*عبور فولاد خوزستان از آزمون‌های دشوار سال 1404
تولیدکنندگان فولاد در ایران، 5 ماه ابتدایی سال 1404 را با چالش‌های بسیار سختی پشت سر گذاشتند. از یک طرف، تشدید بحران ناترازی انرژی باعث توقف خطوط تولید در بسیاری از کارخانه‌های فولادی کشور شد. از سوی دیگر، وقوع جنگ تحمیلی 12 روزه با رژیم غاصب صهیونیستی، بازارهای منطقه‌ای و جهانی را به شدت تحت تأثیر قرار داد. با وجود این شرایط دشوار، شرکت فولاد خوزستان که به عنوان یکی از قطب‌های اصلی تولید فولاد در ایران شناخته می‌شود، توانست با تکیه بر تمهیدات از پیش اندیشیده شده در بخش‌های کلیدی انرژی و مواد اولیه، به فعالیت مستمر خود ادامه دهد. این شرکت نه تنها موفق به تأمین نیازهای بازار داخلی شد، بلکه تعهدات خود را نسبت به مشتریان خارجی نیز به طور کامل به انجام رساند.
*اراده و مقاومت صنعتی در 5 ماه نخست
در همین زمینه، مهران پاک‌بین، معاون بهره‌برداری شرکت فولاد خوزستان، در گفت‌وگویی، عملکرد این شرکت در 5 ماه نخست سال جاری را تشریح کرد. او بیان کرد: «5 ماه ابتدایی سال 1404 برای شرکت فولاد خوزستان، صرفاً یک بازه آماری نبود، بلکه صحنه‌ای تمام‌عیار از اراده و مقاومت صنعتی به شمار می‌رفت. در شرایطی که بحران انرژی در کشور بسیاری از خطوط تولید را به خاموشی کشانده بود، شرکت فولاد خوزستان با اتکا بر مدیریت هوشمندانه، برنامه‌ریزی دقیق و تلاش بی‌وقفه کارکنان خود، موفق شد چرخه تولید را به صورت پایدار حفظ کند.»
*مدیریت هوشمندانه تولید در شرایط بحران انرژی
وی در ادامه افزود: «کوره‌های قوس الکتریکی با حداقل میزان توقف و دقیقاً در زمان‌بندی‌های از پیش تعیین‌شده وارد فرآیند تعمیرات شدند تا کوچک‌ترین اختلالی در روند کلی تولید رخ ندهد. همچنین واحدهای احیا مستقیم با مدیریت بهینه مصرف انرژی و بهینه‌سازی فرآیندها، موفق به ثبت بیشترین بهره‌وری ممکن شدند. در بخش صادرات نیز، اگرچه با محدودیت‌های لجستیکی مواجه بودیم، اما در کنار تأمین کامل بازار داخلی، تعهدات به مشتریان خارجی نیز به طور کامل اجرا گردید. این دوره به ما اثبات کرد که شرکت فولاد خوزستان صرفاً یک کارخانه نیست، بلکه یک سنگر تولید ملی است که حتی در سخت‌ترین شرایط، پرچم خود را پایین نمی‌آورد.»
*تبدیل تهدید به فرصت؛ راهکار عبور از چالش‌ها
به گفته معاون بهره‌برداری شرکت فولاد خوزستان، تبدیل تهدید محدودیت انرژی برق به یک فرصت ارزشمند، یکی از مهم‌ترین دستاوردهای 5 ماه گذشته بود. این فرصت برای جلوگیری از کاهش بهره‌وری عملیاتی و افزایش سودآوری از طریق فروش محصولات میانی نظیر آهن اسفنجی به کار گرفته شد. همچنین، جابه‌جایی و انجام تعمیرات سالیانه خطوط تولیدی در زمان محدودیت انرژی و مدیریت هوشمندانه بار و تقسیم‌بندی انرژی در زنجیره تولید، به حفظ توازن کمک شایانی کرد. این فعالیت‌ها کماکان با قدرت کامل ادامه دارند.
*ایستادگی در برابر تهدید؛ عملکرد در جنگ 12 روزه
پاک‌بین در ادامه به تأثیر جنگ 12 روزه اخیر بر عملکرد این فولادساز بزرگ کشور اشاره کرد و افزود: «جنگ 12 روزه اخیر با رژیم غاصب صهیونیستی، موجی از نگرانی و تهدید را در منطقه ایجاد کرد؛ از افزایش ریسک حمل‌ونقل دریایی و بالا رفتن نرخ بیمه گرفته تا تأخیر در برخی مسیرهای صادراتی. اما شرکت فولاد خوزستان ثابت کرد که در میدان بحران، فرمان تولید هرگز متوقف نمی‌شود. در این مدت، علی‌رغم تهدیدهای جدی در حوزه حمل‌ونقل و امنیت صادرات، هیچ توافقی به دلیل شرایط جنگی لغو یا تعلیق نشد و محموله‌ها با هماهنگی دقیق و حتی استفاده از مسیرهای جایگزین به مقصد رسیدند. کارکنان شیفت‌های تولید نیز با آگاهی از شرایط حساس، با انگیزه و تعهد مضاعف فعالیت کردند و اجازه ندادند حتی یک روز تولید از برنامه خارج شود. شرکت فولاد خوزستان در این بحران، همانند دژی مستحکم نشان داد که خط تولید آن نه با تحریم و نه با تهدید نظامی از حرکت باز نمی‌ایستد. افتخار این شرکت همین بس که در دوران جنگ تحمیلی و با وجود حملات گسترده، پروژه احداث این مجموعه عظیم صنعتی هرگز متوقف نشد.»
*تأثیر محدودیت‌های برق بر ضریب تولید
وی در ارتباط با وضعیت تولید طی ماه‌های اخیر مطرح کرد: «در خرداد و تیر ماه 1404، هم‌زمان با تشدید بحران برق، بسیاری از فولادسازان با کاهش شدید ظرفیت مواجه شدند. اما فولاد خوزستان با اتخاذ سیاست‌های مدیریت بار، جابه‌جایی ساعات تولید و استفاده حداکثری از زمان‌های غیرپیک، توانست میزان تولید را به شکلی قابل قبول حفظ کند. هرچند محدودیت‌های ساعتی منجر به افت مقطعی ظرفیت شد، اما زنجیره تولید حفظ و نیازهای بازار داخلی و بخش عمده تعهدات صادراتی تأمین گردید. البته محدودیت‌های برقی بیش از شرایط جنگی، تولید پایدار را با مشکل مواجه کرد. ضریب تولید در شرایط عادی بالای 95 درصد است، در حالی که در فروردین ماه سال جاری، با تأمین پیوسته برق، این ضریب به 107 درصد رسید. اما با تشدید محدودیت‌ها، این رقم به 70 درصد کاهش یافت.»
*استراتژی‌های فولاد خوزستان برای تقویت صادرات
معاون بهره‌برداری شرکت با اشاره به راهکارهای افزایش سهم صادرات، خاطرنشان کرد: «شرکت برای تقویت جایگاه خود در بازارهای جهانی، استراتژی‌هایی را بر اساس تجربه عبور از بحران‌ها تدوین کرده است. این استراتژی‌ها شامل تکمیل نیروگاه سیکل ترکیبی تاریانا و نیروگاه خورشیدی برای تضمین پایداری تولید، توسعه سبد محصولات با ارزش افزوده بالا، انعقاد قراردادهای بلندمدت با مشتریان کلیدی، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های لجستیکی بندر امام خمینی (ره) و ارتقای استانداردهای زیست‌محیطی است.»
*آمادگی برای سناریوهای آینده
پاک‌بین در پایان در خصوص تدابیر شرکت برای تشدید تنش‌های ژئوپلیتیکی، یادآور شد: «تجربه سال‌های اخیر نشان داده که باید همواره آماده بدترین سناریوها باشیم. بر همین اساس، تدابیری همچون متنوع‌سازی مسیرها و مقاصد صادراتی، ذخیره‌سازی استراتژیک مواد اولیه برای پوشش 3 ماه تولید، سرمایه‌گذاری گسترده در انرژی‌های تجدیدپذیر و توسعه بازار داخلی به عنوان پشتوانه، اندیشیده شده است تا در صورت هرگونه اتفاقی، به فعالیت مستمر خود ادامه دهیم.»
***
عملکرد شرکت فولاد خوزستان در 5 ماه نخست سال 1404 نمونه‌ای برجسته از مدیریت بحران و تاب‌آوری صنعتی در شرایط پرچالش است. این شرکت با تبدیل دو تهدید بزرگ یعنی «ناترازی انرژی» و «ناامنی ژئوپلیتیکی» به فرصت‌هایی برای بازآرایی عملیاتی و بهینه‌سازی تولید، نشان داد که برنامه‌ریزی استراتژیک و انعطاف‌پذیری عملیاتی می‌تواند بر موانع غیرمنتظره غلبه کند. حفظ کامل تعهدات صادراتی در زمان جنگ 12 روزه، قدرت لجستیکی و اعتبار بین‌المللی این شرکت را به نمایش می‌گذارد. حرکت به سمت خودکفایی در تأمین انرژی از طریق احداث نیروگاه‌های اختصاصی، یک سرمایه‌گذاری بلندمدت و هوشمندانه است که ریسک‌های آتی را به شدت کاهش داده و پایداری تولید را برای آینده تضمین می‌کند. در مجموع، فولاد خوزستان نه تنها به عنوان یک تولیدکننده، بلکه به عنوان یک بازیگر استراتژیک در اقتصاد ملی عمل کرده است.
