سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) از برنامه عملیاتی خود برای تعمیق ساخت داخل و بومی‌سازی در این حوزه طی سال 1404 رونمایی کرد. بر اساس این برنامه استراتژیک، هدف‌گذاری دقیقی برای صرفه‌جویی ارزی حاصل از بومی‌سازی قطعات، تجهیزات و دانش فنی صورت گرفته است. این هدف معادل 893.2 میلیون دلار تعیین شده و قرار است با مشارکت فعال 13 شرکت بزرگ و پیشرو در زنجیره معدن و صنایع معدنی کشور محقق شود. این اقدام گامی مهم در جهت کاهش وابستگی به واردات و تقویت توان تولید داخلی محسوب می‌شود.
جزئیات مشارکت شرکت‌ها در هدف‌گذاری سال 1404:
نقش هر یک از شرکت‌ها در تحقق این هدف بزرگ ملی مشخص شده است. شرکت‌های بزرگ فولادی، مسی و معدنی کشور سهم‌های اصلی را در این برنامه بر عهده دارند.
- فولاد خوزستان: با سهمی معادل 397 میلیون دلار، بیشترین تعهد را در این برنامه دارد.
- فولاد مبارکه: با هدف‌گذاری 250 میلیون دلار، در جایگاه دوم قرار گرفته است.
- شرکت ملی صنایع مس ایران: با برنامه‌ای به ارزش 70 میلیون دلار مشارکت خواهد کرد.
- گل‌گهر: سهمی معادل 34.1 میلیون دلار را در این طرح بر عهده دارد.
- شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران: با تعهد 33.7 میلیون دلار در این برنامه نقش ایفا می‌کند.
سایر شرکت‌های مشارکت‌کننده:
علاوه بر 5 شرکت فوق، سایر بازیگران کلیدی این صنعت نیز در این برنامه حضور دارند:
- گهر زمین: 30.1 میلیون دلار
- فولاد هرمزگان: 26 میلیون دلار
- فولاد کردستان: 18 میلیون دلار
- شرکت ملی فولاد: 12.5 میلیون دلار
- فولاد سنگان: 7.5 میلیون دلار
- فولاد خراسان: 5.3 میلیون دلار
- شرکت آلومینای ایران: 4.3 میلیون دلار
- شرکت آلومینیوم جنوب (سالکو): 2.5 میلیون دلار
نگاهی به عملکرد گذشته:
این هدف‌گذاری بر پایه موفقیت‌های چشمگیر سال‌های گذشته استوار است. در سال 1403، بخش معدن و صنایع معدنی توانست از طریق بومی‌سازی، صرفه‌جویی ارزی معادل 882 میلیون دلار را محقق سازد. این دستاورد، مجموع عملکرد شرکت‌های معدنی در حوزه بومی‌سازی از سال 1399 تا پایان سال 1403 را به رقم قابل توجه 3 میلیارد و 444 میلیون دلار رساند.
***
برنامه راهبردی ایمیدرو برای بومی‌سازی در سال 1404، نشان‌دهنده تداوم یک سیاست موفق و ضروری برای اقتصاد ایران است. هدف‌گذاری 893.2 میلیون دلاری نه تنها به کاهش خروج ارز و تقویت تراز تجاری کشور کمک می‌کند، بلکه با فعال‌سازی ظرفیت‌های داخلی، موجب رونق تولید، ایجاد اشتغال پایدار برای متخصصان و مهندسان ایرانی و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان می‌شود. تمرکز بر شرکت‌های بزرگ فولادی و مسی، به دلیل حجم بالای نیاز آن‌ها به قطعات و تجهیزات وارداتی، کاملاً منطقی است و موفقیت در این بخش می‌تواند اثرات مثبتی بر کل زنجیره تأمین صنعت داشته باشد. استمرار این روند، ایران را در مسیر خودکفایی صنعتی و افزایش تاب‌آوری اقتصادی در برابر تحریم‌ها و نوسانات جهانی قرار می‌دهد.
