلان» با پتروشیمی بندر امام همکاری کند.
دفتر مشترک؛ کاتالیزوری برای توسعه پایدار و بومی‌سازی
در این نشست، سایر مدیران نیز بر اهمیت این همکاری تاکید کردند. دکتر سعید آزاده، مشاور مدیرعامل، این تعامل را راهگشای حل چالش‌های فنی پتروشیمی و ارتقای سطح علمی دانشگاه دانست. به باور او، این همکاری به تربیت نیروهای متخصص و توسعه فناوری‌های بومی منجر می‌شود. این الگوی موفق می‌تواند الهام‌بخش سایر صنایع و دانشگاه‌های کشور برای هموار ساختن مسیر توسعه پایدار باشد و مسیر تحقق ایران قدرتمند را از گذرگاه علم و فناوری تسریع کند.
***
تاسیس دفتر پژوهشی پتروشیمی بندر امام در دانشگاه شیراز، یک سرمایه‌گذاری استراتژیک برای آینده این غول صنعتی است. این اقدام، فراتر از یک تفاهم‌نامه، مدلی عملی برای اتصال نیازهای فناورانه صنعت به ظرفیت‌های علمی کشور محسوب می‌شود. با تخصیص منابع مالی قابل توجه مانند 2 درصد از فروش سالانه به تحقیق و توسعه، این شرکت به دنبال جایگزینی واردات و بومی‌سازی فناوری‌های کلیدی است. این همکاری متقابل، ضمن حل چالش‌های عملیاتی پتروشیمی، به تجاری‌سازی دانش در دانشگاه و تربیت نیروی انسانی متخصص منجر خواهد شد. در نهایت، این رویکرد می‌تواند مزیت رقابتی پتروشیمی بندر امام را در بازارهای داخلی و جهانی به شکل معناداری تقویت کند.
