تأمین آب پایدار با پروژه استراتژیک تصفیه پساب
با توجه به اقلیم خشک تهران و نیاز روزانه پالایشگاه به حدود 32 هزار مترمکعب آب، یک پروژه گسترده برای تأمین آب پایدار تعریف شد. بر این اساس، پالایشگاه تهران قراردادی با اداره آب و فاضلاب جنوب تهران برای تصفیه کامل پساب منعقد کرد. طبق این قرارداد، روزانه 52 هزار مترمکعب آب از تصفیهخانه جنوب تهران به پالایشگاه منتقل خواهد شد. بهنام شانهساز، مدیر عملیات شرکت، اعلام کرد این ظرفیت نهتنها نیاز فعلی، بلکه نیاز پروژههای آتی را نیز پوشش میدهد. در فاز نخست این پروژه که به بهرهبرداری رسیده، حدود 15 تا 20 هزار مترمکعب آب شهری با آب تصفیهشده جایگزین شده است. با راهاندازی کامل این طرح، علاوه بر تداوم فعالیت پالایشگاه، چشمانداز تأمین آب برای صنایع جانبی مانند ایرانول و پاسارگاد نیز فراهم میشود.
تداوم تولید با ظرفیت کامل و چشمانداز افزایش بنزین یورو
پالایشگاه تهران با ظرفیت اسمی 252 هزار بشکه نفت خام در روز، در حال حاضر با تمام ظرفیت فعالیت میکند. این مجموعه نقش کلیدی در تأمین فرآوردههای راهبردی کشور از جمله بنزین، نفتگاز یورو، و سوخت هوایی دارد. تولید روزانه بنزین معمولی به طور متوسط 7.5 میلیون لیتر و تولید نفتگاز یورو 5 حدود 14 میلیون لیتر است. این پالایشگاه با داشتن سهمی بیش از 48 درصدی، تأمینکننده اصلی سوخت هوایی کشور محسوب میشود. همچنین با استفاده از ظرفیتهای خالی و تأمین نفتا، تولید بنزین روزانه حدود 1 میلیون لیتر افزایش یافته است. این شرکت امیدوار است تا سال 1405 واحد CCR را برای افزایش تولید بنزین یورو به بهرهبرداری کامل برساند.
تعامل صنعت و محیط زیست: جذب گازهای گلخانهای
پالایشگاه تهران پروژههای زیستمحیطی متعددی را در دستور کار دارد که ارتقای کیفیت فرآوردهها در مرکز آن قرار دارد. اقدامات مؤثری در کنترل لحظهای احتراق دیگهای بخار و کورههای فرآیندی انجام شده است. در نمونهای موفق از تعامل صنعت و مسئولیتپذیری، پروژه جذب گازهای گلخانهای با همکاری یک شرکت خصوصی به بهرهبرداری رسیده است. این شرکت گاز CO₂ تولیدی یکی از واحدها را جمعآوری کرده و به صورت مایع در اختیار صنایع مرتبط قرار میدهد. فاز دوم این پروژه با هدف جذب کامل گازهای گلخانهای از سایر واحدها نیز در حال اجرا است که اقدامی مهم در راستای کاهش آلایندگی محسوب میشود.
تکیه بر توان داخلی در تأمین تجهیزات و کاتالیستها
یکی از نقاط قوت پروژههای جاری در پالایشگاه تهران، اتکا به ظرفیتهای داخلی است. بخش بزرگی از تجهیزات مورد نیاز پروژه تصفیه پساب از طریق صنایع داخلی تأمین شده است. علاوه بر این، بین 70 تا 80 درصد کاتالیستها و مواد شیمیایی مورد استفاده پالایشگاه از منابع داخل کشور تهیه میشوند. به گفته مدیر عملیات این شرکت، تنها در موارد بسیار محدود و ضروری، تأمین از منابع خارجی صورت گرفته است. این رویکرد نشاندهنده اعتماد به توانمندیهای تولیدکنندگان و متخصصان داخلی در صنایع نفت و گاز است.
اثبات پایداری تولید در شرایط بحرانی
پالایشگاه تهران توانایی خود در مدیریت شرایط اضطراری را به خوبی نشان داده است. در بحران اخیر موسوم به جنگ 12 روزه، با وجود افزایش تقاضا برای سوخت، ظرفیت تولید بنزین حفظ شد. این مجموعه نه تنها با کاهش تولید مواجه نشد، بلکه با تدابیر مدیریتی و تلاش کارکنان، افزایش نسبی تولید را نیز تجربه کرد. در این دوره، تأمین بنزین مناطق مختلف از جمله شمال کشور بدون کاهش کیفیت انجام شد. مدیریت عرضه سوخت به صورت برخط توسط ستاد شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، یک عملکرد هوشمندانه و افتخارآمیز برای صنعت نفت بود.
***
اقدامات پالایشگاه تهران، از پروژه راهبردی تصفیه پساب تا جذب گازهای گلخانهای، تصویری از یک واحد صنعتی مدرن را به نمایش میگذارد. این شرکت نه تنها در تولید پایدار فرآوردههای استراتژیک موفق عمل کرده، بلکه توانایی خود را در مدیریت شرایط بحرانی نیز اثبات کرده است. سرمایهگذاری بر پایداری منابع آب و کاهش آلایندهها، ضمن تضمین تداوم فعالیتهای عملیاتی، جایگاه این پالایشگاه را به عنوان یک بازیگر مسئول در اقتصاد ملی تقویت میکند. این رویکرد یکپارچه، مدلی از توسعه صنعتی را ارائه میدهد که در آن، رشد تولید با مسئولیتپذیری زیستمحیطی و تابآوری اقتصادی گره خورده است.