*فعال‌سازی 20 میلیون تن ظرفیت فولاد با تامین گاز
محمد آقاجانلو، رئیس هیات عامل ایمیدرو، اعلام کرد که با تامین پایدار گاز برای شرکت‌های فولادی، ظرفیت مازاد 20 میلیون تنی فولاد کشور فعال خواهد شد. او در مراسم امضای تفاهم‌نامه مطالعه طرح توسعه میادین گازی با شرکت ملی نفت ایران، این موضوع را مطرح کرد. در حال حاضر، تولید فولاد خام کشور حدود 30 میلیون تن است، در حالی که ظرفیت نصب‌شده به بیش از 52 میلیون تن می‌رسد. این شکاف تولید ناشی از کمبود انرژی، سرمایه‌گذاری‌های عظیمی را در این صنعت راکد گذاشته است.
*سرمایه‌های راکد؛ خسران بزرگ برای اقتصاد ملی
معاون وزیر صمت با اشاره به اینکه صنعت فولاد به هدف چشم‌انداز 1404 (55 میلیون تن) نزدیک می‌شود، چالش اصلی را کمبود انرژی دانست. به گفته وی، شرکت‌ها به دلیل محدودیت در دسترسی به گاز و برق، با ظرفیت پایین فعالیت می‌کنند. این وضعیت سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده را به یک سرمایه راکد و خسارتی بزرگ برای کشور تبدیل کرده است. آقاجانلو تاکید کرد که این مشکل برگشت سرمایه را مختل کرده و حاشیه سود شرکت‌ها را به‌شدت کاهش داده است.
*گاز؛ ماده اولیه استراتژیک، نه فقط سوخت
رئیس هیات عامل ایمیدرو تصریح کرد که در صنعت فولاد، 70 درصد مصرف گاز نه به عنوان سوخت، بلکه به عنوان ماده اولیه در فرآیندهای تولیدی به کار می‌رود. این وابستگی حیاتی نشان می‌دهد که کمبود گاز مستقیماً بر حجم تولید و ارزش افزوده این صنعت اثرگذار است. او همچنین افزود که مشکل کمبود برق در فصل تابستان نیز ریشه در همین ناترازی تولید و عرضه گاز در کشور دارد.
*عقب‌گرد در زنجیره ارزش؛ از محصول نهایی به ماده خام
آقاجانلو با اشاره به اجرای طرح جامع فولاد از سال 1392، نسبت به تغییر روند صادرات ابراز نگرانی کرد. در اواخر دهه 90، صادرات کشور عمدتاً شامل شمش و محصولات نهایی با ارزش افزوده بالا بود. اما به دلیل ناترازی انرژی، زنجیره تولید در حال بازگشت به صادرات مواد اولیه ارزان‌قیمت است. وی توضیح داد: «به جای صادرات محصول 600 دلاری، اکنون محصولات 100 و 120 دلاری صادر می‌کنیم که این روند برای اقتصاد کشور مطلوب نیست».
*امضای تفاهم‌نامه توسعه 2 میدان گازی کلیدی
برای مقابله با این چالش، تفاهم‌نامه مطالعه طرح توسعه میادین گازی «هالگان» و «شاهینی» به امضا رسید. این توافق‌نامه بین سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) و شرکت ملی نفت ایران منعقد شد. هدف از این همکاری، بررسی راهکارهای تامین پایدار گاز برای صنایع معدنی و فولادی از طریق توسعه منابع داخلی است. محمد آقاجانلو و حمید بورد، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، این تفاهم‌نامه را امضا کردند.
*10 میلیارد دلار سرمایه معطل زیرساخت انرژی
رئیس هیات عامل ایمیدرو، ظرفیت مازاد 20 میلیون تنی فولاد را یک «خسران ملی» توصیف کرد. این ظرفیت غیرفعال، معادل حداقل 10 میلیارد دلار سرمایه راکد در کشور است. وی افزود که با احتساب سود 20 درصدی، سالانه حدود 2 تا 3 میلیارد دلار سود بالقوه به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌های انرژی، از اقتصاد کشور دریغ می‌شود.
***
امضای تفاهم‌نامه توسعه میادین گازی هالگان و شاهینی، یک گام استراتژیک برای حل بحران انرژی در صنعت فولاد ایران محسوب می‌شود. این اقدام نشان‌دهنده تغییر رویکرد از مدیریت تقاضا به سمت توسعه زیرساخت‌های عرضه انرژی برای صنایع بزرگ است. با توجه به وجود 10 میلیارد دلار سرمایه راکد و ظرفیت تولید 20 میلیون تنی فولاد، موفقیت این طرح می‌تواند منجر به جهش قابل توجهی در تولید، صادرات و ارزش افزوده این صنعت شود. این همکاری بین ایمیدرو و شرکت ملی نفت، پتانسیل آن را دارد که با فعال‌سازی ظرفیت‌های مغفول، وابستگی اقتصاد به صادرات مواد خام را کاهش داده و کشور را به سمت تولید محصولات نهایی با ارزش بالا سوق دهد. در نهایت، این تفاهم‌نامه می‌تواند نقطه عطفی برای احیای سرمایه‌گذاری‌ها و افزایش سودآوری در یکی از کلیدی‌ترین بخش‌های صنعتی کشور باشد.
