دستاورد عرضه سیمان در بورس کالا
از سال 1400، عرضه سیمان در بورس کالا فصل جدیدی را برای این صنعت رقم زد. سید داوود آذرشب، رئیس اداره تحلیل بازار فیزیکی بورس کالای ایران، این اقدام را زمینه‌ساز رونق پایدار صنعت سیمان دانست. با کشف قیمت بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا، قیمت‌گذاری دستوری به طور کامل حذف شد. این فرآیند در یک بستر امن و شفاف، دسترسی مستقیم و رقابت آزاد را برای تمام متقاضیان فراهم کرد.
رشد سودآوری؛ شاهدی بر تحول بازار سرمایه
آثار مثبت این تحول در بازار سرمایه به وضوح قابل مشاهده است. رشد قیمت سهام شرکت‌های تولیدکننده سیمان در سال‌های اخیر گواهی بر این مدعاست. افزایش سودآوری این شرکت‌ها نیز شاهدی دیگر بر موفقیت این سیاست به شمار می‌رود. نامه‌های شفاف‌سازی منتشر شده در سامانه کدال نشان می‌دهد بسیاری از شرکت‌های سیمانی تغییرات مثبت و چشمگیری داشته‌اند. شرکت‌هایی نظیر سیمان صوفیان، سیمان آبیک و سیمان هرمزگان رشد بیش از 30 درصدی سود عملیاتی را گزارش کرده‌اند. این روند مثبت، مسیر توسعه کمی و کیفی شرکت‌های تولیدکننده را هموارتر ساخته است.
شفافیت معاملات و حذف رانت از بازار
آذرشب بر مزایای کلیدی معاملات سیمان در بورس کالا تاکید کرد. او گفت معاملات در بسترهای رسمی و مبتنی بر عرضه و تقاضا، به حذف کامل رانت منجر می‌شود. ارزش افزوده ایجاد شده در این فرآیند، به جای دلالان، میان تولیدکننده و مصرف‌کننده نهایی توزیع می‌گردد. عرضه بورسی با ایجاد ارتباط مستقیم، نقش واسطه‌گران را در زنجیره تامین به شدت کاهش داده است. این موضوع اختلاف قیمت فروش تولیدکننده و خرید مصرف‌کننده را کم کرده و منافع هر دو طرف را تامین می‌کند.
تضمین تسویه و تحویل با سازوکار قانونی
حضور بورس کالا به عنوان یک نهاد رسمی و ناظر، اطمینان خاطر بیشتری برای طرفین معامله ایجاد می‌کند. وجود سازوکارهای قانونی مشخص، فرآیندهای تسویه و تحویل کالا را تضمین می‌کند. این ساختار حقوقی و نظارتی، ریسک‌های معاملاتی را برای عرضه‌کنندگان و خریداران به حداقل می‌رساند. در نتیجه، امنیت و پایداری در معاملات این محصول استراتژیک افزایش یافته است.
حمایت از تداوم تولید با تعیین کف قیمت پایه
یکی از سیاست‌های حمایتی مهم، تعیین کف قیمت پایه برای انواع سیمان است. این قیمت پایه بر اساس هزینه‌های تولید و شاخص تورم به‌روزرسانی می‌شود تا از تولیدکنندگان حمایت کند. آذرشب توضیح داد که برخی محصولات شرکت‌ها به دلیل موقعیت جغرافیایی و تقاضای محدود، بدون رقابت به فروش می‌رسند. بنابراین، تعیین یک کف قیمتی منطقی برای حفظ حاشیه سود و تداوم فعالیت آنها ضروری است. این تصمیم با پیشنهاد انجمن صنفی کارفرمایی صنعت سیمان و هماهنگی بورس کالا اتخاذ و اجرا می‌شود.
***
عرضه سیمان در بورس کالا یک نقطه عطف استراتژیک برای این صنعت محسوب می‌شود که آن را از قیمت‌گذاری دستوری رها کرد. این سیاست با ایجاد شفافیت و حذف واسطه‌ها، ارزش افزوده را به درستی بین تولیدکننده و مصرف‌کننده توزیع کرده است. داده‌های کدال و رشد سود عملیاتی بالای 30 درصدی شرکت‌ها، اثربخشی این مدل را به صورت کمی تایید می‌کند. این امر نه تنها به سودآوری پایدار شرکت‌ها کمک کرده، بلکه زمینه را برای سرمایه‌گذاری مجدد و توسعه ظرفیت‌های تولید فراهم آورده است. در نهایت، این مکانیزم بورسی به عنوان یک الگوی موفق، ثبات و پیش‌بینی‌پذیری را به یکی از صنایع کلیدی کشور بازگردانده است.
